Россия ватандашлар сугышы: юрамалар арасында аерма

[[1918 ел]]ның [[15 гыйнвар]]да совет хөкүмәте Кызыл Армия, ә [[29 гыйнвар]]да — Кызыл Флот иреклеле принципларда барлыкка килүе турында әмер чыгара. Совет хөкүмәткә контроль астына алынмаган урыннарга кызылгвардиячеләр {{коммент|кор|отряд}}лары юнәлдерделәр. Көньяк Россия һәм Украинада бу {{коммент|кор|отряд}}ларны Владимир Антонов-Овсеенко, Көньяк Уралда — Пётр Кобозев, [[БелороссияБелорусия]]да — Рейнгольд Берзин.

==== БелороссияБелорусия ====

22 ноябрендә БелороссияБелорусия Радасы совет хакимиятен танымады; [[15 декабрь]]дә ул Бөтенбелорус конгрессын җыйды, ул да Совет хакимиятен танымады.

[[1918 ел]]ның гыйнвар-февральдә большевикларга каршы Довбор-Мусницкий [[Польша|поляк]] корпусның күтәрелеше бастырган; БелороссиянеңБелорусиянең эре шәһәрләрдә большевиклар хакимиятен алдылар.

[[1917 ел]]ның [[20 ноябрь|20 ноябрендә]] ([[2 декабрь]]дә) Брест-Литовскида совет хөкүмәте һәм [[Германия]] һәм алар союздашлар белән вакытлы солых турында сепарат килешүне төзеделәр. [[22 декабрь|9 (22) декабрьдә]] килешү турында сөйләшүләр башландылар. [[1917 ел]]ның [[27 декабрь]]дә ([[1918 ел]]ның [[9 гыйнвар]]да) совет делегациягә үзенең таләпләрнең тапшырдылар; [[Германия]] киң [[Россия]] территорияларга дәгъва итә иде. Большевиклар җитәкчелегендә аерылыш килеп чыкты: [[Ленин]] [[Германия]]нең таләбеннән канәгатьләндерү өчен чыгыш ясады, Троцкий "сөйләшүләр озакка сузу" тәкъдим белән чыгыш ясады, сул эсерлар һәм большевикларның кайберләр "сугышны дәвам итергә" өчен иделәр. 28 гыйнврында ([[10 февраль]]дә) совет делегациясе «войну прекращаем, но мира не подписываем» лозунгы белән сөйләшүләрне үткәрде. Буга җавап итеп, [[18 февраль]]да, [[Германия]] бөтен фронт линиядә һөҗүм итте. Бер үк вакытта [[Германия]] үзенең таләпләрен күбәйтә. [[1918 ел]]ның мартында [[Брест]] солыхына кул куела. Договор буенча, [[Россия]] 1 млн км² мәйдан белән җир [[Германия]]га кала. [[Рус]] гаскәрләре [[Украина]]ны, [[Финляндия]]не һәм шулай ук [[Төркия]]гә күчәргә тиешле Ардаган, Карс һәм Батум округларын ташлап чыгарга һәм Совет Россиясе [[Германия]]гә 6 млн марка күләмендә контрибуция түләргә; [[Украина]]ның, [[БелороссияБелорусия]]нең, [[Литва]]ның, [[Латвия]]нең, [[Эстония]]нең һәм [[Финляндия]]нең бәйсезлекне танырга тиеш була. Шуның өстенә, [[Россия]] үзенең армия һәм флотның демобилизация ясау тиеш. [[15 март]]та Брест солыхы IV Советлар съездта ратификацияләнде.

[[БелороссияБелорусия]] Радасы Довбор-Мусницкий поляк легионер корпусы белән [[20 февраль]]дә [[Минск]]ны алдылар һәм герман гаскәргә шәһәрне ачтылар. [[Герман]] сәргаскәрлекнең рөхсәтеннән [[БелороссияБелорусия]] Радасы '''БелороссияБелорусия Халык Республика'''ның хөкүмәтне оештырдылар һәм [[25 март]]ында бәйсезлекне игълан иттеләр.

Элекке Германия оккупацияләнгән территорияләрдә яңа дәүләтләр барлыкка килделәр: Эстония, Латвия, Литва, БелороссияБелорусия, Польша, Украина. Алар, Германиядәң ярдәмсез калганнар дәүләтләр Антантага ориентлаша башлаганнар һәм үзенең гаскәрләре оештырырга башландылар. Совет хөкүмәте Украина, БелороссияБелорусия һәм Прибалитка территорияне алу турында приказны бирде. Бу максат белән [[Кызыл армиянең көнчыгыш фронты|Көнбатыш фронты]] оештыра. Бер ук вакытта поляк гаскәрләре Литва һәм БелороссияБелорусия территориясен басып ала башлаганнар. [[1919 ел]]ның гыйнвар уртасында Кызыл армия Прибалтканың һәм БелороссияныңБелорусияның зуррак өлешләрен басып алды һәм анда совет хөкүмәтләрен оештырылган.

Нәтиҗәдә, Польша һәм [[РСФСР]] арасында солых төзелә. Бу солых буенча, БелороссиянеңБелорусиянең һәм Украинаның көнбатыш өлешләре Польшага күчте.