Ğälimcan İbrahim: юрамалар арасында аерма

▲'''Ğälimcan İbrahím''' ([[1887]]-[[1938]]) ul [[Tatar xalqı]]n [[Törki xalıqlar]]dan wä [[Tatar tele]]n [[Törki tel]]dän ayırıp yasaw tarafdarı ide. Monnan tış ul [[Sovet xäkimiäte]]neñ süzlärenä ışanıp, alar belän xezmättäşlek oyıştırğan keşe ide.

▲[[1912]]. yıldan başlap matbuğatta «Törkilärme, Tatarlarmı?» soraw belän zur bäxäs başlana. Ğälimcan İbrahím, ''tatarçı'' fikerendä torıp, “Yaña [[Tatar tele]]” buyınça xezmätlär yasí başlí. [[Ísmağíl Gaspıralı]] [[Törki xalıqlar]]nı ber urtaq tel belän ber zur millätkä berläşterergä tırışqan bulsa, Ğälimcan kiresençä, ayırım tellär-ädäbiätlär yasaw kiläklege fikerendä tora ide.

▲[[1915]]. yılnıñ közgedä Ğälimcan [[«Ğäliä» mädräsäse]]neñ mödir urınbasarı bulip eşli başlí.

▲[[1917]]. yılnıñ közennän başlap “Tatarstan Ştatı”n yasaw Ğälimcannıñ töp qíblası bula başlí. Anıñ buyınça biş ayırım ştat buldılırğa tieş ide: Qazaqstan, Qawqaz, Türkestan, Tatarstan wä Qırım, imeş [[Törki]] bolay da biş cirle söylämgä bulengän ide.

▲[[1918]]. yılnıñ [[7. Ğínwar]]ında, Ğälimcan wä [[Stalin]] oyıştırğan, [[Sovet xäkimiäte]] belän xezmättäşlek alıp-baru şartları turında söyläşü uzdı. Ğälimcan yağınnan [[Murlanur Waxít]]'ov belän Manat'ov ide, Sovet yağınnan [[Lenin]] belän [[Stalin]] ide. Näticädä, Ğälimcan İbrahím Sovet xäkimiätenä Tatar xäräkätläre belän idärä itü mömkinlegen birde wä anıñ tere qatnaşuı belän [[İdel-Ural]]nıñ cirle idäräläre beterelgän ide. [[1918]]. yınıñ [[22. Mart]]ında Sovet xäkimiäte kiläçäktä “Tatar-Başqort Sovet Cömhüriäten oyıştıru turında” qarar çığara, anıñ başqalası [[Ufa]] bulırğa tieşie.