Фатыйх Мөхәммәдьяров: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Создано переводом страницы «Мухамедьяров, Фатых Гарифович» |
Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 1:
{{Шәхес
| исем =
| рәсем =
| рәсем_зурлыгы = 250px
| alt =
| рәсем язуы =
| тулы исем =
| һөнәр =
| туу датасы =
| туу җире =
| гражданлык =
| милләт =
| үлем датасы =
| үлем җире =
| әти =
| әни =
| ир =
| хатын =
| балалар =
| бүләк һәм премияләр =
| сайт =
| башка мәгълүмат =
}}
'''Фатыйх Гариф улы Мөхәммәдьяров''' ([[1883 ел|1883 елның]] [[25 декабрь|25 декабре]], [[Олы Җәке]] авылы, [[Казан губернасы]], [[Россия империясе]] — [[1950 ел|1950 елның]] [[30 гыйнвар|30 гыйнвары]], [[Казан]], [[Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы|Татарстан АССР]], [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]) — совет дәүләт сәламәтлек саклау эшлеклесе, галим, медицина фәннәре докторы, профессор.
== Биография ==
Фатыйх Мөхәммәдьяров 1883 елның 25 декабрендә (1884 елның 6 гыйнварында яңа стиль буенча) [[Казан губернасы]] Казан өязе [[Кукмара вулысы]] [[Олы Җәке]] авылында туган<ref>{{Китап|башлык=[[Tatar Entsiklopediä Süzlege|Татарский энциклопедический словарь]]|нәшрият=Казань, Институт Татарской энциклопедии АН РТ|ел=1998}}</ref>.
Башлангыч белемне туган авылында ала, 13 яшендә [[Апанай мәчете]] каршындагы Казан мәдрәсәсенә укуын дәвам итү өчен бирәләр<ref>{{Сылтама|https://kraeved-16.livejournal.com/4881.html|Неистребимая тяга к знаниям (кросспост)}}</ref>.
1907 елда Фатыйх башлангыч рус-татар училищесы укытучысы исеменә имтихан тапшыра. 1913 елда укырга керә һәм 1917 елда [[Казан (Идел буе) федераль университеты|Казан император университетының]] медицина факультетын тәмамлый<ref name="lvkgmu">[http://www.lvkgmu.ru/muhamed.html Улица профессора Мухамедьярова, или связь поколений]</ref>.
Строка 13 ⟶ 35 :
1920 елның сентябрендә Фатыйх Гариф улы Казанга алына һәм аның бөтен гомере сәламәтлек саклау белән бәйле була. 1920 елдан башлап [[Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы|Татарстан АССРның]] халык сәламәтлек саклау комиссариаты каршындагы балалар сәламәтлеген саклау бүлеген җитәкли, соңрак — урынбасары, ә 1922 елның ахырыннан ТАССР Сәламәтлек саклау халык комиссары була, 1927 елга кадәр бу вазыйфада эшләгән. 1923 елның июлендә аңа [[Хезмәт Батыры]] исеме бирелә<ref name="lvkgmu">[http://www.lvkgmu.ru/muhamed.html Улица профессора Мухамедьярова, или связь поколений]</ref>.
1926 елдан Мөхәммәдьяров педагогик эшчәнлеген башлый. Табибларны камилләштерү өчен [[Казан дәүләт медицина академиясе|Казан дәүләт институтының социаль гигиена кафедрасы]] ассистенты, ә аннары доценты була. 1932 елның августында Казан дәүләт медицина институтының социаль гигиена кафедрасы мөдире итеп сайлана (хәзерге вакытта [[Казан дәүләт медицина университеты|Казан дәүләт медицина университеты)]], анда Фатыйх Гариф улы гомеренең ахырына кадәр эшли<ref>[http://www.lvkgmu.ru/socmed.html Кафедра социальной медицины и организации здравоохранения]</ref>. 1933 елда аңа профессор исеме бирелә, 1935 елда — медицина фәннәре докторы дәрәҗәсе бирелә. Социаль гигиена кафедрасында эшен ул Татар социаль гигиена институты директоры (1930—1935) белән бергә алып бара. Казан медицина техникумында социаль гигиена курсын укыган<ref>{{Сылтама|http://en.pmarchive.ru/nauchno-pedagogicheskie-shkoly-kazanskoj-gosudarstvennoj-medicinskoj-akademii/|Научно-педагогические школы Казанской государственной медицинской академии}}</ref>. Күп кенә фәнни эшләр авторы була.
[[Бөек Ватан сугышы]] елларында хәрби госпитальләр урнашкан җирдә [[Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы|Татарстан АССР]] халкы арасында санитар-гигиеник белемнәрне тарата, ул шулай ук фәнни эшчәнлек белән шөгыльләнүен дәвам итә.
1950 елның 30 гыйнварында [[Казан|Казанда]] вафат була<ref>{{Китап|нәшрият=Казань, Институт Татарской энциклопедии АН РТ|башлык=[[Татар энциклопедиясе]]|ел=2002}}</ref>.
Гаилә▼
▲=== Гаилә ===
[[Шамил Мөхәммәдьяров]] — Совет һәм Россия галиме, тарих фәннәре кандидаты.
== Хәтер ==▼
▲Хәтер
Фатыйх Мөхәммәдьяров хөрмәтенә Казан шәһәренең Мәскәү районындагы урам атала<ref>[http://www.kznportal.ru/o_gorode/nazvaniya_ulits/p/id5032/ Улица профессора Мухамедьярова]</ref>.
| |||