Илдус Абдрахманов
Бу галим турында мәкалә, Камал театры актеры турында бу мәкаләдән укыгыз
| Илдус Абдрахманов | |
|---|---|
| Туган | 2 гыйнвар 1942 (82 яшь) Котый (Учалы районы), Уразовский сельсовет[d], Учалы районы, БАССР, РСФСР, СССР |
| Ватандашлыгы |  СССР Россия |
| Әлма-матер | Башкорт дәүләт университеты |
| Һөнәре | химик |
| Эш бирүче | Башкорт дәүләт университеты |
| Гыйльми дәрәҗә: | химия фәннәре докторы[d] |
| Гыйльми исем: | академик[d] |
| Эш урыны: | Башкорт дәүләт университеты |
| Гыйльми дәрәҗә: | химия фәннәре докторы[d] |
| Гыйльми исем: | академик[d] |
Илдус Барый улы Абдрахманов (2 гыйнвар 1942 ел) — галим, химик. Башкортстан Фәннәр академиясе академигы (2002), Башкорт АССР атказанган фән эшлеклесе (1990).
Биографиясе үзгәртү
Илдус Барый улы Абдрахманов 1942 елның 2 гыйнварында Башкорт АССРның Учалы районы Котый авылында туган.
Октябрьның 40 еллыгы исемендәге Башкорт дәүләт университетының химия факультетында укыган. 1959—1964 елларда — студент, 1965—1968 елларда — аспирант.
Югары уку йортын тәмамлагач, фән юлын сайлый. Шул ук вакытта бала чагыннан хисле малай инде галим булып киткәч тә шигърият белән мавыга, әдәби иҗат белән дә шөгыльләнергә вакыт таба. Аның берничә шигъри җыентыгы дөнья күргән.
1968—1972 елларда — ассистент, Башкорт дәүләт университетының органик химия кафедрасында өлкән укытучы. 1972—2003 елларда — Башкорт дәүләт аграр университетының гомуми химия кафедрасы мөдире. 1984—1989 елларда — Башкорт дәүләт аграр университетының укыту эшләре буенча проректоры.
1989—1993 елларда — Башкорт дәүләт аграр университетының фәнни эшләр буенча проректоры. 1993—2003 елларда — Органик химия институтының (Россия Фәннәр академиясенең Уфа фәнни үзәге) фәнни эшләр буенча директор урынбасары, нуклеотидларның синтезы лабораториясе мөдире. 2003 елдан хәзергәчә — фармакофор ысуллар лабораториясенең баш фәнни хезмәткәре.
Химик-органик, Башкортстан Республикасы Фәннәр Академиясе академигы, химия фәннәре докторы (1989), профессор, Башкортстан Республикасының атказанган фән эшлеклесе (1990).
2003—2013 елларда Башкортстан Фәннәр Академиясенең Химик технология фәннәре бүлеге академик-секретаре. Фәнни эшчәнлеге Кляйзен ысулы буенча ароматик аминнарның яңача төркемләнүен комплекслы өйрәнүгә һәм аның нигезендә фунгицид һәм гербицид активлыкка ия төрле гетероциклик берләшмәләр, үсемлекләрнең үсешен тизләтүчеләр, антиоксидантлар, коррозия ингибиторлары алуның яңа репаратив ысулларын уйлап табуга бәйле. Табуы авырлык тудырмаган табигый моносахарид нигезендә синтезлау ысуллары, СПИДка каршы чит илләрдә билгеле препаратларның аналогларын алуның яңа схемалары эшләнә. 250дән артык фәнни хезмәт һәм 35 уйлап табу авторы.
Башкортстан Фәннәр Академиясенең атказанган Президиум әгъзасы, Башкортстан Республикасының атказанган фән эшлеклесе (1990).
Сылтамалар үзгәртү
- Абдрахманов Илдус Барый улы.(үле сылтама) // Башкорт энциклопедиясе — Уфа: «Башкорт энциклопедиясе» гыйльми-нәшрият комплексы, 2015-2020. ISBN 978-5-88185-143-9 (башк.)
- Абдрахманов Ильдус Бариевич. Энциклопедия Башкирии (рус.)