Борис Иванович Бурсов (14 ноябрь 1905 ел, Воронеж өлкәсе Новоселовка авылы - 12 апрель 1997 ел, Санкт-Петербург ) - Россия Совет әдәби тәнкыйтьчесе, әдәбият белгече, СССР Язучылар берлеге әгъзасы (1938), Рәсәй әдәбияты институты хезмәткәре (1938-1941), Филология фәннәре докторы (1951), Ленинград дәүләт университеты (1948-1966) (1951) һәм Герцен исемендәге Ленинград педагогик институты профессоры (1966-1997), РСФСРның атказанган галиме (1976), СССР Дәүләт премиясе лауреаты (1987).

Борис Бурсов
Туган 1 (14) ноябрь 1905[1]
Воронеж губернасы, Россия империясе
Үлгән 12 апрель 1997(1997-04-12) (91 яшь)
Санкт-Петербург, Россия
Һөнәре әдәбият белгече, историк литературы
Гыйльми исем: филология фәннәре докторы[d]

Биографиясе үзгәртү

Борис Иванович Бурсов 1905 елның 1 ноябрендә (14) Воронеж өлкәсенең Бобровский районының Новоселовка авылында туган.

Күп балалы крестьян гаиләсеннән, балачактан ул колхозда эшли - терлек асрады, кырда су йөртте, печән һәм уҗым культураларын ташый - ул җирле башлангыч мәктәпне өч класс кына тәмамлый, ләкин күршесенең китаплары була, һәм малайның беренче китабы булып Белинскийның Пушкин турында мәкаләләр җыентыгы, икенчесе - " Капитан кызы ", аның бөтә тормышында яраткан әйбере була.

21 яшенә кадәр ул авылда яши, һәм Кызыл Армиядә хәрби хезмәт иткәннән соң гына, 1929 елда 25 яшендә урта мәктәпне - Воронеж дәүләт университетында эшчеләр факультетын тәмамлый, аннары 1934 елда Мәскәү редакция һәм нәшрият институтын тәмамлый һәм шул сакта Ленинградта булган Дәүләт сәнгать тарихы академиясенең аспирантурасына укырга керә.

1935 елда аның беренче мәкаләсе - "Л. Толстойның эстетик системасы" «Звезда» журналында нәшер ителә. 1938 елдан ул СССР Фәннәр академиясенең Рәсәй әдәбияты институтында тикшерүче булып эшли, шул ук елда «Художественная структура характеров „Войны и мира“ Л. Н. Толстого» темасы буенча кандидатлык диссертациясен яклый, һәм СССР Язучылар берлегенә кабул ителә.

1941 елның сентябреннән Бөек Ватан сугышы катнашыусыһы. Ул Ораниенбаум пачасында "дивизия" корреспонденты булып башлый, Ладога бозы буенча җәяүле кичүдә катнашучы, Мга астында барган сугышларда катнаша-Ленинград, Волхов, Карелия фронтларын уза, 1942 елның маенда фронтта ВКП(б)га керә.

1945 елның августында ул 1-нче Ерак Көнчыгыш фронттагы "Красное Знамя" армия газетасының махсус хәбәрчесе, Япония белән сугышта катнаша . 1947 елда капитан дәрәҗәсе белән демобилизацияләнә.

Ул 2нче дәрәҗә (1945, 1985) ике Ватан сугышы ордены, «Ленинградны саклаган өчен», «Совет Заполярьесын саклаган өчен», «Германияне җиңгән өчен» һәм «Японияне җиңгән өчен» медальләре белән бүләкләнгән.

1948 елдан - Ленинград дәүләт университетының филология факультеты укытучысы, 1951 елда «Проблема реализма в эстетике революционных демократов» темасына докторлык диссертациясен яклый, соңрак профессор исеме бирелә[2] .

1966 елдан гомеренең ахырына кадәр - Ленинград педагогик институты профессоры . Герцен . Ул КПСУның Ленинград региональ комитетының әдәбият буенча консультанты иде.

1985 елда дөнья күргән "Пушкин язмышы" китабы өчен 1987-нче елда ул СССР дәүләт премиясе лауреаты булды .

Ул " перестройка " чорында сәяси чараларда катнашмый, ләкин 1990 елда " 74-нең хаты " на кул куя.

Ул 1997 елда вафат була һәм Комаровское зиратында җирләнә.

Фәнни эшчәнлеге үзгәртү

Төп эшләре А. С. Пушкин, Л. Н. Толстой, Ф. М. Достоевский, М. Горький, рус революцион демократлары Н. Г. Чернышевский һәм Г. В. Плеханов иҗатына багышлана

80нче елларда интеллектуаль бестселлерга әверелгән «Судьба Пушкина» и «Личность Достоевского» романнары авторы.

Ул классик рус һәм совет әдәбиятының методик проблемалары белән шөгыльләнгән.

Аерым юнәлеше — рус әдәбиятын укыту — урта мәктәпнең 9 нчы сыйныфы өчен «Рус әдәбияты» дәреслеге һәм профессор Б. И. Бурсов редакциясе астында М. Г. Качурин, Д.К. Мотольский, М. А. Шнеерсон авторлары тарафыннан әзерләнгән методик рекомендацияләр 1970 нчы елларда «Просвещение» нәшрияты тарафыннан 12 тапкырдан да ким булмаган күләмдә яңадан бастырыла[3]

Библиография үзгәртү

Сайланган басмалар:

  • «Мать» М. Горького и вопросы социалистического реализма. — М.: Гослитиздат, 1951. — 168 с.
    • Роман М. Горького «Мать» и вопросы социалистического реализма. — 2-е изд., расш. и перераб. — М.: Гос. изд-во худож. лит., 1955. — 228 с.
  • Чернышевский как литературный критик / Акад. наук СССР. Ин-т рус. литературы (Пушкинский дом). — М.; Л.: Изд-во Акад. наук СССР, 1951. — 132 с
  • Русские революционные демократы о положительном герое. — Л.: Лениздат, 1953. — 212 с.
  • Вопросы реализма в эстетике революционных демократов. — М.: Гослитиздат, 1953. — 387 с.
  • Мастерство Чернышевского-критика. — Ленинград: Советский писатель, 1956. — 338 с.
    • Мастерство Чернышевского-критика. — Ленинград: Советский писатель, 1959. — 320 с.
  • Писатель как творческая индивидуальность. — М.: б. и., 1959. — 59 с.
  • Лев Толстой: идейные искания и творческий метод. 1847—1862. — М.: Гослитиздат, 1960. — 405 с.
  • Роман М. Горького «Мать». — М.; Л.: Гослитиздат, 1962. — 119 с.
  • Лев Толстой и русский роман / Академия наук СССР. Институт русской литературы (Пушкинский дом). — М.; Л.: Изд-во Академии наук СССР, 1963. — 152 с.
  • Л. Н. Толстой: Семинарий. — Л.: Учпедгиз, 1963. — 434 с.,
  • Национальное своеобразие русской литературы. — Л.: Советский писатель, 1964. — 395 с.
    • Национальное своеобразие русской литературы. — 2-е изд., дораб. — Л.: Советский писатель, 1967. — 396 с.
  • Реализм всегда и сегодня. — Л.: Лениздат, 1967. — 312 с.
  • Критика как литература. — Л.: Лениздат, 1976. — 320 с.
  • Личность Достоевского: Роман-исследование // Первая публикация в журнале «Звезда», 1969, № 12
    • Личность Достоевского: Роман-исследование. — Л.: Советский писатель, 1974. — 671 с.
    • Личность Достоевского: Роман-исследование. — Л.: Советский писатель, 1979. — 680 с.
  • Судьба Пушкина: Роман-исследование. — Л.: Советский писатель, 1985. — 512 с.
    • Судьба Пушкина: Роман-исследование. — Л.: Советский писатель, 1989. — 565 с.

Жыелган әсәрләр:

  • Избранные работы: в 2 т. / Б. И. Бурсов. — Л.: Художественная литература, 1982.

Тәрҗемәләрдә:

  • «Майка» на Максим Горки и въпросите на социалистическия реализъм / Б. Буров. — София: Български писател, 1952. — 201 с.
  • «Matka» M. Gorkého a otázky socialistického realizmu / B. Bursov; Prel. Viera Fašková. — Bratislava: Tatran, 1952. — 137 с.
  • Gorkij «Az anya» ćimű műve és a szocialista realizmus kérdései / B. Burszov; Ford. Kovai Lőring. — Budapest: Művelt nép, 1953. — 141 с.
  • Dostojevskij a jeho svĕt / Boris Bursov ; Z rus. orig přel. Jaroslav Zák ; Doslov napsal a obrazový materiál vybral Ladislav Zadražil. — Praha: Odeon, 1978. — 584 с.

Мәкаләләр:

  • Октябрьская поэма В. Маяковского. // Звезда, 1937, № 11. С. 308—318;
  • Гуманизм и народность (заметки о творчестве раннего Маяковского) // Звезда, 1938, № 4. С. 183—188.
  • Путь Владимира Маяковского // Маяковский. 1930—1940. Л: Советский писатель, 1940. С. 69—170;
  • На «ты» с человечеством // Литературная Россия, № 1966/13 от 4 июня 2015
  • Творчество и интерпретации. Очерки // Журнал «Аврора», 1974, 1975

Аудио:

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век / мөхәррир О. В. Богданова
  2. Двойной портрет // Lotmaniana Tartuensia: Мемуары Ю. М. Лотмана
  3. Русская литература: Учебник для 9 кл. сред. школы / М. Г. Качурин, Д. К. Мотольская, М. А. Шнеерсон; Под ред. проф. Б. И. Бурсова. — 12-е изд. — М.: Просвещение, 1979. — 382 с.

Әдәбият үзгәртү

  • Лаврецкий А. Б. И. Бурсов. Вопросы реализма в эстетике революционных демократов // «Изв. АН СССР, ОЛЯ», 1954, т. 13, в. 6;
  • Лебедев А. Мастерство Чернышевского-критика // «Октябрь», 1957, № 9.
  • Бурсов Борис Иванович // Краткая литературная энциклопедия / Гл. ред. А. А. Сурков. — М. : Советская энциклопедия, 1962. — Т. 1. Аарне — Гаврилов. — Стб. 780—781.
  • [Бурсов Борис Иванович Борис Бурсов] — ЗСЭ
  • Бурсов Борис Иванович // Ленинградские писатели-фронтовики, 1941—194 : автобиогр., биогр., кн. / Авт. — сост. В. Бахтин. — Л.: Советский писатель, 1985. — стр. 73-74.
  • Бурсов Борис Иванович // Писатели Ленинграда: биобибл. справ. 1934—1981 / В. Бахтин, А. Н. Лурье.- Л.: Лениздат, 1982. — стр. 49.

Сылтамалар үзгәртү