Wikipedia

Әбү Хәнифә: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Zahidullabot (бәхәс | кертем)
Ботлар
11 831 үзгәртергә
к Робот үзгәртте: кара - карагыз using AWB (7660)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
{{Шәхес
| исем = ӘбуӘбү Хәнифә
| рәсем =
| рәсем_зурлыгы =
| alt =
| рәсем язуы =
| тулы исем = ӘбуӘбү Хәнифә НогъманНогман ибне Сабит ибнибне Зута әл-ФәрисиФариси
| һөнәр = [[имам]], [[мөхәддис]]
| туу датасы = [[699 ел]] ([[һ. 80]])
Юл номеры - 15:
}}
 
[[Файл:Abu Hanifa Mosque, 2008.jpg|thumb|right|[[ӘбуӘбү Хәнифә мәчете]]]]
'''ӘбуИмам Әгъзам Әбү Хәнифә НогъманНогман ибне Сабит ибнибне Зута әл-ФәрисиФариси '''(699—767, һиҗрәт буенчаһиҗри 80—150) — бөек ислам галиме, фәкыйһ, мөхәддис, 4 сөнни [[мәзхәбмәзһәб]]нең берсенә нигез салучы. ӘбуӘбү Хәнифә [[табигыйн]] буыны вәкиле. [[Гыйрак]]ның [[КуфәКүфә]] шәһәрендә туа һәм белем ала. Аның укытучылары арасында [[Мөхәммәд]]нең (саләллаһу галәйһи үәссәләмвәссәләм) [[сәхабә]]ләре дә (радыйразый Аллаһу ганһум) була.
 
ӘбуӘбү Хәнифә [[Әфганстан]]ның төньягындагы затлы фарсы гаиләсендә, [[Габдел-Мәлик ибне Мәрван]] хәлифәлек иткәндә, туа. Аның бабасы исламны [[Гомәр ибнел-Хәттаб]] хәлифхәлифә булган вакытта кабул итә. ӘбуӘбү Хәнфәнең әтисе КуфәКүфә шәһәрендә ефәк һәм киемнәркием-салым белән сәүдә иткән, һәманың үлеменнән соң, әтисенең эше аңа күчә.
 
16 яшендә ӘбуӘбү Хәнифә әтисе белән [[хаҗ]] һәм [[Мәдинә]]дә Мөхәммәднең (саләллаһу галәйһи үәссәләмвәссәләм) каберен зиярәт кыла. Ул анда [[Габдуллаһ ибнел-Хәрисибне Харис]]ны (разыйаллаһу ганһу) күрә һәм аңардан хәдисләр ишетә. Шулай ук ул [[Әнәс ибне Мәлик]] белән дә очраша.
 
ӘбуӘбү ХәнифәнеңХәнифә гыйлемне туган шәһәрендә - КуфәдәКүфәдә ала. Аның остазлары - күренекле галимнәр - Гата ибне Рабах, ХишамҺишам ибне ГъурвәГурвә, Нәфигъ була. 22 яшеннән мәшһүр гыйракГыйрак галиме - ХәммәдХәммад ибнибне Әби Сөләйман әл-ӘшгъаринеңӘшгаринең укучысышәкерте була. Ул аңардан 18 ел дәвамында, остазы үлгәнче, белем ала. Ә аннары үзе шунда белем бирә башлый, КуфәКүфә һәм Бәсраның авторитетлыиң абруйлы фәкыйһе булып саналган. Аңардан ӘбуӘбү ЮсуфЙосыф әл-Кади, Мөхәммәд ибнел-ибне Хәсән, Зөфәр ибнелибне л-Хузәйл, Нух әл-Җәмига кебек кебек күренекле галимнәр белем алганнар.
 
ӘбуӘбү Хәнифәне тәкъвалытәкъва (алладан куркучан), юмарт, аз сөйләүчән, уйга бирелүчән, буш, файдасыз сөйләшүләрдән читләнүчән булган дип сөйлиләр. Ул [[намаз]]ның бер [[рәкәгать|рәкәгатендә]] [[Коръән]]не укып чыга торган булган.
 
Гомере буена ӘбуӘбү Хәнифә җитмеш мәртәбә [[хаҗ]] кыла һәм күп, [[сәхабә]]ләр һәм [[тәбигыйннәр]] белән очраша.
 
Хәлифә [[Мансур]] хәлифнеңның [[БәгъдадБагдад]] [[казый|казые]] булырга тәкъдимен кире каккач, аны [[төрмә]]гә утырталар һәм ул шунда вафат була.
 
== Имам ӘбуӘбү Хәнифә мәктәбемәзһәбе ==
 
ӘбуӘбү Хәнифә мәктәбемәзһәбе Мөхәммәдтән (саләллаһу галәйһи үәссәләмвәссәләм) алынган белемгә нигезләнгән.
 
Мөхәммәд пәйгамбәр
: [[Габдуллаһ ибне МәсгъудМәсгуд]]
:: [[Габдуллаһ ибне Кайс]]
::: [[Ибраһим ән-Нәхаи]]
:::: [[ХәммәдХәммад ибне Әбу Сөләйман]]
::::: Әбу Хәнифә НогъманНогман ибне СәбитСабит
 
== Әбү Хәнифәнең шәкертләре ==
== Әбу Хәнифә укучылары ==
ӘбуӘбү Хәнифәнең төпиң укучыларытанылган шәкертләре:
* [[ӘбуӘбү Йосыф]] Якуб ибне Ибраһим әл-КуфиКүфи
* [[Мәхаммәд әш-Шәйбани]]
* Әбу Хузәйл [[Зөфәр]]
* Габдуллаһ ибне МубәракМөбарәк [[әл-Мәрзави]]
* [[Хәсән ибне Зияд]] әл-ЛуълуиЛүэлүи
 
== [[Хәнәфи мәзхәбемәзһәбе]] ==
Әбу Хәнифә сөнни исламның хәнәфи мәзхәбенә нигез салучы. Аның хокук чыгару ысулы түбәндәге чыганакаларга нигезләнә:
# [[Коръән]];
Юл номеры - 65:
 
== Әбу Хәнифә хезмәтләре ==
* әл-ФикеһФикһе әл-Әкбәрәкбәр
* МуснәдМөснәд Әби ХәнифаХәнифә
* Китаб әл-Галим үә әлвәл-МутагъаллимМөтәгаллим
* әл-Әсл
 
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Әбү_Хәнифә