Карл Линней: юрамалар арасында аерма

Линней, үсемлекләрнең [[җимешлек]] һәм серкәчләрен[[серкәч]]ләрен җентекләп күзәтеп, аларда да [[җенси үрчү]] барлыгы турында белдерә. Линней җәмгысе 7 мең {{Портал|Биология|Фән|Шәхесләр}}[[төр (биология)|төр]] үсемлеккә һәм 4 мең төр җан иясенә, шул исәптән 2 мең бөҗәккә[[бөҗәк]]кә аңлатма бирә. Ә бүген, 250 елдан артыграк вакыт узгач, фәнгә 1.7 миллион тирәсе тере [[организм]] барлыгы билгеле. Галимнәр фикеренчә, фәнгә умырткалы җан ияләренең 90%ы, [[бөҗәкләр]]нең исә 10%ы гына билгеле, ә [[гөмбәләр]]нең бары 5%ы гына мәгълүм. [[Җир йөзендәйөзе]]ндә, төрле мәгълүматлар буенча, 10нан 100 миллион төргә кадәр тере организм барлыгы билгеле.

Үзенең төп фәнни хезмәтләрен Линней 30 яше тулганчы яза. Аның “Табигать системасы” хезмәтен унике мәртәбә бастырып чыгаралар. Бу хезмәтнең кайбер чыгарылышлары[[чыгарылыш]]лары, бигрәк тә алтынчысы ([[1748]]), унынчысы ([[1758]]) һәм уникенчесе ([[1766]]) өстәмә материаллар белән чыга. Атаклы 10 нчы һәм 12 нче чыгарылышлар [[энциклопедия|энциклопедик]] күптомлыкларга әйләнә. Боларда хайваннар[[хайван]]нар, үсемлекләр һәм минералларга[[минерал]]ларга аңлатма бирелә, аларның кайсы [[географик]] киңлектә таралган булуы, [[яшәү мохите]], гадәтләре[[гадәт]]ләре һәм төрләре нинди булуы тасвирлана.

Линней [[тереклек]] дөньясында катгый [[иерархия]] тәртибе – [[сыйныф (биология)|классларга]], [[тәртип (биология)|отрядларга]], [[төр (биология)|төрләргә]] һәм [[вариация (биология)|вариацияләргә]] бүленеш кертә. Һәрбер тере җан иясенең әлеге системада[[система]]да үз урыны билгеләнә. “Төр” аңлатмасын да фәнгә беренче булып Линней кертә. Иң күренекле унынчы мәртәбә бастырылган хезмәтендә ул һәр җан иясенә икеле (бинар) исемнәр бирә. Һәр төрне ике латин сүзе белән атый. Беренче сүз фамилия ролен үтәсә, тереклек иясен охшашлыклар буенча берләштерсә, икенчесе – төрнең үз исеме, ул образлы һәм кыска. Болар, мәсәлән, “крапива жгучая”, “береза белая”, “медведь бурый” һ.б. кебек тәрҗемә ителә. Исемнәрне Линней [[латин телтеле]]ендәндә бирә. Карл Линней латин телен биологларның[[биолог]]ларның [[халыкара теленәтел]]енә әверелдерә. “Табигать системасы” хезмәте – әле һаман да иң күп кабатлап басыла торган [[фәнни хезмәт]]. Линней барлыгы 70ләп [[китап]] яза, боларның иң зур күпчелеге [[ботаника]] һәм [[зоология]] буенча, калганнары теоретик һәм практик медицинага[[медицина]]га карый.