Шәфталу (шулай ук шәпталы, фар. شفتالو шәфталу) — розачалар гаиләлегеннән караҗимеш ыругыннан агаччыл үсемлекләр. Бадәмгә бик якын. Биеклеге 5–10 м, 6 төре Кытайда үсә. Урманнарда һәм куе куаклыкларда, тау битләрендә очрый.

Шәфталу
Сурәт
Кыскача исем P. persica
Халыкара фәнни исем Prunus persica Batsch, 1801
Таксономик ранг төр
Югарырак таксон Миндаль[d]
Таксонның халык атамасы coeden eirin gwlanog[1], peach[2], Presco, presiego, Праскова, Breskva, Presseguer, Ροδακινιά, Duraznero, malacatonero, Persikka, Pêche, Firsich, Pesco, モモ, Perzeca, Perzik[3], Pêssego, Персик, Pressiu, ท้อ, Şeftali, Персик, Persegaro, [4][5][6][…], broskvoň obecná[7], perske, tarhapersikka[8], [9], 陶古日[9], pescal[10], breskev, Peach[11] һәм durazno[11]
Базионим A. persica[d]
Нәрсәнең чыганагы шәфталу[d], peach pit[d][12], персиковый сок[d], persic oil[d] һәм peach wood[d]
Природоохранный статус по версии NatureServe secure[d]
Водный след 910 cubic metre per ton[13]
Зоны морозостойкости растений 5[d][14]
Ареал таксона Пекин[5], Шаңхай[6], Фуҗиян[d][15], Тибетский автономный район[d][16] һәм Гуандун[d][17]
Ссылка на авторов таксона (L.) Batsch
GRIN URL npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=30065[18]
Геном төзелеше URL-ы plants.ensembl.org/Prunus_persica[19]
 Шәфталу Викиҗыентыкта
Шәфталу агачы
Шәфталу. Ботаника тасфиры

Игүле сортлары гади шәфталуга (лат. Prunus persica) керә, тиз үсә, 2–3 елдан җимеш би рә, 25 елга кадәр яши. Урта Азиядә, Молдовада, Көньяк Украина, Кавказда үстерәләр. Җимешендә шикәр, органик кислоталар, A һәм C витаминнары, орлыгында шәфталу мае бар. Бер агасы 20–120 кг уңыш бирә, баллы үсемлек.

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Gwefan Llên Natur
  2. АКШ авыл хуҗалыгы министрлыгының үсемлекләр базасы
  3. Nederlands Soortenregister
  4. Catalogue of Life in Taiwan — 2003.
  5. 5,0 5,1 苏芝敏, 郭培培, 赵娟娟 һ.б. 2007-2020年北京城区植物物种名录数据集, A plant species list dataset for urban area of Beijing, China 2007 – 2020 — 2022. — doi:10.57760/SCIENCEDB.J00001.00473
  6. 6,0 6,1 (unspecified title)doi:10.17520/biods.2023093
  7. Portál informačního systému ochrany přírodyAgentura ochrany přírody a krajiny České republiky.
  8. Finnish Biodiversity Information Facility — 2012.
  9. 9,0 9,1 Institute of Botany, Chinese Academy of Sciences List of plant species in China (2022 Edition) — 2022. — doi:10.12282/PLANTDATA.0061
  10. http://www.sabencia.net/nomenclator.php
  11. 11,0 11,1 TORCH Data Portal
  12. http://www.keio-kampo.jp/vc/catalog/herbs/persicae-semen.html
  13. Hoekstra A. Y., Mekonnen M. M. Table 3 // The green, blue and grey water footprint of crops and derived crop products // Hydrology and Earth System SciencesCopernicus Publications, 2011. — ISSN 1027-5606; 1607-7938doi:10.5194/HESS-15-1577-2011
  14. https://plants.ces.ncsu.edu/plants/prunus-persica/
  15. (unspecified title)doi:10.17520/biods.2022537
  16. (not translated to zh-hans), (not translated to zh-hans) 西藏维管植物多样性编目和分布数据集, A dataset on inventory and geographical distribution of vascular plants in Xizang, China // 生物多样性 — 2023. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2023188
  17. (not translated to zh-hans), (not translated to zh-hans) 广东省高等植物多样性编目和分布数据集, A dataset on inventory and geographical distributions of higher plants in Guangdong, China // 生物多样性 — 2023. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2023177
  18. GRIN үсемлекләр таксономиясе
  19. Ensembl Genomes

Чыганаклар үзгәртү

  • Биологиядән русча-татарча аңлатмалы сүзлек: якынча 10000 сүз / Ф.Г. Ситдиков, Р.К. Зәкиев ред. — Казан: Мәгариф, 1998. — 655 б.