Икенчел тел: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к "Туган тел" битеннән функциональ телгә бәйле параграф күчерелде |
кТөзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 1:
'''Икенчел тел'''<ref>[http://www.yalkyn.ru/ru/2012-05-04-05-41-08/item/290-ike-millәtneң-urtak-tele Ялкын.ru/Ике милләтнең уртак теле:"Инглиз телен җир йөзендәге 400 миллион кеше туган теле дип таный. Ә калган бер миллиарды икенчел тел итеп өйрәнә.", 23.05.2012, 21.11.2012 тикшерелде]</ref> яки '''L2''' — [[кеше]]нең "[[туган тел|туган]]" (ягъни ''беренчел'') телне өйрәнелгәннән соң [[:en:language acquisition|үзләштерелгән телне (ингл.)]] билгеләү өчен кулланган термин. Кайбер еш [[:en:International auxiliary language|ярдәмчел тел (ингл.)]] дип аталган теллә гадәттә икенчел тел, яки [[:en:lingua franca|лингва франка (ингл.)]] буларак кулланалар.
Махсус торышлыклар нәтиҗәсендә кешенең ''икенчел тел''дә аның өчен беренчел телгә якын булган '''функциональ тел''' (ягъни тормышның һәр очракларында кулланып үз теләкләрен яки кирәкләрен, галәмдә очраган барлык феноменнарын төгәл аңлата яки кирәк булган барлык мәгълүматны таба һәм аңлый алган тел<ref>[http://1997-2011.tatarstan.ru/?DNSID=04c2aa94fc17be45c2e367b763c9804a&node_id=1729&full=1841 Наиль Туктамышев:"Татарстанда дәүләт теле булып ике тел - татар һәм рус телләре санала. Шуннан чыгып без татар теленең нәкъ менә функциональ тел дәрәҗәсен алуы өчен көрәшәбез.", "Татар-информ" МА, 2007 елның 14 ноябре, 21.11.2012 тикшерелде],</ref><ref>[http://belem.ru/tatar-tele/vuz-rus/82____.html Belem.ru/Дәүләт хезмәтендә тел сәясәте:"Татар ханлыкларының рәсми теле XV-XVI гасырларда рус-татар мөнәсәбәтләрендә функциональ тел буларак кулланыла.", 21.11.2012 тикшерелде]</ref>).▼
==Яшь==
<ref>{{cite journal|last=Pratt|first=Mary|title=Arts of the Contact Zone|journal=Profession|year=1991|pages=33–40|accessdate=8. Aug. 2011}}</ref><ref>{{cite journal|last=Beerten|first=Roeland|coauthors=Billiet, Jaak, Bart Maddens|title=National Identity and Attitude Toward Foreigners in a Multinational State: A Replication|journal=International Society of Political Psychology|year=2003|volume=24|series=2|accessdate=8.10.2011}}</ref><ref>{{cite journal|last=Jacob|first=Brian|title=Defining Culture in a Multicultural Environment: An Ethnography of Heritage High School|journal=American Journal of Education|year=1995|month=Aug.|volume=103|series=4|pages=339–376}}</ref><ref>{{cite journal|last=Scarcella|first=Robin|coauthors=Krashen, Stephen D., Michael A. Long|title=Age, Rate and Eventual Attainment in Second Language Acquisition|journal=TESOL Quarterly|year=1979|month=Dec|volume=13|issue=4|pages=573–582|accessdate=7. Oct 2011}}</ref>
Кайбер галимнәр хәбәр иткән эзләнүләр нәтиҗәләре беренчел (L1) һәм икенчел (L2) телләр арасындагы төп аерма – кешенең бу телне өйрәнгән яше белән билгеләнә. Мәсәлән, [[лингвистика|лингвист]] [[:en:Eric Lenneberg|Эрик Линнеберг (ингл.)]] used ''икенчел тел'' терминын кешенең
''Хылтенстам'' фамилиялы галим үзенең 1992 елда эзләнүләрнең нигезендә бастырылган мәкаләсендә
Соңрак
▲
▲''Хылтенстам'' фамилиялы галим үзенең 1992 елда эзләнүләрнең нигезендә бастырылган мәкаләсендә (Hyltenstam, 1992) [[күптеллелек|билингв]]ларның алты-җиде яшь тирәсендә телне туган тел дәрәҗәсендә өйрәнү өчен мөмкинчелек тәрәзәсе ябыла торганын хәбәр итте. Шул яшьтән соң L2'не өйрәнүчеләр телне ''туган теле дәрәҗәсенә якын булган дәрәҗәсенә” ирешә алсалар да, алар кулланган телдә ни кадәр әз хата ясасалар да, аларны телне L1 дәрәҗәсендәге белгән төркеменнән аера алу мөмкин. “Телне туган тел яки туган телгә якын дәрәҗәсендә үзләштерә алу арасындагы аермасын 6-8 яшь чигенә туры килгән бер мизгел билгеләве күренә. Аеруча, тел белән беренче очрашу вакыты тел кулланылышның ешлылыгы һәм интенсивлыгы белән бәйле булуына ишарә итә ала” (Hyltenstam, 1992, 364 бит).
▲Соңрак, Абрахамссон белән бергә бастырылган фәнни эшендә (Hyltenstam & Abrahamsson, 2003) бу лингвистик мөмкинчелек тәрәзәләрнең яшькә турыдан туры бәйләнеше булмасада, балачактан соң телне туган тел дәрәҗәсенә якын дәрәҗендә өйрәнү өчен еллар үтү белән күбрәк көч кертергә кирәклеген күрсәттеләр.
<!--As we are learning more and more about the brain, there is a hypothesis that when a child is going through puberty, that is the time that accents ''start''. Before a child goes through puberty, the chemical processes in the brain are more geared towards language and social communication. Whereas after puberty, the ability for learning a language without an accent has been rerouted to function in another area of the brain—most likely in the frontal lobe area promoting cognitive functions, or in the neural system of hormone allocated for reproduction and sexual organ growth.
| |||