Хәлил Насретдинов
Хәлил Фида улы Насретдинов(Хәлил-Рахман Насретдинов[1]) - яшәүнең иртә чорында Фидаев фамилиясен йөртә; 1907, Бәрәңге, Нократ губернасы — 31 июль 1964, Малаховка, Мәскәү өлкәсе) — совет чорының ислам эшлеклесе, Мәскәү җәмигъ мәчете имамы.
| Хәлил Насретдинов | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | Хәлил Фида улы Насретдинов |
| Туган | 1907 СССР, РСФСР, Нократ губернасы, Бәрәңге |
| Үлгән | 31 июль 1964 Малаховка[d], Люберецкий район[d], Мәскәү өлкәсе, РСФСР, СССР |
| Күмү урыны | Даниловское мусульманское кладбище[d] |
| Милләт | татар |
| Ватандашлыгы | Россия империясе.svg){kind=small} СССР |
| Әлма-матер | Апанай мәдрәсәсе |
| Һөнәре | ислам эшлеклесе, имам |
Биографиясе үзгәртү
Чыгышы буенча имам нәселеннән. 1907 елда Нократ губернасында Бәрәңге авылында туган. Казан Апанай мәдрәсәсен тәмамлаган. Шуннан соң Бохарада укыган. 1914-1920 елларда мәдрәсәдә укыта. 1921-31 елларда Кызыл мәчет имамы була. 1932 елда Мәскәүгә күчеп килә, анда җәмигъ мәчетенә йөрүчеләрнең берсе була. Абдуррахман Рәсүли белән якыннан таныш булган. 1936 елда Мәскәү җәмигъ мәчете имамы була. СССРдагы Иран илчесе истәлекләре буенча, Хәлил Насретдинов СССРда 1930 елларда үткәрелгән дини сәясәткә карамастан, чит ил мөселманнарын гыйбадәткә чакыра[2][1].
1942 елда Үзәк диния нәзарәте казые итеп сайлана. 1945 елда Совет мөселманнарының Согуд Гарәбстанына хаҗында катнаша. 1953 елда хакимият тарафыннан басым ясала һәм имам урыныннан китәргә мәҗбүр була. Шуннан соң Мәскәү мөселманнарының дини җәмгыяте аны имам урынына кайтару турында гариза биргән. Әмма Дин эшләре буенча вәкил: «үтенечнамәне канәгатьләндерү мәдәният хезмәткәрен теркәү өчен кирәкле документлар булмау сәбәпле мөмкин түгел», - дигән резолюция куя[1][2].
Сугыштан соң Малаховка бистәсендә яши, 1964 елның 31 июлендә шунда үлә. Даниловск мөселман зиратында җирләнгән[3].
