Милләтчелек: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Xqbot (бәхәс | кертем)
к r2.7.3) (робот өстәде: ps:ولسپالنه
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
'''Милләтчелек''' — [[милли мөнәсәбәтләр]] өлкәсендә хәрәкәт итә торган катлаулы күренеш. Бу күренешне төрлечә (шул исәптән берьяклы, хаталы) аңлату очраклары да булгалый. [[Зур совет энциклопедиясе]]ндә һәм философик энциклопедиядә — ул бер үк сүзләр һәм җөмләләр белән берьяклы гына аңлатыла.
'''Millätçelek''', [[millät]]ne iñ yuğarı däräcädäge häm formadağı berlek dip tanığan ideologiä häm säyäsät. Bügenge ğilmi tikşerenülärdä Millätçelekne üzeneñ etnik cämğiäten başqa millätlärdän östen quyuçı, absolútlaştıruçı, başqa xalıqlarnı kürälmawçı, aralaşırğa telämäwçe säyäsi yünäleş dip bäyäläw kire qağıla. Milli xäräkätlärne öyränü nigezendä häm dönyawi täcribäne isäpkä alıp, millätçelek etnik östenlekle, paritätle (tigez xoquqlı), iqtisadi, üz milläteneñ üzençälegen saqlaw (antiglobalizmğa oxşaş), üzgärtep qoruäarğa yöz totqan yünäleşloärgä bülep qarala.
 
Милләтчелек — «буржуаз һәм вак буржуаз идеология, сәясәт, шулай ук милли мәсьәләдәге психология. ...Милләтчелек өчен теге яки бу милләтне башка милләтләрдән өстен кую хас» <ref>БСЭ.— T. 17.— М.— C. 358</ref>. Кайбер авторлар «милләтчелек», «милләтче» дигән тамгаларны кешеләр үз милләтләре турында ниндидер кайгыртуча-лык күрсәтеп гамәл иткәндә дә кулланалар.
== Tatarlar millätçelege ==
 
[[20. yöz]] [[Tatar]] cämğiätendäge milletçelekneñ üzençälekläre: üzeneñ asılın, mädäniäten, telen, taríxí xäteren yuğaltu qurqınıçı tuğan xalıqnıñ saqlanu çarası; mäğlümati-texnik yaqtan bay, köçle xalıqqa xas bulşan üzgärtep qoru omtılışı.
Аянычлысы шул: [[татар]] милләте вәкилләренең милли мәдәниятне үстерүгә, аны төзекләндерүгә, камилләштерүгә юнәлдерелгән эшчәнлеге [[рус]] милләте («старший брат») вәкилләре тарафыннан «милләтчелек» дип бәяләнә. Моны рус милләте кешеләренең аңында гасырлар дәвамында державачылык принципларының, гомумән, милли мәсьәләне хәл итү эшендә урнашкан державачыл фикерләү ысулының шәкелләнүе белән аңлатырга кирәк.
 
«Милләтләрнең үзбилгеләнү» принцибының соңгы елларда «ул концепция модадан чыкты инде» дигән карашларның фәнни матбугатта ешрак чагыла башлавы шул ук сәбәп белән аңлатыла.
 
Билгеле, бу — теоретик проблема гына түгел, аның практик әһәмияте дә гаять зур. Әгәр дә күпмилләтле федератив дәүләт үз структурасындагы милли берәмлекләргә киң планда һәм үзләре төзегән программалар буенча үсәргә, камилләшергә мөмкинлек бирә икән, ул шушы берәмлекләрнең зур таяныч булачагына ышана ала. Әгәр дә бу өлкәдәге мөмкинлекләр киселә икән, күпмилләтле дәүләт үзе көчсезләнә дигән сүз, чөнки милләтләр бергә оеша алмаса, аларның һәркайсы үз ягын каерачак. Димәк, эчке каршылыклар куера, үзәк көчсезләнә бара.
 
{{Портал|Сәясәт|Җәмгыять}}
== Чыганаклар ==
*Гыйззәтов К.Т., Философия: 2 кит. 2 нче китап: Социаль философия: Югары уку йортлары өчен д-лек.
 
[[Категория:Милләтчелек]]
[[Категория:Сәясәт]]
[[Категория:Социология]]
[[Категория:Җәмгыять]]
 
{{Link FA|eo}}