Wikipedia

Вагыйз Фәтхуллин: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Рашат Якупов (бәхәс | кертем)
25 005 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 6:
| рәсем язуы =
| тулы исем = Вагыйз Шәйхулла улы Фәтхуллин
| һөнәр = төзүче галим
| туу датасы = 24.03.1937
| туу җире = [[Азнакай районы]]ның Мәсгут авылы
| гражданлык =
Юл номеры - 22:
| башка мәгълүмат =
}}
'''Вагыйз Шәйхулла улы Фәтхуллин''' –— төзүче-галим[[төзелеш механикасы]] гыйлеме белгече, техник фәннәр кандидаты, профессор, [[татар телендәтеле]]ндә техник белем бирү оештыручыларының берсе. Татарстанның атказанган фән һәм техника эшлеклесе ([[1996 ел|1996]]).
 
=== Тормыш юлы= ==
'''Вагыйз Шәйхулла улы Фәтхуллин''' [[Азнакай районы]] Мәсгут авылында 1937 елда туа. Шунда җидееллык мәктәпне, аннан соң [[Әлмәт]] шәһәренең 1нче урта мәктәбен тәмамлагач, [[Башкортстан]]ның [[Октябрьск]] шәһәрендәге нефть техникумының төзелеш бүлегендә укый. Ике ел хәрби хезмәттә булып кайткач, 1964 елда [[Казан дәүләт архитектура-төзелеш университеты|Казан төзүче инженерлар институты]]н тәмамлый һәм төзелеш конструкцияләре кафедрасында укыта башлый. 1973 елда [[Ленинград]]та җыелма-монолит конструкцияләрнең ныклыгын өйрәнүгә багышланган кандидатлык диссертациясен яклый. 1979 елда Вагыйз Фәтхуллинга [[доцент]], 1994 елда [[профессор]] дигән гыйльми дәрәҗәләр бирелә. 1980-83 елларда, югары белемле мөгаллим буларак, [[Алжир]]ның Аннаба университетында укыта. 1984-2005 елларда – төзүче инженерлар институтының (хәзер архитектура-төзелеш университеты) төзү факультеты деканы. ▼
Вагыйз Фәтхуллин [[Азнакай районы]] [[Мәсгут]] авылында [[1937 ел]]ның [[24 март]]ында туа. Башта җидееллык мәктәпне, аннан [[Әлмәт]]нең 1 нче урта мәктәбен тәмамлый. [[Башкортстан]]ның [[Октябрьск]] шәһәрендәге нефть техникумының төзелеш бүлегендә укый. Ике ел хәрби хезмәттә булып кайта.
===Иҗтимагый эшчәнлеге===
 
Вагыйз Фәтхуллин җитәкчелегендә «Татар телендә югары белем бирү концепциясе» төзелә. Ул – Татарстан Министрлар Кабинеты каршындагы «Татарстан телләре турында»гы Законны гамәлгә ашыру комитеты әгъзасы, [[Бөтендөнья татар конгрессы]] Башкарма комитетының Фән һәм мәгариф буенча комиссия рәисе, Татарстандагы югары уку йортларның ректорлар советы каршындагы татарча укыту буенча фәнни-методик үзәкнең рәис урынбасары, [[Татарстан Фәннәр академиясе]] Гуманитар бүлегенең «Югары уку йортларында фәннәрне татар телендә укыту» буенча гыйльми-методик советы рәисе буларак та зур һәм нәтиҗәле эш алып барды. «[[Фән һәм тел журналы|Фән һәм тел]]» журналын аякка бастыручыларның берсе иде. ▼
▲'''Вагыйз Шәйхулла улы Фәтхуллин''' [[Азнакай1964 районыел]]да МәсгутВагыйз авылында 1937 елда туа. Шунда җидееллык мәктәпне, аннан соң [[Әлмәт]] шәһәренең 1нче урта мәктәбен тәмамлагач, [[Башкортстан]]ның [[Октябрьск]] шәһәрендәге нефть техникумының төзелеш бүлегендә укый. Ике ел хәрби хезмәттә булып кайткач, 1964 елдаФәтхуллин [[Казан дәүләт архитектура-төзелеш университеты|Казан төзүче инженерлар институты]]н тәмамлый һәм төзелеш конструкцияләре кафедрасында укыта башлый. [[1973 елдаел]]да [[Ленинград]]та җыелма-монолит конструкцияләрнең ныклыгын өйрәнүгә багышланган кандидатлык диссертациясен яклый. [[1979 елдаел]]да Вагыйз Фәтхуллинга [[доцент]], [[1994 елдаел]]да [[профессор]] дигән гыйльми дәрәҗәләр бирелә. [[1980-83 ел|1980]]—[[1983 ел|1983]] елларда, югары белемле мөгаллим буларак, [[Алжир]]ның Аннаба университетында укыта. [[1984- ел|1984]]—[[2005 ел|2005]] елларда –ул төзүче инженерлар институтының (хәзер архитектура-төзелеш университеты) төзү факультеты деканы вазифаларын башкара.
===Мактаулы исемнәре һәм дәүләт бүләкләре===▼
 
В.Ш.Фәтхуллинның фән һәм укыту өлкәсендәге уңышлы эшчәнлеге «Татарстан Республикасының атказанган фән һәм техника эшлеклесе» исеме, «Югары белем бирү өлкәсендә уңышлары өчен» билгесе һ.б. дәрәҗәле бүләкләр белән билгеләнде.▼
== Эшчәнлек ==
===Чыганак===
▲Вагыйз Фәтхуллин җитәкчелегендә «Татар телендә югары белем бирү концепциясе» төзелә. Ул –— Татарстан Министрлар Кабинеты каршындагы «Татарстан телләре турында»гы Законны гамәлгә ашыру комитеты әгъзасы, [[Бөтендөнья татар конгрессы]] Башкарма комитетының Фән һәм мәгариф буенча комиссия рәисе, Татарстандагы югары уку йортларның ректорлар советы каршындагы татарча укыту буенча фәнни-методик үзәкнең рәис урынбасары, [[Татарстан Фәннәр академиясе]] Гуманитар бүлегенең «Югары уку йортларында фәннәрне татар телендә укыту» буенча гыйльми-методик советы рәисе буларак та зур һәм нәтиҗәле эш алып барды. «[[Фән һәм тел журналы|Фән һәм тел]]» журналын аякка бастыручыларның берсе иде.
''А.И. Нарбеков''. Татар [[мәгърифәтчелек|мәгърифәтче]]се Вагыйз Фәтхуллин. Китапта: Югары һөнәри белем бирү системасында иктеллелек: фәннәрне татарча укыту. Республика фәнни-гамәли конференциясе материаллары. Казан, 2006. 7-9 битләр.▼
 
[[төркем:Татар галимнәре]]▼
{{Цитата|автор=Вагыйз Фәтхуллин|Татар теленә чын-чынлап дәүләт теле статусы бирергә уйлыбыз икән, без мәктәпкәчә тәрбияне дә, урта белем бирүне дә, югары белемле белгечләр хәзерләүне дә ана телендә алып барырга тиешбез. Шунысын да ассызыклап әйтергә кирәк: шушы изге эшнең төп өлешен бүген, безнең буын үтәп чыга алмаса, алдагы елларда бербөтен татар мәгариф системасын төзеп булмас.}}
 
▲=== Мактаулы исемнәре һәм дәүләт бүләкләре= ==
▲В.Ш.Вагыйз Фәтхуллинның фән һәм укыту өлкәсендәге уңышлы эшчәнлеге «Татарстан Республикасының атказанган фән һәм техника эшлеклесе» исеме, «Югары белем бирү өлкәсендә уңышлары өчен» билгесе һ. б. дәрәҗәле бүләкләр белән билгеләнде.
 
== Чыганаклар ==
▲''* Нарбеков А.И. Нарбеков''. Татар [[мәгърифәтчелек|мәгърифәтче]]се Вагыйз Фәтхуллин. Китапта: Югары һөнәри белем бирү системасында иктеллелек: фәннәрне татарча укыту. Республика фәнни-гамәли конференциясе материаллары. Казан, 2006. 7-9 битләр.
* Нарбеков А.И. Күренекле мәгърифәтче. - Казан: «Фән һәм тел» журналы. №1 (46), 2011.
 
▲[[төркемТөркем:Татар галимнәре]]
{{DEFAULTSORT:Фәтхуллин, Вагыйз }}
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Вагыйз_Фәтхуллин