Аспарух: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к →‎Шулай ук карагыз: Портал:Дунай буе Болгары
DerslekBot (бәхәс | кертем)
к wikify, replaced: , → , (2) using AWB
Юл номеры - 20:
|бүләк һәм премияләр =
|сайт =
|башка мәгълүмат = [[File:Dulo_coat_of_armsDulo coat of arms.gif|100px|left|thumb|Дуло нәселеннән]]
}}
 
Юл номеры - 28:
[[632]] елда Бөек Болгар дәүләтенең ханы булып Органаның бер туганының улы Кубрат тәхеткә утырган. Кубрат VII йөзнең 50 нче еллар ахыры—60 нчы еллары башында үлгән (кайберәүләр иртәрәк, төгәлрәк вакытны күрсәтәләр — [[642]] елда, диләр). Аның үлеме чынында үзе төзегән берләшмәнең яшәүдән туктавына китергән.
 
Риваятьтә [[Кубрат хан]] улларыннан өчесенең исеме аталган: өлкәне — [[Батбай]], икенчесе — [[Котраг]] , өченчесе— [[Аспарух]] (ике кечесенең исемнәре күрсәтелмәгән). Гомумән, ханның биш улы турындагы риваять Бөек Болгар илендә булган биш этник төркем, биш эре кабиләне гәүдәләндерә.
 
==Бөек Болгар Иле таркалуы==
Юл номеры - 42:
 
Болгар ханнары династиясе илдә 300 елга якын — башта 816 елга кадәр Аспарух, аннары Омутарх нәселләре хакимлек иткән. Ләкин акрынлап болгарларның славянлашуы көчәя барган, 865 елда славян Борис (852—889) патшалык иткәндә үк инде христиан дине кабул ителгән, ә 894 елда бертуган Кирилл һәм Мефодийлар уйлап тапкан славян язуы кириллица гамәлгә кертелгән. Славян теле рәсми төстә чиркәү һәм дәүләт теле булып әверелгән. Төрки телле болгарлар белән көньяк славяннар арасындагы этник аерма акрынлап юкка чыккан. Асылда, болгарлар күп санлы славяннар тарафыннан йотылып беткәннәр, тик аларның атамасы гына этноним—халык исеме булып сакланып калган.
 
 
 
[[Византия]] монахы Тәүбәче Феофанның 810—815 елларда теркәп калдырган елъязмасы буенча, Аспарух Византиягә каршы сугыш алдында үз болгарларын болай өндәгән:
Строка 53 ⟶ 51 :
Болгариядә Аспарух ханга күп һәйкәлләр ачылган, Аспарух истәлегенә Исперих шәһәре аталган, иң зур Болгария күпере "Аспарух күпере" исемләнгән.
[[File:Bulgarien Pliska Khan Asparuch.jpg|thumb|left|200px|Аспарух ханга һәйкәл, Плиске шәһәре, Болгария]]
[[File:KanasJubigiAsparukh1.JPG|thumb|200px|Аспарух ханга һәйкәл, Стрелче шәһәре, Болгария]]]
Украинада, Запорожье өлкәсендә 2010 елда Аспарух ханга мемориаль тактасы ачылды.
[[File:Памятная доска Аспаруху открытая в декабре 2010.jpg|thumb|left|200px|Аспарух ханга мемориаль тактасы, Украина]]
Строка 61 ⟶ 59 :
* «Болгары», докум. фильм, реж. и сценарист П. Петков, опер. Кр. Михайлов. Производство bTV. 2006 год, [[Болгария]].
* Сокровища Хана Кубрата [http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=HvNCCeGtVQQ]
* «[http://www.youtube.com/watch?v=xcFcVXNgvn0&feature=player_embedded Заповіт Кубрата]» «[http://www.youtube.com/watch?v=xcFcVXNgvn0&feature=player_embedded Завет Кубрата]» , документальный фильм, [[Украина]].
 
== Шулай ук карагыз ==
Строка 83 ⟶ 81 :
* Повесть временных лет. М.-Л., 1950. Ч. 1-2; Полное собрание русских летописей. М., 1949. Т. 2; М., 1962. Т. 1, вып. 2.
* Волжская Булгария и Русь. Казань, 1986.
 
 
 
[[Төркем:Идарәчеләр]]
Строка 94 ⟶ 90 :
[[az:Asparux xan]]
[[be:Аспарух]]
[[ru:Аспарух]]
[[be-x-old:Аспарух]]
[[bg:Аспарух]]