|
[[Файл:Tianasquare.jpg|thumb|300px|"Tank Man" [[tank]] kolonnasın tuqtata.<br />[[Jeff Widener]] ([[Associated Press]])]]
[[Файл:TankMan2.jpg|thumb|300px|Kübräk tank kürsätüçe foto.<br />[[Stuart Franklin]] ([[Magnum Photos]]).]]
'''Tank Man''' yä '''Bilgesez Demonstrant''' - ul [[1989]].dağı Tiananmen Mäydanı protestları waqıtında uncide tanklı kolonna aldında basıp yulnı tíğantıyğan häm foto belän filmgä töşerelep xalıqara ataqlılıq qazanğan bilgesez [[Qıtay]] keşeneñ quşamatı. Foto Associated Press äğzası Jeff Widener tarafınnan Beijing Qunaqxanäseneñ altınçı qattan, yartı mil arasınnan 400mm linzalar yärdämendä töşkän .
İkençe versiä fotograf Stuart Franklin Magnum töşerä. Anıñ räsem Jeff Widenerneñ fotosın qabatlíqabatlıy, läkin kübräk artqı plan kürsätä, şundíşundıy planda kübräk tank kürenä. Bu foto Life Magazine'neñ 100 Photos that Changed the World (Dönyanı Üzgärtkän 100 Foto) maxsus basmada saylana.
Kön eçendä böten dönya buyı tirajlanğan Bilgesez Demonstrant süräte zur däräcäle gäzetlärdä berençe bitkä urnaşıla. [[1998]]. ÄprilendäAprelendä Amerikan ''TIME'' jurnalı Bilgesez Demonstrantın üz 20. yözneñ 100 iñ yoğıntılı keşe isemlegenä kertä.
== Räsem artında ==
WaqíğaWaqiğa [[1989]].nıñ [[5. Yün]]endä, Qıtay xakimiäte demostrasiälärnedemostratsiälärne quıp taratudan ber kön ütkäç, Tíılğan Qala yulında, ''Cháng Ān Dà Jiē-dä'' (长安大街), "Mäñge Tınıçlıq Böyek Prospektında", Tiananmen'nan ber minutta buldı. İke sumkalı keşe yulnıñ urtasında ber üze tordı, yaqınayğan tanklarğa qaramastan. Tanklar tuqtağaç, keşe alarnı quarğa tırıştı. Täwge tank anı urap ütärgä talpındı, läkin keşe barıber protést belderep tanknıñ yulında basıp tordı. Tanklarnı taqtağannantuqtağannan soñ, keşe täwge tank başnásına ürmäläp mende häm yörtüçe belän aralaştı. Törle versiälärçä, ul yörtüçegä bolay äytte: "Nigä sez monda? Şähärem sezdän xaosqa birelä"; "Borılağız, xalqımnı ütermägez!"; häm "Kit monnan." Videomateriallarça, borçılğan tamaşaçılar anı xalıq törkemenä östärep kerttelär, häm tanklar üz totqan yulın ozayttılar. Kemder uylawınça, borçılğan tamaşaçılar "ştatski kiemennän" polismännär buldı.
== Räsem mäğnäse ==
Könbatışta Bilgesez Demonstrant Qıtay Demokratik Xäräkät tamğası bulıp kilde. Qıtay yäşlär, üz ğömärlärenğömerlären qurqınıç astında quyıp, autoritar xakimiäte qarşı çıqtı. Şulay uq, bu sürät ber ayırım şäxesneñ köçe küzätä.
Qıtayda bu räsemneñ mäğnäse başqa. Ul Qıtay Xalıq Azaltlıq Armiäseneñ keşegä iğtibar itü häm keşene saqlanu símbolısimvolı: tank yörtüçese keşene yaralanmíyaralanmıy. Ä Bilgesez Demonstrant tärtip bozuçı, Könbatış provokatorı bulıp kürsätä. Materik Qıtayında Tank Man teması äle yabıq.
== Kem ul, Bilgesez Demonstrant ==
Demonstrant şäxese açıq tügel. İnsidentänİntsidentän soñ, Britan basması ''Sunday Express'' anı '''Wang Weilin''' ('''王维林'''), 19-yäşle student, atağan.
Anıñ aldağı taríxıtarixı da açıq tügel. [[1999]]. yılda Amerikan prezidetnteprezidente RichardRiçard NixonNikson administrasiäsendäidaräsendä eşlägän BruceBrüs HerschensohnHerşenson Demonstrantnı 14 könnän soñ cäzalap üterüen äytte, başqalarça, ul berniçä aydan soñ ul [[atıp üterü|atıp üterelä]]. Jan Wong yazğança, bu keşe xäzerge kön yäşäw häm materik Qıtayında yäşerenä.
[[1992]]. yılda Barbara Walters alğan interviewendä şul waqıttağı Qıtay Kompartiäseneñ General Sektretäre [[Jiang Zemin]] bolay dide: "Minemçä, ul üterelmägän." ▼
▲[[1992]]. yılda Barbara Walters alğan interviewendäintervyuwendä şul waqıttağı Qıtay Kompartiäseneñ General Sektretäre [[Jiang Zemin]] bolay dide: "Minemçä, ul üterelmägän."
Hong Kong basması ''Apple Daily'' yazğança, Wang xäzer Taiwan'da yäşi.
| 