Өкеләр: юрамалар арасында аерма

[[Файл:Bubo virginianusDO1908P01CA.JPG|200px250px|thumb|right|Виргиния байгышы]]

'''Мәчебашлы ябалакБайгышлар''' ({{lang-lat|Bubo}}) -— [[ябалаклар]] гаиләлегеннәнсемьялыгыннан кошлар ыругы., 1219 төретөрене билгеле,эченә ала. [[ЕвразияАуразия]], [[Америка]] һәм [[Төньяк [[Африка]]да таралганнар. [[Русия]]дә бер төре - гади мәчебашлы— ябалакбайгыш (B. bubo) очрый. [[Татарстан]] территориясендә сирәк очрый, утрак төр.

Биек кәүсәле урманнарда, урман үскән чокырларда яши. 80 см га кадәр озынлыкта, ана байгыш 3 кг, ата байгыш 2,5 кг чамасы авырлыкта, канат җәеме 180 см га җитә. Каурыйлары йомшак, кара тимгелләр һәм тар аркылы сызыклары булган җирәнрәк көрән төстә. Башында тырпаеп торган зур кара каурыйлары -— «колаклары» бар. Йомры башлы, йөзе яхшы күренә. Зур күзләре алга карый. Аяклары көчле, тулысынча диярлек каурый белән капланган, бармаклары аска бөгелгән очлы тырнаклы. Томшыгы кыска, ыргаксыман кәкре. Башы 270 градуска борыла. Очуы салмак һәм тавышсыз. Март ахыры - апрельдә парлашу чорында үзенчәлекле тавышлары ишетелә. Җир өстендә аулак чокырда оялый. 2-32–3 ак йомырка сала. Төп азыгы -— тычкансыман кимерүчеләр ([[йомран]], [[әрлән]], су тычканнары), [[бакалар|бака]], балыклар. Озак вакыт аучылык хуҗалыгына зыян китерә дип исәпләнә, кырып бетерелергә тиеш була, шуның нәтиҗәсендә бик сирәгәя. Мәчебашлы ябалакның 70 елга кадәр яшәү очраклары мәгълүм.

== ЧыганакларТөрләр ==

[[Төркем:КошларЯбалаклар]]