Орион йолдызлыгы: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк |
кТөзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 25:
* [[Хи-Орионлылар]]
|Янәшә йолдызлыклар =
* [[Җәүза йолдызлыгы|Җәүза]]
* [[Сәвер йолдызлыгы|Сәвер]]
* [[Эридан
* [[Куян йолдызлыгы|Куян]]
* [[Бермөгез йолдызлыгы|Бермөгез]]
|Иң югары киңлек = 79
|Иң түбән киңлек = 67
Юл номеры - 40:
== Йолдызлар ==
'''Орион ''α''''' — [[Бителҗәүза]] ({{lang-ar|ابط الجوزاء}} ''ибт әл-
'''Орион ''β''''' — [[Риҗел]] ({{lang-ar|رجل الجبار}} ''риҗл әл-җәббар'' — «Орионның аягы»<ref>Риҗел — аяк; Җәббар — Орион. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге.</ref>; {{lang-ru|Ригель}}), +0,18 [[йолдызча зурлык]]тагы [[күк үтә зур йолдыз|аклы-күкле үтә зур йолдыз]]. Бу йолдыз якынча 773 яктылык елы ераклыкта урнашкан. Риҗел Кояштан 85 000 тапкыр яктырак һәм аның диаметры Кояшныкыннан 78 тапкыр зуррак.
Юл номеры - 54:
'''Орион ''κ''''' — [[Сәеф]] ({{lang-ar|سيف}} ''сәеф'' — «кылыч»<ref>Сәеф — кылыч. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге. — Б. 516.</ref>, Орионның кылычы күздә тотыла; {{lang-ru|Саиф}}), +2,06 [[йолдызча зурлык]]тагы [[йолдыз]]. Бу йолдыз якынча 720 яктылык елы ераклыкта урнашкан. Сәеф Кояштан 57 500 тапкыр яктырак һәм аның диаметры Кояшныкыннан 11 тапкыр зуррак. Ә өслегенең температурасы 26 000 К тигез.
== Тарих һәм исемнәр ==
[[Әл-Бируни]] үзенең [[1030 ел]]да тәмамланган «[[Мәсгуд кануны]]нда» [[Клавдий Птолемей|птолемейныкы]] {{lang-grc|Ὠρίων}} исемене [[гарәп теле]]нә «җәббар» һәм «җәүза» сүзләре белән тәрҗемә иткән<ref>Звездный каталог ал-Бируни. — С. 184.</ref>. Татар халкы, бөтен [[гарәп-мөселман мәдәнияте]] бер өлеше буларак, әүвәл йолдызлыкның ''Җәббар'' ({{lang-tt3|جبار}}) гарәп исеме да кулланды<ref>Җәббар — бик көчле, бик куәтле, зур көч (куәт) иясе; Орион. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге. — Б. 770.</ref>, әмма хәзерге вакытта бу исем кулланмый.
== Искәрмәләр ==
{{Искәрмәләр}}
{{Мәсгуд кануны}}
[[Төркем:Йолдызлыклар]]
[[Төркем:Орион йолдызлыгы| ]]
[[ar:الجبار (كوكبة)]]
|