Александр Колчак: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк |
Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 23:
}}'''Александр Василий улы Колчак''' ({{lang-ru|Александр Васильевич Колчак}}, {{СС|4 ноябрь|1874|16 ноябрь}}, Александровское, [[Санкт-Петербург губернасы]] — [[7 февраль]] [[1920]], [[Өркет]]) — урыс хәрби һәм сәяси эшлеклесе, флот башлыгы, океаннарны өйрәнүче галим.
Адмирал (1918, үзе үзенә билгеләгән). Рус-япон сугышы катнашучысы. [[Беренче Бөтендөнья сугышы]] вакытында Балтыйк флотының миналар дивизиясе (1915—1916) һәм Кара диңгез флоты (1916—1917) белән җитәкчелек иткән. Георгий ордены кавалеры. [[Русия ватандашлар сугышы]] вакытында — [[Аклар хәрәкәте]] юлбашчысы. Русиянең Югары Хакиме (1918—1920). Рус Армиясенең Баш сәргаскәре.
Февраль Инкыйлабы вакытында Николай 2 тәхеттән китүне яклаган.
Билгесез сәбәпләр буенча АКШка һәм Британиягә [[1917]] елның ахырында киткән.
[[1918]] елның октябрендә инглиз генералы А. Нокс белән [[Омск]]ийгә килә һәм Себер хөкүмәте җитәкчесе итеп билгеләнгән.
[[1918]] елның 18 ноябрендә чит ил көчләренә, интервентларга таянып түнтәрелеш ясаган һәм хәрби диктатураны урнаштырган.
Колчак диктатурасы вакытында Себердә вәхши, мәрхәмәтсез ысуллар кулланылган, нәтиҗәдә Колчакка каршы нык партизан хәрәкәте башланган. Большевиклардан качкан крестьяннар яңадан кызылларга кушыла, чөнки аларның хакимияте йомшакрак булып чыккан.
Колчакка каршы хәрәкәте һәм уңышлы [[Кызыл Гаскәр]] һөҗүме нәтиҗәсендә [[1919]] елда Колчак гаскәрләре тар-мар ителгән.
[[1920]] елда эсер-меньшевик Политцентры Колчакны кулга алалар, соңрак большевикларга җибәрелә.
Ревком карары нәтиҗәсендә төрмәдә (яр буенда түгел) атып үтерелгән.
Себер халыкларында "колчаковщина" - тискәре диктаторлык ысуллар, ватандашлар кешеләренә карата мәрхәмәтсез сәясәт дип йөртелгән.
XIX — XX гасыр башындагы эре поляр аръягын тикшерүчеләрдән берсе, берничә рус поляр экспедицияләренең катнашучысы.
| |||