Всеволод Зенкович
Всеволод Павлович Зенкович (4 февраль 1910 - 15 август 1994) - совет океанологы һәм геоморфологы . География фәннәре докторы (1946), профессор (1947), Сталин (1951) һәм Ленин (1962) премияләре лауреаты, СССР Фәннәр академиясенең Океанология институтына нигез салучыларның берсе [3] .
| Всеволод Зенкович | |
|---|---|
| Туган | 22 гыйнвар (4 февраль) 1910 яки 1910[1] Мәскәү, Россия империясе[2] |
| Үлгән | 15 август 1994 яки 1994[1] Мәскәү, Россия |
| Күмү урыны | Тын зираты[d] |
| Ватандашлыгы |  Россия империясе Россия республикасы[d] СССР Россия |
| Һөнәре | географ, акиянулыг |
| Эш бирүче | РФА җәгърафия институты[d] һәм Институт географии имени Вахушти Багратиони[d] |
| Сәяси фирка | Советлар Берлеге коммунистик фиркасе |
| Гыйльми дәрәҗә: | география фәннәре докторы[d] |
| Гыйльми исем: | профессор[d] |
Биографиясе үзгәртү
Всеволод Павлович Зенкович 1910 елның 22 гыйнварында (4 февраль) Мәскәүдә Гродно губернасының Пружан өязе белоруслар гаиләсендә туа. Әтисе Мәгариф Халык комиссариаты инспекторы булып эшли.
1927 елда ул Мәскәү дәүләт университетының геология факультетына укырга керә, ләкин аны тәмамламый.
1927 елдан ул "Персей" корабы сәяхәтләрендә катнаша.
1929-1944 елларда ул Балыкчылык һәм Океанография Бөтенроссия тикшеренү институтында ( ВНИРО ) тикшерүче булды [4] .
Сугыш вакытында ул инженер гаскәрләрендә хезмәт итә.
1944-1971 елларда ул СССР Фәннәр академиясенең Океанология институтында диңгезнең яр буе зонасы лабораториясе мөдире булып эшләде.
Ул Грузия ССР Фәннәр академиясенең Вахушти Баграти география институтында эшләде, һәм ул Кара диңгез яры морфологиясе һәм динамикасы лабораториясен җитәкләде.
Ул Ак, Каспий һәм Кара диңгезнең яр буйларында, шулай ук Польша, Нидерланд, Югославия, Вьетнам, Мисыр, Мексика, Куба һәм Китайда эшләде.
Киң танылу алган яр буе зонасын тикшерүчеләр совет мәктәбен оештырусы
Ул 1994 елның 15 августында Мәскәүдә вафат була. Донской зиратында күмелгән [5] .
Бүләкләре һәм премиялары үзгәртү
1951 - II дәрәҗә Сталин премиясе - 1:2,500,000.масштабта "СССРның гипсометрик картасы" фәнни хезмәте өчен
1954 - Кызыл Байрак Хезмәт ордены (27 март, 1954)
1956 - Икътисади казанышлар күргәзмәсенең зур көмеш медале
1958 - СССР географик җәмгыятенең Тедор Литкеның алтын медале
1964 - СССР дәүләт премиясе
Чит ил бүләкләре [ачыклау] ( PRC, Вьетнам, Болгария, Мисыр )
Оешмаларда әгъза булуы үзгәртү
1960 елдан Халыкара геоморфология буенча халыкара комиссия әгъзасы.
Хәтер үзгәртү
В.П.Зенкович тарафыннан 1946-нчы РВФ П.П.Ширшов исемендәге Океанология институтының диңгез яры лабораториясе аның исемен йөртә [6] .
Библиография үзгәртү
Динамика һәм диңгез яр зонасын морфологиясе буенча 100 дән артык фәнни һәм 50 дән артык фәнни-популяр әсәрләре авторы [7], шул исәптән:
- Зенкович В. П. О размыве дна у берегов Мезенского залива // Природа. 1939. № 4.
- Зенкович В. П. Берега Мезенского залива: (Краткий очерк результатов работ Мезенской экспедиции Института географии Академии наук СССР в 1938 г.) // Учёные записки МГУ. Сер. География, Вып. 48. — М., 1940. — С. 113—125.
- Динамика и морфология морских берегов. Часть 1. Волновые процессы. 1946.
- Зенкович В. П. Морской берег. — М.: Гостехиздат, 1952. — (Научно-популярная библиотека). (обл.)
- Зенкович В. П. Динамическая классификация морских берегов // Труды ИО АН СССР, 1954, т. 10.
- Зенкович В. П. Морское дно. — М.: Гостехиздат, 1956. — 56 с. — (Научно-популярная библиотека. Выпуск 86). (обл.)
- Морфология и динамика советских берегов Чёрного моря. Т. 1-2. 1958—1960.
- Зенкович В. П. Берега Чёрного и Азовского морей. — М.: Географгиз, 1958. — 376, [12] с. — Библиогр.: с. 364—371.
- Зенкович В. П. Основы учения о развитии морских берегов / АН СССР. Океанографическая комиссия. — М.: Изд-во АН СССР, 1962. — 710, [18] с. — Библиогр.: с. 669—700. (переиздана в 1968 в Англии и в США).
- Зенкович В. П. На рубежах земли и моря: Записки исследователя / АН СССР. — М.: Изд-во АН СССР, 1963. — 224 с. — (Научно-популярная серия АН СССР).
- Зенкович В. П. Белая полоса: Новое в изучении работы морских волн / АН СССР. Океанографическая комиссия. — М.: Знание, 1967. — 64 с. — Библиогр.: с. 64.
- Зенкович В. П. Меж двух океанов / Худож. В. Харламов. — М.: Мысль, 1972. — 296, [18] с. — 50 000 экз.
- Зенкович В. П. Проблема стабилизации морских берегов Грузинской ССР // Геоморфология, 1977, № 1, с. 50-54.
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 Чешская национальная авторитетная база данных
- ↑ 2,0 2,1 Зенкович Всеволод Павлович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ В. П. Зенкович на сайте Института Океанологии им. П. П. Ширшова РАН
- ↑ Зенкович Всеволод Павлович 2020 елның 19 сентябрь көнендә архивланган. в БРЭ.
- ↑ Могила В. П. Зенковича на Донском кладбище в Москве.
- ↑ Лаборатория шельфа и морских берегов имени В. П. Зенковича — Институт Океанологии им. П. П. Ширшова РАН
- ↑ Библиография и литература о В. П. Зенкевиче в информауионной системе «История геологии и горного дела» РАН.
Әдәбият үзгәртү
- Краткая географическая энциклопедия: В 5 томах / Глав. ред. А. А. Григорьев. — М.: Советская энциклопедия, 1966. — Т. 5. — С. 455. — 544 с.
- Краснопольский А. В. Отечественные географы (1917 - 1992): Биобиблиографический справочник (в 3-х томах)) / Под ред. проф. С. Б. Лаврова; РАН, Русское географическое общество. — СПб., 1993. — Т. 1 (А—К). — С. 335—336. — 492 с. — 1 000 экз.
Сылтамалар үзгәртү
- В. П. Зенкович на сайте Института Океанологии им. П. П. Ширшова РАН
- В. П. Зенкович — Рабочая группа «Морские берега»
- Лаборатория шельфа и морских берегов имени В. П. Зенковича — Институт Океанологии им. П. П. Ширшова РАН