Зур Җидегән йолдызлыгы: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк |
|||
Юл номеры - 1:
{{Йолдызлык
|Татарча исем = Зур Җидегән
[[Файл:Ursa Major2.jpg|right|300px|thumb|Зур Аю (Зур Җидегән) йолдызлыгының нөҗүм харитасы. 1825 ел]]▼
|Халыкара исем = Ursa Major
'''Зур Җидегән йолдызлыгы''' (шулай ук тик ''Җидегән''; ''Зур Аю'', {{lang-la|Ursa Major}}) — [[күк йөзе]]нең төньяк ярымшардагы [[йолдызлык]]. Җидегән йолдызлыгының җиде йолдызы чүмечкә охшаган фигураны тәшкил итәләр. Ике иң якты йолдыз — Алиот һәм Дубхе — +1,8 күренмә [[йолдызча зурлык]]тагы. Ике читтәге (α һәм β) йолдыз буенча [[Тимерказык]]ны табарга мөмкин. Иң яхшы күренүчәнлек шартлары [[март]]–[[апрель]] айларында була. [[Русия]]нең бөтен территориясендә ел буе күренә.▼
|Иялек килеше = Ursae Majoris
|Кыскартма = UMa
|Сурәт = <!-- өстәмә -->
|Нигез = [[Җидегән]], [[Аю]]
|Туры калку 1 = 7{{sup|h}} 58{{sup|m}}
|Туры калку 2 = 14{{sup|h}} 25{{sup|m}}
|Авышу 1 = +29°
|Авышу 2 = +73° 30′
|Мәйдан = 1280
|Мәйдан буенча урын = 3
|Иң якты йолдызлар =
* [[Алиот]] (''ε'') — 1,76{{sup|m}}
* [[Дубхе]] (''α'') — 1,81{{sup|m}}
* [[Бенетнаш]] (''η'') — 1,86{{sup|m}}
* [[Мицар]] (''ζ'') — 2,23{{sup|m}}
* [[Мерак]] (''β'') — 2,34{{sup|m}}
* [[Фекда]] (''γ'') — 2,41{{sup|m}}
|Метеор агымнары =
* [[Урсалылар]]
* [[Леолылар-Урсалылар]]
* [[Апрель Урсалылары]]
|Янәшә йолдызлыклар =
* [[Аждаһа йолдызлыгы|Аждаһа]]
* [[Жираф йолдызлыгы|Жираф]]
* [[Селәүсен йолдызлыгы|Селәүсен]]
* [[Кече Әсәт йолдызлыгы|Кече Әсәт]]
* [[Әсәт йолдызлыгы|Әсәт ]]
* [[Вероника Чәчләре йолдызлыгы|Вероника Чәчләре]]
* [[Тазылар йолдызлыгы|Тазылар]]
* [[Үгезкөтүче йолдызлыгы|Үгезкөтүче]]
|Иң югары киңлек = 90
|Иң түбән киңлек = 16
|Ай = [[март]]
|Искәрмәләр =
}}
▲'''Зур Җидегән йолдызлыгы''' (шулай ук тик ''Җидегән''; ''Зур Аю'', {{lang-la|Ursa Major}}) — [[күк йөзе]]нең төньяк ярымшардагы [[йолдызлык]]. Җидегән йолдызлыгының җиде йолдызы чүмечкә охшаган фигураны тәшкил итәләр. Ике иң якты йолдыз — Алиот һәм Дубхе — +1,8{{sup|m}} күренмә [[йолдызча зурлык]]тагы. Ике читтәге (''α'' һәм ''β'') йолдыз буенча [[Тимерказык]]ны табарга мөмкин. Иң яхшы күренүчәнлек шартлары [[март]]–[[апрель]] айларында була. [[Русия]]нең бөтен территориясендә ел буе күренә.
== Йолдызлар ==
Строка 14 ⟶ 50 :
* η — [[Бәнәтнаш]] яки Әлкаид ({{lang-ar|القائد بنات النعش}} ''ал-каид банат на'ш'' — «яслатучылар башлыгы»).
== Тарих һәм исемнәр ==
▲[[
[[Татарлар]]да бу йолдызлыкны Зур Җидегән дип атыйлар. Җидегән — ул җиде карак (бу риваять турында [[Кече Җидегән йолдызлыгы]] мәкаләдә укыгыз). Башка халыкларда бу йолдызлыкны '''Зур Аю''' ({{lang-la|Ursa Major}}, {{lang-ar|الدب الأكبر}} ''әд-дөбб әл-әкбәр'', {{lang-ru|Большая Медведица}}) дип атыйлар. Йолдызлыкны Зур Аю (Зур Җидегән), якындагы Кече Аю ([[Кече Җидегән йолдызлыгы|Кече Җидегән]]) аермалы буларак, атыйлар.
Строка 22 ⟶ 59 :
* Җидегән йолдыз җиде әйләнә, [[Тимерказык]] урынында.
==
{{Искәрмәләр}}
{{Мәсгуд кануны}}
[[Төркем:Йолдызлыклар]]
[[Төркем:Зур Җидегән йолдызлыгы| ]]
[[af:Groot Beer]]
| |||