Пегас йолдызлыгы: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Ерней (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Ерней (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
{{Йолдызлык
[[Файл:Pegasus constellation map ru lite.png|right|300px|thumb|Пегас йолдызлыгы]]
|Татарча исем = Пегас
'''Пегас йолдызлыгы''' ({{lang-la|Pegasus}}) — [[күк йөзе]]ндә [[төньяк ярымшар]]дагы [[Андромеда йолдызлыгы|Андромедадан]] [[көньяк]]-[[көнбатыш]]та урнашкан [[йолдызлык]]. 1120,8 [[квадрат градус]] мәйданны иңләп тора һәм гади күз белән күренә торган 166 [[йолдыз]]ны эченә ала. Иң яхшы күренүчәнлек шартлары [[август]]–[[сентябрь]] айларында.
|Халыкара исем = Pegasus
|Иялек килеше = Pegasi
|Кыскартма = Peg
|Сурәт = <!-- өстәмә -->
|Нигез = канатлы ат [[Пегас]]
|Туры калку 1 = 21{{sup|h}}&nbsp;03{{sup|m}}
|Туры калку 2 = 0{{sup|h}}&nbsp;08{{sup|m}}
|Авышу 1 = +1°&nbsp;45′
|Авышу 2 = +36°
|Мәйдан = 1121
|Мәйдан буенча урын = 7
|Иң якты йолдызлар =
* [[Әнеф]] (''ε'')&nbsp;— 2,38{{sup|m}}
* [[Сагыйд]] (''β'')&nbsp;— 2,3–2,7{{sup|m}}
* [[Мәркәб]] (''α'')&nbsp;— 2,49{{sup|m}}
* [[Әлҗәнеб]] (''γ'')&nbsp;— 2,83{{sup|m}}
* [[Мәтарь]] (''η'')&nbsp;— 2,93{{sup|m}}
|Метеор агымнары = [[Пегаслылар]]
|Янәшә йолдызлыклар =
* [[Андромеда йолдызлыгы|Андромеда]]
* [[Кәлтә йолдызлыгы|Кәлтә]]
* [[Аккош йолдызлыгы|Аккош]]
* [[Төлке йолдызлыгы|Төлке]]
* [[Дельфин йолдызлыгы|Дельфин]]
* [[Кече Ат йолдызлыгы|Кече Ат]]
* [[Дәлү йолдызлыгы|Дәлү]]
* [[Хут йолдызлыгы|Хут]]
|Иң югары киңлек = 90
|Иң түбән киңлек = 54
|Ай = [[август]]–[[сентябрь]]
|Искәрмәләр =
}}
'''ПегасПега́с йолдызлыгы''' ({{lang-la|Pegasus}}) — [[күк йөзе]]ндә [[төньяк ярымшар]]дагы [[Андромеда йолдызлыгы|Андромедадан]] [[көньяк]]-[[көнбатыш]]та урнашкан [[йолдызлык]]. 1120,8 [[квадрат градус]] мәйданны иңләп тора һәм гади күз белән күренә торган 166 [[йолдыз]]ны эченә ала. Иң яхшы күренүчәнлек шартлары [[август]]–[[сентябрь]] айларында.
 
== Йолдызлар ==
Пегас йолдызлыгының иң якты йолдызлары — [[Әнеф]] (''ε'') — 2,4<38{{sup>|m</sup>}} һәм [[Мәркәб]] (''α'') — 2,49<{{sup>|m</sup>}}. Шактый якты йолдыз [[Сагыйд]] (''β'') ярымдөрес [[үзгәрмә йолдыз]] булып тора, аның ялтыравы +2,3<sup>m</sup> тән до +2,7<sup>m</sup> гә кадәр билгеле периодсыз үзгәрә.
 
=== Пегас ''δ'' ===
Строка 13 ⟶ 46 :
 
== Тарих һәм исемнәр ==
[[борынгы грек мифологиясе|Борынгы греклар карашлары]] буенча [[Пегас]] — ул [[Горгона Медуза]] каныннан барлыкка килгән канатлы ат. [[Персей]] аңа атланып [[Андромеда]]ны коткарды. [[Әл-Бируни]] үзенең [[1030 ел]]да тәмамланган «[[Мәсгуд кануны]]нда» [[Клавдий Птолемей|птолемейныкы]] {{lang-grc|ίππος}} («ат») исемене гарәп теленә '''Фәрәселзөлҗәнах''' ({{lang-ar|الفرس الذوالجناح}} ''әл-фәрәс әл-зөлҗәнахҙөлҗәнах'' — «канатлы ат»<ref>Фәрәс — ат (хайван); зөлҗәнах — канат иясе, оча ала торган, канатлы. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге.</ref>) исеме белән тәрҗемә иткән<ref>Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. Вып. VIII. — М.: Физматгиз, 1962. — С. 180–181.</ref>. Хәзер исә гарәпләр йолдызлыкны ''Фәрәселгыйзам'' ({{lang-ar|الفرس الأعظم}} ''әл-фәрәс әл-‘иҙәм‘изәм'' — «олы ат»<ref>Гыйзам — олылык, бөеклек. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге. — Б. 98.</ref>) дип атыйлар.
 
== Искәрмәләр ==
{{Искәрмәләр}}
{{Мәсгуд кануны}}
{{Пегас йолдызлары}}
{{Мәсгуд кануны}}
 
[[Төркем:Йолдызлыклар]]
[[Төркем:Пегас йолдызлыгы| ]]
 
[[ar:الفرس الأعظم (كوكبة)]]