һәм Әлмән районы (рус. Альменевский район) — Курган өлкәсенең көньяк-көнбатыш өлешендә урнашкан муниципаль район.

Әлмән районы
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 12 гыйнвар 1965
Рәсми исем Альменевский район, Альменевский район һәм Альменевский муниципальный округ
Дәүләт  Россия[1]
Башкала Әлмән[d][1]
Административ-территориаль берәмлек Курган өлкәсе[1]
Сәгать поясы UTC+05:00
Халык саны 9625 (1 гыйнвар 2018)[2]
Административ бүленеше Альменевский сельсовет[d][1], Бороздинский сельсовет[d][1], Иванковский сельсовет[d][1], Казенский сельсовет[d][1], Малышевский сельсовет[d][1], Парамоновский сельсовет[d][1], Рыбновский сельсовет[d][1], Танрыкуловский сельсовет[d][1], Чистовский сельсовет[d][1], Шариповский сельсовет[d][1], Юламановский сельсовет[d][1] һәм Ягоднинский сельсовет[d][1]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 187 метр һәм 174 метр
Мәйдан 2486 км²[3]
Харита сурәте
Рәсми веб-сайт admalmenevo.ru
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Карта
 Әлмән районы Викиҗыентыкта

Үзәге — Әлмән авылы (Курган шәһәреннән 178 км көньяк-көнбатыштарак).

География үзгәртү

Чиктәшлек үзгәртү

Як Район яки Русия субъекты
Төньяк-көнчыгыш Мишкино районы
Төньяк Шумиха районы
Төньяк-көнбатыш Щучье районы
Көнбатыш Сафакүл районы
Көньяк-көнбатыш Чиләбе өлкәсе (Октябрьское районы)
Көньяк Целинное районы
Көньяк-көнчыгыш Куртамыш районы

Тарих үзгәртү

Район 1924 елда Урал өлкәсе составында нигезләнә. 19301937 елларда башкорт милли районы буларак булган.

1934 елда Чиләбе өлкәсе составына кертелә, 1944 елданКурган өлкәсе составында.

1963 елда юкка чыгарыла, 1965 елда яңадан оеша.

Халык үзгәртү

1959[4] 1970[5] 1979[6] 1989[7] 2002[8] 2010[9]
18 094 22 021 19 714 18 983 15 240 12 419

Милли состав үзгәртү

Милләт 2002[10] 2010[11]
руслар 39,1% 39,7%
башкортлар 33,1% 32,6%
татарлар 23,0% 23,3%

Татарлар саны үзгәртү

Әлмән районында 2 906 татар яши (2002 елда - 3 528). Башлыча, алар Әлмән (1539 кеше), Аманкүл (216), Бишнәк (189), Өчкүл (222), Туз авыл (89), Алакүл (145) авылларында яшиләр.

Административ бүленеше үзгәртү

  1. Әлмән авыл җирлеге
  2. Бороздинка авыл җирлеге
  3. Иванково авыл җирлеге
  4. Казенное авыл җирлеге
  5. Малышево авыл җирлеге
  6. Парамоново авыл җирлеге
  7. Рыбное авыл җирлеге
  8. Тәңрекүл авыл җирлеге
  9. Чистое авыл җирлеге
  10. Шарипов авыл җирлеге
  11. Юламан авыл җирлеге
  12. Ягодное авыл җирлеге

Хәзерге торышы үзгәртү

2005/2006 уку елында Әлмән районының 2 мәктәбендә татар теле фән буларак өйрәнелә. 1981 елдан район үзәгендә татар фольклор үзешчән коллективы эшли.

Мәшһүр кешеләре үзгәртү

Әлмән районында шагыйрьләр М. Гатау(1913, Тозау-1941), Җ.Х. Юмаев, журналист Җ.Г. Байбулатов туганнар.

Кызыклы фактлар үзгәртү

19191922 елларда хәезерге Әлмән районы җирләре Башкорт АССРЯлан кантоны составына кергәннәр.

Чыганак үзгәртү

Татар энциклопедиясе. Казан, 2008.

Искәрмәләр үзгәртү