Планк даими зурлыгы: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Kitap (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
{{Квант механикасы}}
 
'''Планк даимиедаимилеге''' (тәэсир кванты) (''tat.lat. [http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Планк_даимиеПланк_даимилеге Plank daimie]'')— квант теориясенең төп константасы, электромагнит нурланыш энергиясенең кванты аның ешлыгы белән бәйли, гомуми очракта: тирбәнү системасы энергиясенең кванты аның ешлыгы белән бәйли.
 
Шушы константаны җылылык нурланышына багышланган мәкаләдә [[1900]] елда алман галиме [[Макс Планк]] тәкъдим итә.
 
'''Планк даимиедаимилеге''':
: <math>~h=6{,}626\ 069\ 57(29)\times10^{-34}</math>&nbsp;[[Джоуль|Дж]]·[[секунда|c]]
: <math>~h=6{,}626\ 069\ 57(29)\times10^{-27}</math>&nbsp;[[эрг]]·[[секунда|c]].
: <math>~h=4{,}135\ 667\ 516(91)\times10^{-15}</math>&nbsp;[[Электронвольт|эВ]]·[[секунда|c]]
 
Шулай ук <math>~\hbar\equiv\frac{h}{2\pi}</math> даимиедаимилеге кулланыла:
 
: <math>~\hbar=1,054\ 571\ 726(47)\times 10^{-34}</math>&nbsp;[[Джоуль|Дж]]·[[секунда|c]]
Юл номеры - 16:
: <math>~\hbar=6,582\ 119\ 28(15)\times 10^{-16}</math>&nbsp;[[Электронвольт|эВ]]·[[секунда|c]]
 
Кайчакта аны кыскарган Планк даимиедаимилеге яки Дирак даимиедаимилеге исемли.
 
== Физик мәгънә ==
Квант механикасында имульс - дулкынча вектор, тәэсир - дулкын фазасы, энергия - ешлык кулланыла. Планк даимиедаимилеге аларның бәйләнеш константасы булып тора:
 
: <math>\mathbf p = \hbar \mathbf k</math> (импульс)
Юл номеры - 58:
* John D. Barrow. The Constants of Nature; From Alpha to Omega — The Numbers that Encode the Deepest Secrets of the Universe. — Pantheon Books, 2002. — ISBN 0-37-542221-8
* Steiner R. History and progress on accurate measurements of the Planck constant // Reports on Progress in Physics. — 2013. — Vol. 76. — P. 016101.