Казаклар: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Kitap (бәхәс | кертем)
Kitap (бәхәс | кертем)
Юл номеры - 6:
 
"Казак" сүзе төрки телдән килеп чыккан. Аның чыгышының берничә аңлатмасы бар.
* Беренче юрама буенча "казак" сүзе - түбәндәдәге Иделдә[[Идел]]дә яшәгән татарлардан килеп чыккан. Аларда "ак каз" - иң турылыклы, кыю, чистә кош булганлыктан тотем (олылый торган хайван) булган. Шушы юраманы хәзерге казакларның төшенчәләре исбатлыйлар:
: "есаул" - татар сүзләреннән "йөз" "авыл" килеп чыккан - йөзавыл - йөз авылларда сайланган гаскәр башлыгы.
: "атаман" - татар сүзеннән "ата", "атай" (шуңа күрә рус телендә "батька" булып да исемләнә)
: "улан" татар сүзеннән "оглан" килеп чыккан
: казак диалектларында күп татар сүзләре бар (буерак, урман, яр һәм бүтән). Казаклар турында Шолоховның бөек әсәрендә "Тын Дон" күп татар теленнән чыккан сүзләр тупланган.
 
* Икенче юрама буенча "казак" качак дигәнне аңлата.