Мачали (Каменка районы): юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Derslek (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Derslek (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 72:
==Тарихи белешмә==
Авылны [[Арслан Полкаев]] нигезләгән авылдан чыккан [[Рәшәтен|Рәшәтенлеләр]] нигезләгән.
1812 ел сугышында мачалилар батырлыклар күрсәткән. Аеруча Алтынбай Акҗигитов, Баюш Дәүләткилдиев. 1824 елда [[Александр I]] [[Пенза губернасы]]на сәяхәт иткәндә, махсус Мачалида туктала. Аңа татар милли бәйгеләре күрсәтелә. Наполеонга каршы сугыш ветераннары Патша исеменә үтенечләрен җиткерәләр. Таләпләре шундый була: татар авыллары өчен аерым волость ясарга; Мачалида базар һәм башлангыч мәктәп ачарга. Чыннан да, 1826 елда Мачалида волость идарәсе ачыла. Аңа якын тирәдәге барлык татар авыллары, «Алтавыл» кертелә.<ref>[http://mishar-hanum.livejournal.com/17640.html "История татар Каменского района" И.Гуркин]</ref>
 
==Мачали мәктәбе==
Инкыйлабка кадәр биредә волость үзәге, казна мәктәбе урнашкан була. 1912 елда ачылган мәктәптә 40 укучы белем алган. Урыс телен укыткан өчен бер елдан соң мәктәпкә ут төртәләр. [[Октябрь революциясе]]ннән соң [[1918 ел]]да Мачалида 5 мәктәп ачыла, урам саен бер, ул мәктәпләр чын мәгънәсендә мәктәпләр булмый, чөнки балаларны чиратлашып җыеп авыл йортларында укытканнар. Мачали волосте беткәч, волость бинасын мәктәпкә тапшыралар. Күп еллар шул мәктәпкә якын тирәдәге татар авылларыннан урта белемне алу өчен укырга йөриләр. Классларда 30 дан артык бала укый. Кызганычка бүгенге көннәрдә мәктәптә балалар бик азайды, чынында сүз тора ничек мәктәпне һәм авылны саклап калу турында.<ref>[http://penza-tatarlari.ru/tat/?page=news&id=59 Каменка районындагы Мачали урта мәктәбенә 100 ел!]</ref>