|
kauçuknıñ iñ ähämiätle üzlege—anıñ elastiklığı, yağni artıq zur bulmağan tışqı köç tä'sirendä formasın üzgärtüe, mäsälän, suzıluı, qısıluı, ä annan soñ, köç tä'sire tuqtalğaç, yañadan elekke formasına qaytuı.
== Табигый каучук ==
Югары молекуляр углеводород (C5H8) n, цис-полимер изопрена; анда кечкенә сокта (латексе) гевеи, кок-сагыза (күп еллык үләнле Тузганаклы үсемлекләр) һәм башка каучуклы үсемлекләр бар.
Каучук 1751 елда Кытайда (Эквадор) де ла Кондамин белән ачылган. Углеводородларда һәм аларның җитештерелмәләрендә (бензин, бензол, хлорофор, сероуглерод һ.б.); суда, спирт, ацетонда табигый каучук бөтенләй сүнми һәм ЭРМИ диярлек. Бүлмә температурасы булганда ук табигый каучук кислородны куша, окислительная деструкция (каучукның картаюы) бара, шул ук вакытта аның ныклыгы һәм эластиклыгы кими. Температура 200 °C дан югарырак булганда, табигый каучук түбән молекуляр углеводородлар барлыкка килү белән таркала.
Табигый каучукның соры, хлорлы соры, органик пероксидлар( вулканизация) белән хезмәттәшлеге нәтиҗәсендә челтәрле структуралар барлыкка килү белән озын макромолекуляр элемтәләрнең күкерт атомнары аша тоташа. Бу бирә каучук югары эластичность бу широком интервале температура.
Табигый каучукны резинага эшкәртәләр. Сыр рәвештә чыгарыла торган табигый каучук (резин җилем) 1% тан да артмаган күләмдә кулланыла. Табигый каучукның 60% тан артыгы автомобиль шиннары ясау өчен файдаланыла. Сәнәгать масштабында табигый каучук Индонезиядә, Малайзиядә, Вьетнамда, Таиландта, Бразилия һәм КХРда җитештерелә.
=== Каучук бизгәге ===
Үсә торган машина төзелеше һәм электротехника, ә соңрак автомобиль төзелеше тагын да күбрәк резина кулланды. Моның өчен чимал күбрәк кирәк иде. Арту сәбәпле, ихтыяҗ Көньяк Америкада XIX — XX гасырлар ахырында барлыкка килә башлады һәм тиз үсә гаять зур плантация каучук, выращивающие монокультура бу үсемлекләр. Соңрак каучук үстерү үзәге Индонезиягә һәм Цейлонга күчте<ref>[https://goroshina.ua/blog/naturalnyj-kauchuk--sostavlyayuschaya-rezinovoj-smesi-dlya-shin Натуральный каучук – составляющая резиновой смеси для шин]</ref>.
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
[[Төркем:Каучук]]
|
