Манго (җимеш): юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Ерней (бәхәс | кертем)
к төркем
 
Юл номеры - 1:
{{УК}}
[[Файл:Owoce_Mango.jpg|мини|200x200пкс|Һинд мангосының җимешләре]]
[[Файл:Mangif_odor_v_foetid_080130-4212_tdp.jpg|мини|200x200пкс|Манго — исле манго (сулда) һәм хуш исле мангоның(уңда) ашарга яраклы җимешләре]]
'''Манго''' — Манго (Mangifera) нәселеннән булган үсемлекләр җимеше, Анакардиев гаиләсеннән (Сумахов)
 
Һинд мангосы (Mangifera indica) авыл хуҗалыгында зур әһәмияткә ия. 2009 елда бөтен дөнья буйлап авыл хуҗалыгында 300 300дәндән артык төре үстерелә{{sfn|RuDom TV}} (1969 елда 200 гә якын төре билгеле була<ref>{{Публикация|книга|автор=Вульф Е. В., Малеева О. Ф.|заглавие=Мировые ресурсы полезных растений|место=Л.|издательство=Наука|год=1969|страниц=568}}</ref>.) Мангоның иң эре экспортерларының берсе — [[Һиндстан]]{{sfn|Индийский вестник|2009}}. Һинд мангосы җимешләре тукымачыл структурага һәм баллы тәмгә ия. Тышчасы кызыл, яшел яки сары төстә, эче сары яки кызгылт -сары төстә.
 
== Җитештерүчеләр ==
Мангоның килеп чыгышы турында төгәл мәгълүматлар билгеле түгел. Якынча,һинд мангосы Пакистаннан алып Индонезиягә кадәр.{{sfn|Индийский вестник|2009}} булган территорияләрдә барлыкка килгән.
 
[[Һиндстан|Манго]] (һинд мангосы ) [[Һиндстан]]да милли үсемлекләрнең{{sfn|Индийский вестник|2009}}берсе булып санала.
 
Һиндстан якынча 13,5 млн. тонна т манго җимеше (2009 ел мәгълүматлары) җыя һәм шулай итеп, төп җитештерүче булып тора (иң танылган сортларның берсе —«Альфонсо»)..[[Аурупа|Европада]]- Испаниянең Канар утрауларында манго үстерү белән шөгыльләнәләр
{| class="standard" style="float:left; clear:left; margin:1em 1em 1em 0.5em;"
|+Еллар буенча дөньякүләм манго җитештерү
Юл номеры - 125:
 
== Куллану ==
[[Файл:Green_Mango_Rezowan.JPG|мини|160x160пкс| Мангоның яшел җимешләре]]
[[Файл:Apple_mango_and_cross_section_edit1.jpg|мини|160x160пкс|Һинд мангосының өлгергән җимешләре]]
Манго җимешләре Һиндстан һәм Азия илләрендә өй медицинасында еш кулланыла. Мәсәлән, Һиндстанда мангоны кан туктату, йөрәк- кан тамырларын ныгыту һәм баш мие эшчәнлеген яхшырту өчен кулланалар.
 
Өлгермәгән яшел җимешләр составында күп күләмдә крахмал бар. Җитешү барышында ул гади углеводларга :шикәр,глюкоза, мальтозага әйләнә. Моннан тыш, өлгермәгән манго — пектинның кыйммәтле чыганагы, әмма җимештә каты төш барлыкка килүгә , аның саны сизелерлек кими. Составында лимон, кузгалак, [[Алма әчелеге|алма]] һәм [[Гәрәбә әчелеге|янтар]] кислоталары булганга, ,өлгермәгән җимеш бик ачы. Шулай ук, яшел манго С [[Аскорбин әчелеге|витаминына да бай]](30 мг лаймада С витамины булган кебек ,мангода да 15мг күләмендә С витамины бар) , анда һәм башка витаминнар бар.
 
Өлгергән җимеш тәме буенча бик баллы һәм хуш исле.Аның составында витаминнар һәм [[Күмерсулар|шикәр күп]], әмма кислоталар аз.
Юл номеры - 163:
 
== Чыганаклар ==
* Манго // Ломбард — Мезитол.  — М. : Совет энциклопедиясе, 1974.  — (Зур совет энциклопедиясе : [30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969-1978, т. 15).
 
[[Төркем:Җиләк-җимешләрҗимеш]]