Инсульт: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к added Category:Нерв авырулары using HotCat |
к r2.7.3) (робот өстәде: an, ar, az, bat-smg, be, be-x-old, bg, br, bs, ca, ceb, cs, cy, da, de, el, en, eo, es, et, eu, fa, fi, fr, ga, gl, he, hi, hr, hu, id, io, is, it, ja, jv, ka, kk, ko, ky, la, lt, lv, mk, ml, mr, ms, my, nl, nn, no, oc… |
||
Юл номеры - 9:
Һәр елны, [[29 октябрь]] көнне Бөтендөнья инсульт белән көрәш көне билгеләп үтелә. Бу көн дөньяның 40 илендә билгеләп үтелә. [[Русия]]дә бер ел эчендә 500 мең кеше инсульт кичерсә, аларның яртысының гомерләре өзелгән, 90%ы инвалид калган. 20% авыру исә даими тәрбияләүгә мохтаҗ.
== Төрләре ==
Инсультның ике төре була: геморрагик һәм ишемик инсульт. Беренчесе баш миенә кан саву нәтиҗәсендә барлыкка килсә, икенчесенең сәбәбе – баш миенең кайбер өлешләренең эшчәнлеге туктау. Инсульт күп вакытта ишемик характерда була, әмма беренчесе, сирәк күзәтелсә дә, бик авыр уза. Геморрагик инсульт гипертония белән авыручыларда күзәтелә. Кан тамырлары югары басымга чыдый алмый һәм шартлый. Инсультның ишемик төре, кан басымы бик түбән булып, баш миендәге кан тамырлары тыгылгач хасил була. Инсульт озак вакыт әзерләнә, әмма «чакырылмаган кунак» кебек, кисәк кенә пәйда була.
Ул төрле авырулар нәтиҗәсендә үсеш ала. [[Шикәр авыруы]], тазару, түбән кан басымы һ.б. Шулар арасында стресс та авыру барлыкка килүдә зур роль уйный.
== Симптомнары ==
Инсультны таныр өчен, менә нишләргә кирәк:<br />
- кешегә елмаерга кушыгыз, әмма ул моны эшли алмаячак;<br />
- гади генә бер җөмләне кабатлатып карагыз, мәсәлән, бүген көн бик матур, дип;<br />
- авыру ике кулын да өскә күтәреп карасын, әмма ул моны да эшли алмаячак яки ул аңа зур авырлык белән генә биреләчәк;<br />
- авыру телен күрсәтсен, әгәр дә ул туры, тигез түгел икән, бу да инсультны Ц күрсәтеп торучы билге; <br />
- авыруга, уч төпләрен өскә каратып, ике кулын өскә сузарга һәм күзләрен йомарга кушыгыз. Шул вакытта бер кул кырыйга һәм аска китә башласа, димәк, аңа инсульт булган. <br />
Югарыдагы билгеләр күзәтелә калса, тиз арада ашыгыч ярдәм чакыртырга кирәк. Авыруның симптомнары бетсә дә, ул яңадан кабатланырга мөмкин. Шуңа күрә, хастаханәгә баруны кичектерергә ярамый. Табиблар фикеренчә, инсульт кичергән кешене 3-6 сәгать эчендә шифаханәгә китереп җиткергән очракта, аның гомерен генә саклап калмыйча,
== Чыганаклар ==
Юл номеры - 29:
[[Төркем:Нерв авырулары]]
[[an:Accident vascular cerebral]]
[[ar:سكتة دماغية]]
[[az:İnsult]]
[[bat-smg:Insūlts]]
[[be:Інсульт]]
[[be-x-old:Інсульт]]
[[bg:Инсулт]]
[[br:Gwallzarvoud eus gwazhied an Empenn]]
[[bs:Moždani udar]]
[[ca:Accident vascular cerebral]]
[[ceb:Estrok]]
[[cs:Cévní mozková příhoda]]
[[cy:Strôc]]
[[da:Apopleksi]]
[[de:Schlaganfall]]
[[el:Εγκεφαλικό επεισόδιο]]
[[en:Stroke]]
[[eo:Apopleksio]]
[[es:Accidente cerebrovascular]]
[[et:Insult]]
[[eu:Istripu zerebrobaskular]]
[[fa:سکته مغزی]]
[[fi:Aivoverenkiertohäiriö]]
[[fr:Accident vasculaire cérébral]]
[[ga:Stróc]]
[[gl:Ictus]]
[[he:שבץ מוחי]]
[[hi:पक्षाघात]]
[[hr:Moždani udar]]
[[hu:Agyi érkatasztrófa]]
[[id:Stroke]]
[[io:Vaskulala cerebrala stroko]]
[[is:Heilablóðfall]]
[[it:Ictus]]
[[ja:脳梗塞]]
[[jv:Stroke]]
[[ka:ინსულტი]]
[[kk:Апоплексия]]
[[ko:뇌졸중]]
[[ky:Инсульт]]
[[la:Ictus (morbus)]]
[[lt:Insultas]]
[[lv:Insults]]
[[mk:Мозочен удар]]
[[ml:മസ്തിഷ്കാഘാതം]]
[[mr:विकिप्रकल्प वैद्यकशास्त्र/चावडी]]
[[ms:Angin ahmar]]
[[my:လေဖြတ်ခြင်း]]
[[nl:Cerebrovasculair accident]]
[[nn:Hjerneslag]]
[[no:Hjerneslag]]
[[oc:Accident vascular cerebral]]
[[pl:Udar mózgu]]
[[pnb:سکتہ]]
[[pt:Acidente vascular cerebral]]
[[ro:Accident vascular cerebral]]
[[ru:Инсульт]]
[[sh:Moždani udar]]
[[simple:Stroke]]
[[sl:Možganska kap]]
[[sr:Мождани удар]]
[[sv:Slaganfall]]
[[sw:Kiharusi]]
[[ta:பக்கவாதம்]]
[[th:โรคหลอดเลือดสมอง]]
[[tl:Istrok]]
[[tr:İnme]]
[[uk:Інсульт]]
[[ur:سکتہ]]
[[vi:Tai biến mạch máu não]]
[[war:Stroke]]
[[yi:אנפאל]]
[[zh:中風]]
[[zh-min-nan:Tiòng-hong]]
[[zh-yue:中風]]
| |||