Әфганстан: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к r2.7.2+) (робот өстәде: min:Afganistan |
Рашат Якупов (бәхәс | кертем) Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 1:
{{Дәүләт
|
|
|Кыскача исеме = Әфганстан
|
|Герб урынында =
|
|Байрак зурлыгы = 150px
|Девиз =
|Гимнның исеме = Soroud-e Melli
|Аудио = National anthem of Afghanistan.ogg
|Идарә итү формасы = [[Президент республикасы]]<br />[[Ислам республикасы]]
|Дәүләт дине = [[Ислам]]
|lat_dir = N|lat_deg = 33|lat_min = 56|lat_sec = 0
|lon_dir = E|lon_deg = 66|lon_min = 11|lon_sec = 0
|region = AF
|CoordScale =
|Харитада = Afghanistan on the globe (Afro-Eurasia centered).svg
|Телләр = [[пушту]], [[дари]]
|Нигезләнгән =
|Бәйсезлек көне = [[1919 ел]]ның [[19 август]]ы
|Бәйсезлек ала =[[Бөекбритания]]дән
|Башкала = [[Кабул]]
|Зур шәһәрләр = Кабул
|Җитәкчеләрнең вазыйфалары = Президент<br />Вице-президент<br />Вице-президент
|Җитәкчеләр = [[Хәмит Кәрзай]]<br />[[Мөхәммәт Фәхим]] <br />[[Кәрим Хәлили]]
|Мәйдан буенча урыны = 41
|Мәйдан = 647 500
|Су өлеше =
|Этнохороним =
|Халык саны буенча урыны = 39
|Халык = 32,390,000
|Тикшерү елы = 2011
|Исәпләү буенча халык =
|Исәпләү елы =
|Халык тыгызлыгы = 43,5
|Халык тыгызлыгы буенча урыны =
|ТЭП = 21,39 млрд
|ТЭП исәпләү елы = 2008
|ТЭП буенча урыны = 96
|ТЭП кеше башына = 760
|Авиакомпания =
|Акча берәмлеге = [[афгани]]
|Домен = [[.af]]
|ISO = AFG
|Телефон коды = 93
|Сәгать поясы = +4:30
}}
'''
Әфган атамасы беренче тапкыр [[982 ел]]да килеп чыга. [[Гарәпләр|Гарәп]] сәяхәтчесе [[Ибн Баттута]] ил хакында боларны әйтте: «Без Кабулда булдык. Кабул бик зур шәһәр булган, ә хәзер монда фарсы кабиләре яши. Алар үзләрен әфган атыйлар».
Илдә күп таулар, тигезлекләр бар. Төньякта Бактрий тигезлеге урнаша. Якында [[Каракум]] чүле, Әфганстанның көнбатышында Наомид чүле, Дашти-Марго чүле урын ала. Дәүләтнең иң зур тавы — Ношак (7492 м). Илдә иң зур елгалар: [[Амударья]], [[Герируд]], [[Гильменд]].
Файдалы казылмаларга килгәндә, илдә күп [[күмер]], [[тоз]], [[сера]], кыйммәтле металлар, [[бакыр]], [[нефть]], [[мрамор]]. Айнак исемле бакыр чыганагы [[Ауразия]]дә иң зур санала.
Беренче кешеләр бу җирләрдә 5000 ел элек пәйда булган. Озак вакыт дәвамында Әфганстан [[Персия империясе]] хакимлеге астында булган. [[VII гасыр]]да дәүләткә гарәпләр килә, алар [[Ислам]] динен алып килә. [[10 гасыр]]да төркиләрнең [[Газнәвид империясе]]нә керә. Ислам килү белән дәүләттә фәннең, мәдәниятнең зур үсеше башлана.
{{Азия дәүләтләре}}
| |||