Qasıym: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк
Derslek (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 5:
'''Qasıym şəhəre''' – [[Rəzan]] ölkəseneŋ milli mədəniət istəleklərenə bay iŋ borınğı şəhərləreneŋ berse. Ul [[1152]] nçe yılda barlıqqa kilgən dip faraz qılına, çönki bu yılda berençe tapqır yılyazmalarda [[Meçera Şəhərçege]] iskə alına. Yuriy Dolgorukinıŋ boyırığı buyınça ul nığıtmağa əylənderelə, [[1376]] yılda bu nığıtmanı [[Altın Urda]]lılar cimerə. Soŋraq ul xəzerge Qasıym şəhəre urınında torğızıla.
[[Oluğ Möxəmmət]] [[1444]] nçe yılda [[Tübən Novgorod]]nı alu belən [[rus]]larğa qarşı xərbi xərəkətkə küçə. [[Xan]] monda qışlarğa qala həm [[1445]] nçe yılnıŋ ğıynvarında [[Murom]] şəhərenə ber törkem ğəskəren cibərə. Tik anda alar [[rus]]larnıŋ köçle qarşılığı belən oçraşalar həm çigenergə məcbür bulalar. [[Tübən Novgorod]]nı da taşlıylar. Yaz citkəç höcüm qabatlana. Aprel ayında [[Tübən Novgorod]] yaŋadan alına. Xan ulları [[Məxmüt]] həm [[Yaqub]] citəkçelegendəge ğəskər [[Məskəw]] ölkəsenə kilep kerə həm [[Vladimir]]ğa qədər barıp citə. [[7 nçe iül]]də [[Suzdal]] tirəsendə bulğan qatı suğışta ruslar tar-mar itelə. [[Böyek kenəz Vasiliy]] həm anıŋ tuğannan tuğanı [[Mixail Vereyskiy]] qazanlılarğa əsirlekkə töşə.
Əsirlektən qotılır öçen böyek kenəz bar şartlarğa da riza bulırğa məcbür bula. [[Mixail XudyakovXudákov]] farazınça, şul şartlarnıŋ berse bulıp rus cirləreneŋ ber öleşe xan ulı [[Qasıym]]ğa birelergə tieş bula. Biləmə bularaq birelgən [[Meçera Şəhərçege]] soŋraq Qasıym şəhəre dip atala başlıy. Başqa ber fiker buyınça bu şəhər [[Qazan]]nan rus ximayəse astına qaçıp kitkən [[Qasıym]] isemle xan ulına biləmə bularaq birelgən. Ləkin bu faraz nigezgə iə tügel, çönki tarixtan bilgele bulğança, [[Qasıym xanlığı]] soŋraq [[Qazan]] belən ittifaq qora. Şulay uq [[Məskəw dəwləte]] [[Qasıym xanlığına]] yasaq tüli torğan bula. Bu [[1496]] nçı yılnıŋ [[19 ınçı avgust]]ına qarağan [[Rəzan]] kenəzləre [[İvan]] həm [[Fedor]] Vasilyeviçlarnıŋ kileşüennən bilgele. ([[Mixail XudyakovXudákov]]tan)