Калып:Портал:Динозаврлар/Сайланган мәкалә: юрамалар арасында аерма

'''[[Стегозаврлар]]'''([[Латин теле|лат.]] ''Stegosaurus'') - [[Орнитишийлар|кош ләгәнле]] [[Динозавр|динозаврлар]] төркеме. [[Стегозаврлар]]ның аркаларында һәм койрыкларында бик күп сөякле пластиналар hәм шиплар булган. Без белгән [[стегозаврлар]]ның борынгысы - хуаянгозавр (''Huayangosaurus''). Озынлыгы 4 метрга җиткән. Үсеме 1,5 метрга җиткән. [[Стегозаврлар]]ның үсеме 3 метрга, ә озынлыгы 7,5 метрга тигез иде. [[Хуаянгозаврлар]] аерым гаиләгә керә. Башка [[стегозаврлар]] икенче гаиләгә керәләр. Ул гаилә 15 [[динозавр]]дан тора. Аларның берселәре - [[стегозаврлар|стегозавр]] (''Stegosaurus''), [[кентрозавр]] (''Kentrosaurus''), туоюангозавр (''Tuojiangosaurus'') h.б. [[Стегозаврлар]]ның башлары бик бәләкәй булган. Аларның баш миләре [[Әстерхан]] чикләвегедәй иде. Ә гәүдәләре, киресенчә, зуп-зур булганнар. Шиплар, пластиналар бик куркыныч күренгәннәр. Төрле [[стегозаврлар]]ның пластиналары аерылганнар. Әмма ул тыштан кувәтле кораллар зыянсыз иде. Чөнки алар бик нечкә булган. Кай галимнәр пластиналарны терморегуляторлары булган дип саный. Ерткыч [[динозавр]] hөҗүм иткәндә, аларга кан җитә алган, шулай итеп [[стегозаврлар]]|стегозавр]] дошманны куркыта алган. Шиплар да нык куркытканнар. Әмма без пластиналар hәм шиплар чын мәксәтен белмибез. ▼

[[Хуаянгозавр]], [[лексовизавр]] hәм [[дацентур]], иң борынгы [[стегозаврлар]]ның берселәре, [[Җир]]дә Юра чорының уртасында яшәгәннәр (170 миллион ел элек). [[Стегозаврлар]]ның иң зур өлеше юра периодының азагында яшәгәннәр. Әмма [[стегозаврлар]]ның кайберләре акбүр чоры башына тиклем яшәп килгәннәр (110 миллион ел элек). Аларның берсе — [[вуэрозавр]] иде. ▼

[[Стегозаврлар]] сөякләрен [[Җир]]нең "hәр почмагында" табалар. [[Лексовизавр]] hәм [[дацентур]] [[Аурупа]] территориясендә, [[кентрозавр]] - [[Африка]]да, [[туоюангозавр]] hәм [[вуэрозавр]] [[Кытай]]да яшәгәннәр. [[Стегозаврлар]] [[Төньяк Америка]]да да күчкәннәр. Беренче [[стегозавр]], [[хуаянгозавр]], [[Кытай]]да яшәгән. Һәм палеонтологлар озак уйлаганнар: "Ничек [[стегозаврлар]] изолировать ителгән [[Азия]]дән башка якларга килгән?" Шуннан алар [[Азия]]нең [[Аурупа]] белән кыскавакытлы берлеге гепотезасын тәкъдим иткәннәр.▼