Шакирҗан Мөхәммәтҗанов: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Rartat (бәхәс | кертем)
к викиләштерү
Юл номеры - 24:
{{Башка мәгънәләр/фамилия|Мөхәммәтҗанов}}
{{Башка мәгънәләр/фамилия|Матросов}}
'''Александр Матросов''' яки '''Шакирҗан Мөхәммәтҗанов''' — дошманнардошман амбразурасын үз тәне белән каплаган [[СоветСоветлар Берлеге Каһарманы]] каһарманы. Рәсми версиягә күрә исеме: Александр Матвей улы Матросов, ләкин күпяңа хәзергеверсияләр версияләргә күрәбуенча Александр Матросов исеме артында Урал егете Шакирҗан Мөхәммәтҗанов торуы билгеле <ref>[http://www.azatliq.org/content/article/2039753.html Сугыш мифлары: Александр Матросов-Шакирҗан Мөхәммәтҗанов батырлыгы]</ref>.
 
== Рәсми версия ==
[[Файл:Матросов.jpg|250px|thumb|right|Амбразурага ташланучы А.Матросов. Картина]]
[[Файл:Матросов 2.jpg|200px|thumb|right|[[Великие Луки]] шәһәрендә А. Матросов һәйкәле. 1954 елда куелган <ref>[http://bashenc.online/ru/articles/51328/ Матросов Александр Матвеевич.] bashenc.online</ref>]]
Рәсми чыганакларгачыганаклар күрәбуенча Александр Матвей улы Матросов [[1924 ел]]ның [[5 февраль|5 февралендә]] [[Украина]]ның Екатеринослав (хәзерге [[Днепропетровски]]) шәһәрендә туган. Кече яшьтән үк ятим калып, [[Ульян өлкәсе]]нең Иваново һәм [[Мәләкәс]] балалар йортларында тәрбияләнгән, 7 сыйныфтан соң [[Уфа]] хезмәт колониясендә тәрбияче ярдәмчесе булып эшләгән. [[1942 ел]]ның сентябрендә ул [[Оренбур]] ягындагы Краснохолм пехота училищесында укый башлый. Әмма укуын тәмамлый алмый, [[1943 ел]]ның гыйнварында ук курсантлар Калинин фронтына җибәрелә. Анда [[Сталин]] исемендәге 91-нче аерым Себер бригадасының икенче укчылар батальонында хезмәт итә башлый.
 
[[1943 ел]]ның [[27 февраль|27 февралендә]] 2-нче батальонга [[Псков өлкәсе]]нең Локнян районы Чернушки авылындагы терәк пунктка һөҗүм итәргә дигән бурыч йөкләнә. Яугирләр урман аша үтеп аланга чыгуга, дошманның пулемет уты астына эләгәләр. Беренче пулеметны автоматчылар төркеме эштән чыгара, икенчесен дә туктатуга ирешәләр. Әмма өченче дзоттан атучы пулемет авылга керергә мөмкинлек бирми. Шул вакыт Александр Матросов Петр Огурцов белән дзотка таба шуыша башлыйлар. Дзотка якынлашканда, Огурцов каты яралана, Матросов юлын үзе генә дәвам итә. Ул амбразурага якынрак килеп ике граната ыргыта. Пулемет тынып кала. Яугирләр һөҗүмгә ташлануга, ул тагын ут ача. Шулчак Матросов сикереп торып дзотка ыргыла һәм амбразураны каплый. Шулай итеп, ул гомере бәрабәренә хәрби бурычны үтәргә ярдәм итә. [[1943 ел]]ның [[19 июнь|19 июнендә]] аңа [[Советлар Берлеге каһарманы]] дигән исем бирелә<ref>[https://sun.tsu.ru/mminfo/2020/000462771/1943/1943_023.pdf Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза начальствующему и рядовому составу Красной Армии» от 19 июня 1943 года] // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1943. — 23 июня (№ 23 (229)). — С. 3</ref>. Матросов батырлыгы дәреслекләргә совет ватанына мәхәббәт, куркусызлык, каһарманлык билгесе булып кереп кала.
 
== Альтернатив версия ==
[[1988 ел]]да [[башкортларБашкортстан (гәҗит)|башкорт«Башкортстан»]] язучысыгазетасы журналисты [[Рәүф Насыйров]] Александр Матросовның чын исеме кем булуы, аның кайда туып үсүе белән кызыксына башлый. Татарстанда язучы [[Шаһинур Мостафин]] да Матросовның батырлыгы һәм [[матросовчылар]] турында бик күп эзләнүләр алып бара. Аларның версияләре буенча Матросовның [[Башкортстан]]ның [[Учалы районы]] [[Кунакбай (Учалы районы)|Кунакбай]] авылында туып-үскән Шакирҗан Юныс улы Мөхәммәтҗанов булуы ачыклана.
 
Александр Матросов — Шакирҗан Мөхәммәтҗанов турында [[2008 ел]]да [[Мәскәү]]дә документаль фильм төшерелә. Анда Матросовның Шакирҗан Мөхәммәтҗанов булуы әйтелә.
Юл номеры - 46:
== Чыганак ==
* [http://www.azatliq.org/content/article/2039753.html Азатлык радиосы: сугыш мифлары]
 
{{rq|person}}
 
[[Төркем:Советлар Берлеге Каһарманнары]]