Лоренц көче (tat.lat. Lorents köçe(үле сылтама))— электромагнит кырда хәрәкәт итүче корылган кисәкчеккә тәэсир итүче көч.

⚙️  Классик электродинамика
Электр · Магнетизм
Шулай ук карагыз: Портал:Физика

Электр кыры һәм магнит кыры тарафыннан тәэсир итүче көч түбәндәгечә табыла (СИ) :

Шушы тигезләмәне Һоланд галиме Һендрик Лоренц 1892 елда ача. Макроскопик рәвештә Лоренц көче Ампер көченә әверелә.

Лоренц көче тигезләмәсе үзгәртү

Корылган кисәкчек үзгәртү

 
f - Лоренц көче. q- кисәкчек коргысы, коргының тизлеге - v. Алмаш E - электр кыры һәм алмаш B - магнит кыры.

Тышкы электр кырында E - көчәнешлелеге белән, магнит кырында B - индукциясе белән хәрәкәт итүче v-тизлеге белән корылган кисәкчеккә (q - коргысы белән) тәэсир итүче F көч СИ системасында:

 

гомуми очракта:

 

биредә r — корылган кисәкчек радиус-векторы

t — вакыт, югары нокта - вакыт буйлап чыгарылманы билгели.

Өзлексез коргы бүленеше үзгәртү

 
Лоренц көче - f. ρ - коргының бүленеше. J - агым тыгызлыгы.

Өзлексез коргы бүленеше Лоренц көче түбәндәгечә табыла:

 

биредә: корылган кисәкчеккә-dq тәэсир итүче көч-dF

Ковариант күренеш үзгәртү

4-үлчәнешле көч 4-үлчәнешле тизлек ярдәме белән табыла :

 
биредә:   — 4-көч, q — кисәкчек коргысы,   — электромагнат кыр тензоры,   — 4-тизлек.

Аерым очраклар үзгәртү

(B,v) авышу почмагы 90 үзгәртү

 
Корылган кисәкчек магнит кыры сызыкларында перпендикуляр рәвештә хәрәкәт иткәндә, аңа тәэсир итүче Лоренц көче юнәлеше.

Бериш магнит кырында, кисәкчек хәрәкәтенең сызыгына перпендикуляр очракта, корылган кисәкчек Лоренц көче тәэсиреннән  -радиуслы әйләнәдә хәрәкәт итә.

Лоренц көче - үзәккә омтылу көче ролен уйный:

СГС:

 

СИ:

 

Лоренц көче эше нульгә тигез.

Әгәр тизлек   << яктылык тизлеге булса, әйләнүле тизлек   тизлектән   бәйле булмый:

СГС:

 

СИ:

 

(B,v) авышу почмагы   үзгәртү

Әгәр магнит индукциясе   векторы белән тизлек   арасындагы авышу почмагы   булса, кисәкчек винт сызыгында ( -радиус, винт адымы -  ) хәрәкәт итә:

СГС:

 ,
 

СИ:

 ,
 

Моны да карагыз үзгәртү

Әдәбият үзгәртү

  • Сивухин Д. В. Общий курс физики. — Изд. 4-е, стереотипное. — М.: Физматлит; Изд-во МФТИ, 2004. — Т. III. Электричество. — 656 с. — ISBN 5-9221-0227-3; ISBN 5-89155-086-5.
  • Ландау, Л. Д., Лифшиц, Е. М. Теория поля. — Издание 7-е, исправленное. — М.: Наука, 1988. — 512 с. — («Теоретическая физика», том II). — ISBN 5-02-014420-7