Контент бетерелгән Контент өстәлгән
|
|
|
'''Ästerxan''' ([[Urısça]]: А́страхань /ASTraxan'/) [[Räsäy]] Tönyağında zur häm ähämiätle şähär, [[Ästerxan ölkäse]]neñ üzäge. Şähär [[İdel]]neñ tübän ağımında urnaşqan, şul yılğanıñ [[İdel Deltası]] dip atalğan [[Qaspi Diñgeze]]nä qoyu urınında. Koordinatları [http://kvaleberg.com/extensions/mapsources/index.php?params=46 22 N 48 05 E 46°22′ N 48°05′ E]. Xaıq sanı (1.1.2004): 502,800.
== TaríxTarix ==
Bay häm sulı İdel Deltası elektän keşelärne tarta. Bu urınında [[Xäzärlär]] häm [[Kimäklär]] üz başqallarınına nigez salalar, bay [[İtil]], [[Saqsin]] häm [[Saray Bärkä]] şähärlär barlıqqa kilälär. [[13. yöz]] başlarında [[XacítarxanXacitarxan]] berençe tapqır telgä alına. [[Aqsaq Timer]] anı tulısınça yandırıla. [[1459]]-[[1556]]. yıllarda XacítarxanXacitarxan [[XacítarxanXacitarxan xanlığı]]nıñ (yä [[Ästerxan xanlığı]]nıñ) başqalası ide. [[1556]]. XacítarxanXacitarxan [[İvan IV]] tarafınnan küpyıllı yawdan soñ yäşäwdän tuqtítuqtıy. 12 ''km'' tübänräk [[Urıslar]] yaña şähärgä nigez salalar. [[1569]]. yılda [[TörkiäĞosman İmperiäse|ĞosmannarĞosmanlılar]] tarafınnan qamalışqa alına. Läkin basıp ala almílaralmıylar. Şuşı xaldän soñ [[İdel]] tulısınça [[Räsäy]] qullarına kilä. [[17. yöz]]dä şähär Räsäyneñ Şäreqkä qapqası, ähämiätle säwdä üzäge. [[Ärmän]], [[İran]] häm [[Xoräzm]] säwdägärläre Ästerxan üzägendä yäşilär. Şähärdä xalıqara duslığı tolerantlıq belän urnaşa.
Ästerxan [[17. yöz]]endä.
[[Рәсем:Astrakhan_Russia-v2-p168.jpg|200px|thumb|Ästerxan 17. yözdä]]
[[1670]]-[[1671]]. yıllarda 17 ay däwamında Ästerxan [[Stenka Razin]] [[Kazaklar]]ı qamalışında bula. [[Piter I]] Ästerxanda admirallıq sala, Qaspi flotı öçen karablar tözelälär. [[Ekaterina II]] şähärgä östen xoquqlar birä.
[[1705]]. yılda şähärlelär Kazak Kondrati Bulavin citäkçelegendä baş kütärä. Berniçä tapqıp şähärne [[Qalmıqlar]] qamíqamıy. [[1711]].dä Ästerxan [[Qazan gubernası]]nnan ayırılğan [[Ästerxan gubernasınıñgubernası]]nıñ başqalası bula başlíbaşlıy. Berençe gubernatorlardan [[Artemi Petroviç Volınski]] belän [[Vasili Nikitiç Tatişçev]] iñ tanıqlítanıqlıy. [[1702]]., [[1718]]. häm [[1767]]. yıllarda şähär yana, [[1719]]. FarsílarFarsılar tarafınnan talana. [[1830]]. xolera epidemiäse näticäsendä küp keşe ülä.
== Kirmän ==
[[Рәсем:Astrakhan_kremlin.jpg|thumb|right|300px|Ästerxan Kirmäne [[1950. yıllar]]da]]
AsterxanÄsterxan kirmäne (Kreml) [[1580. yıllar|1580-]][[1620. yıllar]]da [[Saray Bärkä]] kirpeçlärennän tözelä. İke kafedral çirkäwlär [[1700]]. belän [[1710]]. yıllarda [[Yaroslavl]] ostaları tözilär. Çirkäwlär Urıs tradisiälärendä tüzelgän, läkin bizäge baroque stilendä eşlängän.
[[Төркем:RusiyaRusiä şәһәrlәreşäһärläre]]
[[af:Astrachan]]
|
