Мийна Хярма: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Создано переводом страницы «Хярма, Мийна» |
Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 1:
{{Шәхес}}
'''Мийна Хярма''' ({{lang-et|Miina Härma}}; 1935 елга кадәр — '''Мийна Херман'''; [[1864 ел|1864 елның]] [[9 февраль|9 феврале]] — [[1941 ел|1941 елның]] [[16 ноябрь|16 ноябре]]) —
== Тормыш юлы һәм
1883 елдан 1890 елга кадәр Мийна Хярма {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Н. А. Римский-Корсаков исемендәге Санкт-Петербург консерваториясе|Санкт-Петербург консерваториясендә|ru|Санкт-Петербургская консерватория имени Н. А. Римского-Корсакова}} органга (Луи Гомилиуста) һәм композициягә өйрәнә. Укуын тәмамлагач, ул [[Санкт-Петербург|Санкт-Петербургта]] кала.
1894 елда Тартуга кайта. Анда органистка булып эшли һәм дәрәҗәле катнаш хорга нигез сала (1920 елдан «Miina Hermanni Lauluseltsi segakoor»).
1903 елдан 1915 елга кадәр [[Кронштадт|Кронштадтта]] яши, анда нигездә музыкаль педагог булып эшли. [[Беренче бөтендөнья сугышы]] вакытында ул кире Тартуга кайта. 1917 елда ул хатын-кызлар гимназиясендә музыка укытучысы була, анда 1929 елга кадәр эшли. Шул үк вакытта ай саен чыга торган «Eesti Muusika Kuukirja» журналының баш мөхәррире һәм «Тарту музыка сәнгате ассоциациясе» ({{lang-et|Tartu Helikunsti Selts}}) рәисе була<ref>Leida Kalling-Kant, ''Miina Härmaga enne ja nüüd'', Tulimuld nr 1, 1964, lk 29</ref><ref>Leida Kalling-Kant, ''Miina Härmaga enne ja nüüd'', Tulimuld nr 1, 1964, lk 29</ref>. 1919 елда башка музыкантлар белән бергә Тартуда Югары музыка мәктәбенә нигез сала. 1939 елда ул {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Тарту университеты|Тарту университетының|ru|Тартуский университет}} мактаулы докторы итеп сайлана һәм Таллин консерваториясенең мактаулы профессоры була<ref>''Eesti elulood.''</ref>.
Мийна Хярма Тартуда үз үлеменә кадәр яши. Раади зиратында җирләнгән. 1965 елда Эстония скульпторы Александр Эллер аның каберенә граниттан кабер таш куя<ref>[http://info.raad.tartu.ee/muinsus.nsf/0/ED24B00FB7FDBC59422568D200382BED Miina Härma (1864-1941) haud]</ref>.
1917 елдан бирле Мийна Хярма укыткан Тартудагы Хатын-кызлар гимназиясе (Яан Тыниссон ур., 3) 1964 елдан аның исемен йөртә<ref>{{Cite web|url=https://mhg.tartu.ee/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=58|title=Kooli ajaloost|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100129012828/http://mhg.tartu.ee/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=58|archivedate=2010-01-29}}</ref>. 1984 елда гимназия каршында аның һәйкәле куела. 2014 елда Мийна Хярманың 150 еллыгына багышланган Эстония евросының истәлекле тәңкә чыгарыла.
1999 елда язма һәм онлайн-тавыш бирү нәтиҗәләре буенча төзелгән XX гасыр Эстониянең 100 бөек эшлеклесе исемлегенә кертелә<ref>Sajandi sada Eesti suurkuju / Koostanud Tiit Kändler. — Tallinn: Eesti Entsüklopeediakirjastus, 2002. — 216 lk. ISBN 998570102X.</ref>.
== Музыкаль әсәрләр ==
Мийна Хярма Эстониянең музыкаль тормышында актив катнашучы буларак кына түгел, барыннан да элек Эстониянең җыр бәйрәмнәрендә хор җитәкчесе буларак һәм композитор буларак та билгеле. Ул лирик тон белән аерылып торган 200ләп хор әсәре иҗат иткән. Моннан тыш, ул хорлар өчен өч җыр китабы, ун каватин, «Калев һәм Линда» кантатасы (1895), берничә танылган халык җырлары эшкәртүе һәм «Murueide tütar» зингшпиле (1902) язган<ref name="AV">Artur Vahter, ''Miina Härma'', lk 149 – 153, Tallinn: Eesti Raamat, 1971</ref>.[[Файл:MHG_2012_VI.jpg|уңда|мини|270x270пкс|Мийна Хярма исемендәге гимназия]]
== Искәрмәләр ==
Строка 15 ⟶ 27 :
* [https://web.archive.org/web/20090410190946/http://web.zone.ee/yorick/tekstid/referaadid/miina.html Мийна Хярма биографиясе]
{{Тышкы сылтамалар}}
[[Төркем:Русия империясе композиторлары]]
[[Төркем:Санкт-Петербург консерваториясен тәмамлаучылар]]
| |||