Амалия Матерна (туган чактагы исеме Амалия, соңрак Фридрих-Матерна) (10 июль, 1844, Санкт-Георген-ан-дер-Штифинг – 18 гыйнвар, 1918, Вена) — Австрияның мәшһүр опера җырчысы, драматик сопрано тембры иясе. Озак еллар Вена опера театры труппасында эшли, соңрак камера җырчысы буларак чыгышлар ясый. Тавышының нечкәлеге дә, дәртле көчлелеге белән дә дан яулаган. Иң әүвәл, Рихард Вагнер әсәрләрендә башкарган рольләре буенча танылган.

Амалия Матерна
Туган 10 июль 1844(1844-07-10)[1]
Санкт-Георген-ан-дер-Штифинг, Лайбниц[d], Штирия[d]
Үлгән 18 гыйнвар 1918(1918-01-18)[1] (73 яшь)
Вена, Аустрия-Маҗарстан[2]
Күмү урыны Венаның үзәк зираты[d]
Ватандашлыгы Аустрия-Маҗарстан
Һөнәре опера җырчысы
Эш бирүче Венская государственная опера[d]

 Амалия Матерна Викиҗыентыкта

Иҗаты үзгәртү

Амалия Матернаның беренче чыгышы 1865 елда Грац шәһәренең Талия театрында урын алган. Актер Карл Фридрихка кияүгә чыгып, аның белән бергә Венаның Карл театрында һәм шәһәр бистәләрендә урнашкан театрларда чыгышлар ясый. 1869 елда Мейерберның "Африкан" операсында Селика ролен башкарып, Вена дәүләт опера театры сәхнәсен үзенә беренче тапкыр ача[3]. Бу чыгыш белән дан яулагач, җырчыга Вена дәүләт опера театры тарафыннан 25 еллык контракт бирелә. Вена театрында җырчының 1874 елда Вердиның "Аида"сында Амнерис ролен һәм 1875 елда Гольдмаркның "Саба патшабикәсе"ндә баш ролен башкаруы тарих битләренә кереп кала[3].

Фәкать, җырчы Рихард Вагнер әсәрләре образларын ачу белән күбрәк таныла[4]. 1876 елда Байройтта Рихард Вагнерның яңа тәмамланган "Нибелунг йөзеге" циклында, "Валькирия"(1877) һәм "Зигфрид" (1878 ел) операларының беренче Вена куелышларында һәм "Нибелунг йөзеге"нең Берлин куелышында төп рольне, ягъни Брунһильда ролен башкара[4]. 1882-1891 елдарда һәр Байройт фестивалендә Рихард Вагнерның соңгы операсы "Парсифаль"дагы Кундри ролен башкара.

1884 елда Амалия Матерна АКШга Герман Винкельман һәм Эмиль Скария белән сәфәр кыла. 1885 елда Метрополитен опера театрында Рихард Вагнерның "Тангейзер" операсында Элизабет ролен башкара[3]. Шулай да опера җырчысы бу театрда "Гугенотлар"да Валентин, "Жидовка"да Рахель, "Валькирия"да Брунгильда рольләре белән чыгыш ясый[3].

1885 елда җырчы яңадан Вена шәһәренә кайта һәм киләсе 9 ел дәвамында чыгышларын дәвам итә. 1885 елда "Танһейзер"да Элизабет ролендә соңгы тапкыр театр сәхнәсендә чыгыш ясый. Лаеклы ялга чыга һәм бу көннән җыр дәресләре генә бирә. 1913 елда Рихард Вагнерның 100 еллыгына багышланган концертта Кундри партиясенең иң популяр өзекләрен башкара[3].

Галерея үзгәртү

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  2. 2,0 2,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #116824174 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Матерна Амалия(үле сылтама) w.histrf.ru
  4. 4,0 4,1 Үткәннең мәшһүр җырчылары (ингл.)

Чыганаклар үзгәртү

Шулай да карагыз үзгәртү

Сылтамалар үзгәртү