Һуннар: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к →‎Традицион Хунну теориясе: Тәрҗемә юлы белән өстәмә мәгълүмат өстәү
к Википедияның инглиз-телле бүлегеннән тәрҗемә + бәйле татар мәкаләләренә сылтамалар
Юл номеры - 1:
{{twinCYR|Hunnar}}
[[Файл:Hunnen.jpg|200px|thumb|right|Һуннарның [[аланнар]] белән [[сугыш]]лыры]]
[[File:ParthianHorseman.jpg|150px|thumb|[[Ат]] өстеннән [[җәя]]дән ату - һуннарның төп [[сугыш]] техникасы иде.]]
'''Һуннар''' - б.э.к. IX гасырдан ук [[хунну]] исеме белән билгеле булган [[төрки телләр|төрки телле]] [[күчмә кабилә]]ләр [[берләшмә]]се. [[Тарихчы]]лар арасындагы төп [[фикер]] буенча нигездә төрки телле кабиләләрдән торганнар. Шулай ук [[фин-угырлар|фин-угыр]] компоненты да булуы ихтимал. [[Хунну]]лар белән турыдан-туры бәйләнешләре барихтимал дип санала.
 
[[:en:Priscus|Приск (ингл.)]] һуннарның [[:en:Hunnic language|үз теле (ингл.)]] булуын хәбәр итә; бу мәсьәлә тарихчыларның уртак фикергә килмичә гасырлар буенча бәхәсләшүенә китерде. Һуннар ''илендә'' кулланылган күп телләр арасында, [[халыкара тел|уртак тел]] буларак [[Gothic language|готлар теленең (ингл.)]] киң кулланылганы хәбәр ителә.<ref name=Sinor1990>Sinor, Denis. 1990. The Hun period. In D. Sinor, ed., ''The Cambridge History of Early Inner Asia''. Cambridge University Press. pp. 177-205.</ref> Һуннарның төп сугыш техникасы булган ''[[:en:mounted archer|ат өстеннән җәядән ату (ингл.)]]'' хөҗүм ителгән тарафның күп-санлы [[укчы]]лар яки [[:en:Crossbowmen|арбалетчыларны (ингл.)]] әзерләгәнчегә кадәр тактик өстенлек бирә иде. Шундый көтелмәгән [[һөҗүм]]нәр дәвамында [[сызгыра торган ук]]ларны куллану, практик уңайлылыктан тыш өстәмә [[психология|психологик]] [[корал]] буларак та кулланыла иде.
 
Һуннар [[Европа]] һәм [[Азия]]дәге күп халыкларның һәм, әлбәттә, беренче чиратта [[Төрки телләр|төрки тел]]ле халыкларның ерак тарихында зур эз калдырганнар. Алар тагын шунысы белән дә кызыклы - һуннар тарихта билгеле беренче [[Төрки халыклар|төрки кабиләләр]] булып саналалар.