Водород: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Addbot (бәхәс | кертем)
к Bot: Migrating 162 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q556 (translate me)
Tegebot (бәхәс | кертем)
к Бот:Химик элементлар
Юл номеры - 1:
{{Химик элемент|prev=|next=Гелий|Водород / Hydrogenium (H) |1|<!-- Матдәнең тышкы күренеше-->|1,00794 (7)|<!-- Атом радиусы-->|<!-- Ионизация энергиясе-->|<!-- Электрон конфигурациясе-->|<!-- Ковалент радиусы-->|<!-- Ион радиусы-->|<!-- Электр тискәрелеге-->|<!--Электрод потенциалы-->|<!-- Оксидлашу дәрәҗәсе-->|0,084 г/л|<!-- Моляр җылы сыешлыгы-->|<!-- Җылы үткәрүчелек-->|<!-- Эрү температурасы-->|-259,1|-252,9|<!-- Парга әйләнү җылылыгы-->|<!-- Моляр күләм-->|<!-- Рәшәткә төзелеше-->||<!-- Рәшәткә параметрлары-->|<!--<!--Дебай температурасы-->}}
{{Химик элемент | next=[[Гелий|He]] |Водород / Hydrogenium (H) | 1 | төссез, тәме булмаган һәм иссез газ | 1,00794 | 79 | 1311,3 | 1s<sup><nowiki>1</nowiki></sup> | 32 | 54 (−1 e) | 2,20 | | 1, −1 |0,0000899 (при 273[[Кельвин|K]] (0&nbsp;°C)) | 14,235 | 0,1815 | 14,01 | 0,117 | 20,28 | 0,904 | 14,1 | гексагональ ||22=a=3,780 c=6,167 | 110}}
'''Водород''' ({{lang-lat|Hydrogenium}}, H) — [[Менделеевның периодик таблицасы]]ның 1 период, 1 төркем элементы. Тәртип номеры - 1.
{| style="text-align: left; background-color: green; width: 100px; height: 100px;" border="0" cellpadding="4" cellspacing="0"
| style="width: 50%; color: rgb(255, 255, 255);" | <big><big>H</big></big>
| style="width: 50%; text-align: right; color: rgb(255, 255, 255);" | <big><big>1</big></big>
|- style="color: rgb(255, 255, 255);" align="right"
| colspan="2" | '''1,00794'''
|- style="color: rgb(255, 255, 255);"
| colspan="2" | '''1s<sup>1</sup>'''
|- style="color: rgb(255, 255, 255);" align="center"
| colspan="2" | <big>'''Водород'''</big>
|}
 
== Символы ==
'''Водоро́д''' ''(({{lang-lat| Hydrogenium}},[[Инглиз теле|ингл.]] Hydrogen)'' – [[Менделеевның периодик таблицасы|Менделеевның периодик таблицасының]] беренче элементы. [[Табигать|Табигатьтә]] киң таралган. Водородның 5 изотоптан өчесе үз исемнәрен йөртәләр: ¹H – протий (Н), ²H – дейтерий (D) һәм ³H – тритий (T).
Водород элементының символы - H, Аш дип укыла.
 
== Тарих ==
Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. [[Һава]] йә [[кислород]] белән катнашканда янучан һәм шартлаткыч. [[Агулык|Агусыз]]. [[Этанол]] һәм [[тимер]], [[никель]], [[палладий]], [[платина]] кебек [[Металл|металларда]] эрүчән.
Водород [[1766 ел]]да [[Кавендиш]] тарафыннан ачыла.
 
== Чыганаклар ==
* Atomic Weights of the Elements 2001, [http://www.iupac.org/publications/pac/2003/7508/7508x1107.html Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003]. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.{{ref-en}}
* [http://www.iupac.org/news/archives/2005/atomic-weights_revised05.html IUPAC Standard Atomic Weights Revised] (2005).{{ref-en}}
* {{cite journal|title=Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report)|author=M. E. Wieser|publisher=IUPAC|journal=Pure Appl. Chem.|year=2006|volume=78|issue=11|pages=2051–2066|doi=10.1351/pac200678112051}} (for atomic weights of elements with atomic numbers from 1-102){{ref-en}}
 
{{Chem-stub}}
 
== Исем барлыкка килү ==
«Водород» cүзе урысчадан тәрҗемә иткәндә «су тудыргыч» дигәнне аңлата. «Водород» дигән атама [[Михаил Соловьёв|М. Ф. Соловьев]] тарафыннан [[1824 ел]]да тәкъдим ителгән. [[Татар теле|Татарча]] альтернатив атама - «сутудырма» йә «сутудыргыч».
{{Менделеев таблицасы}}
 
[[Төркем:Химик элементлар]]
[[ru: Водород]]
 
{{Link FA|af}}
{{Link FA|de}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|es}}
{{Link FA|eu}}
{{Link FA|pt}}
{{Link FA|ro}}
{{Link GA|ja}}
{{Link GA|no}}
{{Link GA|zh-classical}}