İsmäğil Gasprinski: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Don Alessandro (бәхәс | кертем)
к «Ísmağíl Gaspıralı» бите «İsmäğil Gasprinski» битенә күчерелде
Don Alessandro (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
{{twinLAT|Исмагыйль Гаспринский}}
'''Ísmağílİsmäğil GaspıralıGasprinski (GasprinskiyGaspıralı)''' ([[Qırımtatar tele|Qırımtatarça]] '''İsmail GaspıralıGasprinskiy (GasprinskiyGaspıralı)''') [[1851]]. (1267) yılnıñ [[8. Mart]]ta [[BahçesarayBaqçasaray]] yağındağı [[AvcıköyUlu Sala awılı]]nda tua. Fatimä isemle änie mäşhür ğäilädän ide. Mustafa isemle atası da ber mäşhür ğäilädän bula, [[Qara diñgez]] yarındağı [[Gaspra]] awılında tua. Ísmağílİsmäğil bäy üz näsel isemen ata awılınnan alğan (bu turında [[«Terciman» gazetası]]nıñ 19. sanında äytelä).
 
[[1855]]. yılnı ata-ana belän bergä [[Aqyar]] şähärendä yäşäp çığıp, [[Bahçesaray]]ğa kitä. Un yäştä ul Xäbibä isemle qıznı taba. [[Mäskäw]]däge xärbi mäktäptän soñ Ísmağíl bäy [[Ístanbul]]ğa kitä wä annarı [[Paris]]qa. Çitilllärdä torıp üz watanına [[Qırım]]ğa qayta. [[1874]]. yılda [[Yalta]] şähärendä [[Urıs tele]] uqıtuçısı bularaq eşli başlí. İke yıldan soñ [[Bahçesaray]]dağı [[«Zıncırlı» mädräsäse]]ndä [[Urıs tele]] buyınça däreslärne birä başlí.
 
[[1855]]. yılnı ata-ana belän bergä [[Aqyar]] şähärendä yäşäp çığıp, [[BahçesarayBaqçasaray]]ğa kitä. Un yäştä ul Xäbibä isemle qıznı taba. [[Mäskäw]]däge xärbi mäktäptän soñ Ísmağílİsmäğil bäy [[Ístanbulİstanbul]]ğa kitä wä annarı [[Paris]]qa. Çitilllärdä torıp üz watanına [[Qırım]]ğa qayta. [[1874]]. yılda [[Yalta]] şähärendä [[Urıs tele]] uqıtuçısı bularaq eşli başlíbaşlıy. İke yıldan soñ [[BahçesarayBaqçasaray]]dağı [[«Zıncırlı» mädräsäse]]ndä [[Urıs tele]] buyınça däreslärne birä başlíbaşlıy.
 
[[1883]]. (1300) yılnıñ [[10. Äpril]]endä [[Terciman gazetası]]nıñ berençe sanı bastırıla.
 
[[1914]]. yılnıñ [[12. Sentäber]]dä Ísmağílİsmäğil bäy bu dönyanı qaldıra.
 
{{töpçek}}
Юл номеры - 13:
 
=== Waqıtlı basmalar ===
* Terciman (Tärcemäçe). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1883]]-[[1918]].
* Alem-i Nisvan (Xatın dönyası). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1906]]-[[1910]].
* Alem-i Subyan (Bala dönyası). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1906]]-[[1912]]?
* Al-Nahdah/The Renaissance. [[Qähirä]], [[1908]]
* KhaXa! KhaXa! KhaXa!. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1906]]-?
 
=== Kitaplar ===
* Russkoe Musulmanstvo. (Urıs Íslamİslamı). [[SimfereopolAqmescit]], [[1881]].
* Salname-i Türki. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1882]].
* Mirat-ı Cedid (Yañarış Közgese). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1882]].
* Hoca-ı Subyan (Bala uqıtuçısı). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1884]]; 3.bas. [[1892]]; 7. bas. [[1898]].
* Avropa Medeniyetine Bir Nazar-ı Muvazene (Awrupı mädäniätenä ber nazar qaraş). BahçesarayBaqçasaray, [[1885]].
* Islamlara dair Nizamlar ve Imtiyazlar. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1885]].
* Rusiye Coğrafiyası (Räsäy Cäğräfiäse). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1885]].
* Eki Bahadır. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1886]].
* Qıraat-i Türki (Törkiçä uqu). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1886]]; 2. bas. [[1894]].
* Maişet Muharebesi [Struggle for Livelihood]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1886]].
* Halera Vebası ve Onıñ Deva ve Darusı [The Cholera Plague, Remedies and Treatment]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1887]].
* Bahtiyar Nazım [Happy Regulator]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1889]].
* Atlaslı Cihanname [A World Atlas]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1889]].
* Medeniyet-i İslamiye [Islamic Civilization]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1889]].
* Ğaraib-i Adat-i AkvamAqvam [Strange Habits of People]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1890]].
* Arslan Qız [Brave Girl]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1894]].
* Mektep ve Usul-ı Cedid Nedir? [What are the School and the New Method?]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1894]].
* Risale-i Terkib [Monograph on Compounds?]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1894]].
* Russko-vostochnoe Soglashenie (Urıs-Şäreq ara mönäsäbät). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1896]].
* Hesab. Muhtasar İlm-i Hesab ve Mesa'il-i Hesabiye (Xísap. Xísap ğilem wä xísap mäs'älälär buyınça qısqa kıtap). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1897]].
* Her Gün Gerek Zakonlar. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1897]].
* Rehber-i İslamiye (Íslam qullanması). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1898]].
* Şara'it al-İslam [The Stipulations in Islam]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1897]].
* Rehber-i Mu'allimin, yani Mu'allimlere Yoldaş [A Guide or Companion for Teachers]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1898]].
* Türkistan Uleması. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1900]]
* Mevlud-i Cenâb-ı Hazret-i Ali ['Mevlud' of St. Ali]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1900]].
* Beden-i Insan (Keşe täne). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* İran. Resimli Mecmua [Iran. An Illustrated Magazine]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* Mebadi-i Temeddün-i İslamiyan-i Rus [First Steps toward Civilizing the Russian Muslims].
* Meşhur Paytahtlar [Famous Capitals]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* Usul-ı Edeb. Şarq ve Ğarb Qaideleri [Principles of Manners. The Rules of East and West]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* Zoraki Tabib [Involuntary Physician]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* Malumat-i Nafia (Faydalı mäğlümät). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* Tashih-i Aqaidden [Corrections on 'Akait']. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* Temsilat-ı Krılof [The Krilov Plays]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1901]].
* Asiyada Qomşularımız (AsíadağıAziädäge Kürşelärebez). [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1903]].
* Dâr ülDârü'r-Rahat Musulmanları [Muslims of Peaceful Abode]. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1906]].
* Musulman Kongresi. [[BahçesarayBaqçasaray]], [[1909]].
 
=== Mäqälälär ===
* "Türk yurducularına" [To Turkic compatriots]. [[Türk Yurdu]] 1: 190-95, 1328 [1912]
Строка 67 ⟶ 68 :
 
== Päräwezdä ==
* [http://www.iccrimea.org/gaspirali/ Ísmağílİsmäğil bäygä bağışlanğan İnglizçä mäqälälär]
* [http://www.iccrimea.org/gaspirali/album1.html Ísmağílİsmäğil bäyneñ sürätläre]
* [http://www.ismailgaspirali.org/ismailgaspirali/ İsmail Bey Gaspıralı: Törekçä]
* [http://www.geocities.com/gaspiralitercuman/ Gaspıralı eşläre]
 
[[ТөркемTörkem:Mäğrifätçe]]
[[ТөркемTörkem:Säyäsätçe]]
[[Төркем:Tatarlar]]
 
[[az:İsmayıl Qaspiralı]]