Манси теле: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
A.Khamidullin (бәхәс | кертем) кТөзәтмә аңлатмасы юк |
A.Khamidullin (бәхәс | кертем) кТөзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 25:
*Көнбатыш †;
*Kөнчыгыш ([[Конда]] елгасында).
Манси әдәби теленең нигезе булып төньяк диалект вәкиле Совса диалекты тора.<br/>
Төньяк манси теленә рус теле, коми теле, ненец теле һәм төньяк хант теле көчле йогынты ясаган һәм ул манси әдәби теленең нигезен формалаштыра. Төшем килеше юк; баш килеш тә, төшем килеш тә исем сүздә билгеләнми. */æ/ һәм */æː/ [a] һәм [aː] белән тәэмин ителгән булган.<br/>
Көнбатыш манси теле якынча 2000 елда юкка чыккан. Аңа рус теле һәм коми теле көчле йогынты ясаган; диалект аермалары шулай ук әһәмияткә ия зур булган. Озын сузыклар дифтонглашкан булган.<br/>
Көнчыгыш манси теле 100-200 кеше тарафыннан сөйләшелә. Аңа хант теле һәм татар теле йогынты ясаган. Сингармонизм бар һәм */æː/ өчен аның [œː], еш дифтонглашкан.
Көньяк манси теле башка манси теле юрамаларыннан изоляцияләнгән даирәдән язылган булган. Якынча 1900 елда пар йөз сөйләшүче булган, 1960-ынчы елларда анда берничә карт кеше генә сөйләшкән һәм шуннан соң ул юкка чыккан. Аның көчле татар йогынтысы булган һәм берничә архаизм булган, мәсәлән, сингармонизм, /y/-ны тоту (*/æ/ белән кушылу), /tsʲ/ (/sʲ/-га деаффрикаталау), /æː/ (elsewhere fronted to /aː/-га юнәлтү яки дифтонглашкан булу) һәм /ɑː/ (/oː/-га күтәрү).<br/>
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
| |||