Био — Савар — Лаплас кануны

Био — Савар — Лаплас кануны (tat.lat. Bio — Savar — Laplas qanunı (үле сылтама)) — магнитостатикада төп физик кануны, магнит кыры индукциясе векторының электр агымына бәйләнешен тасвирлый.

⚙️  Классик электродинамика
Электр · Магнетизм
Шулай ук карагыз: Портал:Физика

Био һәм Савар тәҗрибәләре нәтиҗәсендә 1820 елда ачылган. Лаплас хәрәкәт итүче коргы өчен магнит кырын исәпләп чыгарган.

Био — Савар — Лаплас кануны нечкә үткәргеч өчен үзгәртү

Био — Савар — Лаплас кануны үткәргеч аша электр агымы I үткәндә барлыкка килгән магнит кырының индукциясе тасвирлый (СИ үлчәү системасында):

 

биредә   - контурдагы агым

  - магнит кырының ноктасы
r - контурның нокталары
dr - контурның өлеше
  - берәмле вектор

Әгәр хисап ноктасы магнит кырының табу ноктасына тигез булса, формула гадиләштерелә:

 
биредә   - үткәргечнең кәкре сызыгының векторы
  - агым
  -   модуле,
  - магнит индукциясенең векторы,
  - үткәргеч өлеше.

  юнәлеше   һәм   векторларының яссылыгына перепендикуляр була.

  векторының модуле СИ системасында түбәндәгечә табыла:

 
  - магнит индукөиясе В векторы белән туры үткәргеч арасындагы авышу почмагы

Вектор потенциал СИ системасында түбәндәгечә табыла:

 

Био — Савар — Лаплас кануны беришсез агымнар өчен үзгәртү

Әгәр магнит кыры чыганагының - агымның тыгызлыгы j кыры булса (беришсез агымнар очрагы), Био — Савар — Лаплас кануны түбәндәгечә табыла:

 

биредә j = j(r),

dV - күләм өлеше

Вектор потенциалы:

 

Био — Савар — Лаплас кануны Максвелл тигезләмәләрендә үзгәртү

Максвелл тигезләмәләре интеграль күренештә магнитостатика өчен:

 

- магнит кыры өчен Гаусс теоремасы варианты

һәм

 

Магнит кыры циркуляциясе өчен дифференциаль күренештә:

 
 

биредә: j — агым тыгызлыгы (СИ),

Гаусс системасында:

  урынына   була.

Моны да карагыз үзгәртү

Әдәбият үзгәртү

  • Сивухин Д. В. Общий курс физики. — Изд. 4-е, стереотипное. — М.: Физматлит; Изд-во МФТИ, 2004. — Т. III. Электричество. — 656 с. — ISBN 5-9221-0227-3; ISBN 5-89155-086-5.
  • Ландау, Л. Д., Лифшиц, Е. М. Теория поля. — Издание 7-е, исправленное. — М.: Наука, 1988. — 512 с. — («Теоретическая физика», том II). — ISBN 5-02-014420-7