|
[[File:Biological.svg|right|200px|]]
'''Төр''' ({{Lang-la| Species}}) — [[биология]]дә төп [[биологик классификация|таксоннарның]] иң вагы. Бүген галимнәр белән [[хайваннар]]ның ике миллионымиллион, төре,ә [[үсемлекләр]]нең 400 мең төре турындабарлыгы мәгълүмәттурында языпмәгълүмат бирелгәнбирә<ref name="ике">Я познаю мир: Биология: Дет. энцикл. / Б.Ф. Сергеев; Худож. О.П.Багина, С.В. Наугольных, О.А. Герасина и др. - М.: ООО "Издательство АСТ": ООО "Издательство Астрель": ЗАО НПП "Ермак", 2004. - 398 [2] с.: ил.</ref>, һәмшул һәрвакытук вакытта яңа төрләр ачылаачылып тора.
== Тарих ==
[[Файл:Species plantarum 002.JPG|thumb|left|250px|[[Карл Линней]]ның хезмәтенең титул бите]]
Төр, [[ыру (биология)|ыру]], [[тәртип (биология)|тәртип]] һәм [[сыйныф (биология)|сыйныф]]ка бүленеш беренче мәртәбә [[Линней]] классификациясендә очрашаочрый. Шуннан аларга башка төркемнәр дә кушылганкушыла (мәсәлән, [[тип (биология)|тип]] һәм [[гаилә (биология)|гаилә]])<ref name="бер">Большая энциклопедия животных. - М.: ОЛМА-ПРЕСС образование, 2005. - 640 с., ил.</ref>.
Линней, [[Лапландия]] флорасы турында язганда, һәр үсемлеккә ике исем кушканбиргән: ыруы исемен һәм төре исемен. Ыру исеме бу ыруга барлык кергән барлык төрләр өчен гомуми идебула. Төр исеме - бөтен бер-берсеннән аерылмас организмнар төркеме өчен исемисеме<ref name="ике"></ref>. Мәслән, [[Пиреней кәҗәсе|'''Carpa''' ''pyrenaica'' (Пиреней кәҗәсе)]] исемендә '''Carpa - ыру''', ә ''pyrenaica'' - төр; [[Африка филе|''Африка'' '''филе''']] исемендә [[филләр|'''фил''']] - ыру, ә ''Африка'' - төрнең исеме.
Линнейгә тиклемхәтле дә шундый система идебула, әмма ыру исеменә озын характеристикалар кушканнар<ref name="ике"></ref>.
Ләкин Линней организмнарны төрләргә тышкы охшашлык буенча аерган, һәм бу хәл хаталарга китергән. Шулай итепМәсәлән, [[кряквакыр үрдәге]] ата-хайванын һәм ана-хайванын галим төрле төрләргә бүлгән. Хәзер төрләргә тышбүлү беләнтышкы билгеләр буенча түгел, ә төзелеш, тотыш, нинди территориядә яшәү беләняшәүгә бәйлекарап берләшетрәләрбилгеләнә<ref name="ике"></ref>.
Тере организмнарның икеле исеме '''[[бинар система]]''' дип атала.
== Төр сыйфатлары ==
Әмма төрТөр сыйфатларын инглиз биологы [[Джон Рэй]] чыгарган:
* Төрдәш организмнарның төп сыйфатлары ''уртак''
* Төп сыйфатларын токымлыкканәселлләренә бирепбирәләр, төрдәшләр үзләреүзара арасында параларпарлар ясый һәм күбәяүрчиләр<ref name="ике"></ref>
== Искәрмәләр ==
| 