Татарларның дөнья буенча таралышы: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Мәгълүматларны яңарту
Юл номеры - 1:
{{Төп мәкалә|Татарлар}}
'''Татарлар чит илләрдә''' — [[Русия]]дән тыш яшәүче [[татарлар]]. Русиядә [[20022010 ел]] җанисәбе буенча татарлар 5 554310 601649 кешене тәшкил итә, чит илләрдә исә төрле чыганаклар буенча татарлар саны 1,5 миллионнан башлап, 3 миллионга кадәр<ref>http://www.joshuaproject.net/peoples.php?rop3=109874</ref>.
 
Татар халкының байтак өлеше элеккеге союздаш республикаларның барысында да, хәзергечә әйтсәк, якын чит илләрдә яши. Бигрәк тә [[Үзбәкстан]]да татарлар күп - 656 601 кеше, [[Казахстан]]да 331 151, [[Украина]]да 133 596 милләттәшебез көн күрә. Бу белешмәләргә [[Кырым татарлары]] керми. Соңгы елларда алар [[Урта Азия]] республикаларыннан, ягъни [[1944 ел]]да сөрелгән урыннарыннан, үзләренең тарихи туган илләренә - Кырымга кайта башладылар. Ә Кырым бүген Украина составына керә.
Юл номеры - 8:
Шулай итеп, татарлар элекке Союз киңлекләренә генә түгел, ә җир шарының барлык континентларына да диярлек таралып утырганнар. Шул сәбәпле татар милләтен аерымланып, чәчелеп яшәүче халыклар төренә кертәләр. Мондый билгеләмә нигездә ерак чит илләрдәге һәм беркадәр дәрәҗәдә якын чит илләрдәге төркемнәргә карый. Бу илләрдәге татар халкы анда диаспора тәшкил итә (грек сүзе «диаспора» халыкның шактый зур өлешенең үзенең төп туган иленнән читтә, башка дәүләттә яшәвен аңлата).
== Илләр буенча татар халкы саны ==
* [[Русия]] — 5,554,601 310 649<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls 2010 ел җанисәпләре]</ref>;; шул исәптән:
** [[Татарстан]] — 2 000012 116571<ref>[http://www.azatliqgks.orgru/contentfree_doc/Russia_census_tatarsnew_site/2151236population/demo/per-itog/tab7.htmlxls 2010 Җанисәпел лабораториясеҗанисәпләре]</ref>;
** [[Башкортстан]] — 9901 702172 287<ref>Башкортстанда яшәүче татарлар саны чынбарлыкта күбрәк дип санала ([http://www.azatliqgks.orgru/contentfree_doc/articlenew_site/1940915population/demo/per-itog/tab7.htmlxls “Сез2010 татарларел түгел, сез башкортлар...”җанисәпләре])</ref>;
** [[Чиләбе өлкәсе]] — 205180 087913<ref>Татарлар саны шулай ук киметелгән дип санала ([http://www.azatliqgks.orgru/contentfree_doc/articlenew_site/2131162population/demo/per-itog/tab7.html “Чиләбедә татарданxls башкорт2010 ясаргаел телиләр”җанисәпләре])</ref>;
** [[Ульяновск өлкәсе]] — 168149 766873<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls 2010 ел җанисәпләре]</ref>;
** [[Свердловски өлкәсе]] — 168 143 803<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls 2010 ел җанисәпләре]</ref>;
** [[Мәскәү]] — 56 202<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls 2010 ел җанисәпләре]</ref>;
** [[Мәскәү]] — 166 083;
** [[Мәскәү өлкәсе]] — 149 043<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls 2010 ел җанисәпләре]</ref>;
** [[Оренбург өлкәсе]] — 165 967;
** [[Оренбург өлкәсе]] — 151 492<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls 2010 ел җанисәпләре]</ref>;
* [[Үзбәкстан]] — 1,250,000;
* [[Казакъстан]] — 400,000;