Василий Иванович Анучин (1875 елның 2 (14) апреле, Красноярск өязе, Енисей губернасы, Россия империясе1941 елның 4 ноябре, Сәмәрканд, Үзбәкстан ССР, ССРБ) — этнограф, прозаик, публицист, Казан университеты профессоры.

Василий Анучин
Туган 2 (14) апрель 1875[1]
Базаиха[d], Красноярск өязе[d], Янәсәй губернасы, Россия империясе
Үлгән 1943[2][1] яки 4 ноябрь 1941(1941-11-04) (66 яшь)
Сәмәрканд, Үзбәкстан ССР
Ватандашлыгы Россия империясе
 СССР
Әлма-матер Питырбур археология институты[d]
Һөнәре китапханәче, этнограф, прозачы, публицист, археолог, шәркыятьче, этнолог, антрополог, телбелгеч, фольклорчы, журналист, шагыйрь, укытучы

Тормыш юлы үзгәртү

Василий Анучин 1875 елда Енисей губернасы Базаиха авылында алтын һөнәрчеләр гаиләсендә туа. 1886 елда чиркәү-приход мәктәбен, 1891 елда Красноярск рухани училищесын тәмамлый, Томск рухани семинариясенә керә, ләкин 1896 елда үз үтенече буенча куыла.

1897 елда Санкт-Петербургка күчеп килә, анда Санкт-Петербургта археология институтын тәмамлап, Фәннәр академиясе антропология музеенда эшли. Себер халыкларын өйрәнү белән шөгыльләнә. 1905—1909 елларда Енисей кетларына экспедицияләрдә катнаша.

1917 елда Февраль инкыйлабыннан соң Томскта Иҗтимагый тәртип һәм куркынычсызлык буенча вакытлыча комитет рәисе урынбасары була. Октябрь инкыйлабыннан соң бу сәяси эшчәнлек өчен аны 17 тапкыр кулга алалар һәм ике тапкыр үлем җәзасына хөкем итәләр. 1922 елның сентябрендә Контрреволюция һәм саботажга каршы көрәш буенча Бөтенроссия гадәттән тыш комиссиясе тарафыннан кулга алына һәм Себерне Россиядән бүлүгә әзерләүдә гаепләнә, аннары Казанга университетта фәнни эш алып бару рөхсәте белән җибәрелә.

Казанда Василий Анучин фәнни йөкләмәләр буенча секретарь булып хезмәт итә, даими рәвештә Берләшкән дәүләт сәяси идарәсе күзәтчелегендә булган. 1924 елның декабрендә укыту хокукыннан мәхрүм ителә һәм Тверь губерниясенең Весьегонск шәһәренә җибәрелә, шулай ук 1926 елга кадәр студентлар шәһәрләрендә яшәү тыела.

1925 елда Тверьга барганда Мәскәүдә Феликс Дзержинский белән очраша, нәтиҗәдә, җибәрүне гамәлдән чыгаралар һәм Василий Анучин Казан университетына профессор итеп билгеләнә.

1929 елда Сәмәркандка күчеп килә һәм вафатына кадәр эшли.

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век / мөхәррир О. В. Богданова
  2. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.

Әдәбият үзгәртү

  • Тенишева Е. А. АНУ́ЧИН Онучин Василий Иванович // Русские писатели, 1800—1917 : Биографический словарь / гл. ред. П. А. Николаев. — М. : Сов. энциклопедия, 1989. — Т. 1 : А—Г. — С. 95—96. — 672 с. — (Сер. биогр. словарей: Русские писатели. 11—20 вв.). — 100 000 экз. — ISBN 5-85270-011-8.