Арыслан Рангулов: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
кТөзәтмә аңлатмасы юк
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 3:
 
== Биографиясе ==
Арыслан Рангулов чыгышы белән [[Себер даругасы]] [[Танып вулысы]] (хәзерге [[Башкортстан]]ның [[Аскын районы]]) [[Кыйгазы]] авылы [[Башкортлар|башкортларынан]]. [Себер даругасы]] Танып вулысы [[Кыйгазы]] авылы сотнигы. Атасы ''Урангол (Рамгул)'' [[Башкорт күтәрелешләре (1735 - 1740)|1735-1740 еллардагы башкорт күтәрелешләрендә]] актив катнаша<ref>{{китап| автор=| башлык= История башкирских родов. Танып. Том 6. / С. И. Ха­мидуллин, Ю. М. Юсупов, Р. Р. Асылгужин, Р. Р. Шайхеев, И. Р. Саитбатталов, Ф. X. Гайсина, Р. М. Рыскулов, А. Я. Гуме­рова, Г. Ю. Галеева, Г. Д. Султанова| сылтама = http://vk.com/doc169347606_391899268?hash=7402ba33a45947dc0a&dl=05495b8e31a4a2d2bd| ответственный = | место= Уфа| нәшрият= ГУП РБ Уфимский полиграфкомбинат| год= 2014| том= 6| страниц= 376| страницы= 22-23| isbn=978-5-85051-629-1| ref=История башкирских родов}}</ref>
 
1773 елның октябреннән — 1774 елның мартына кадәр Емельян Пугачевның төп гаскәре составында [[Ырынбур]] ныгытмасын камауда катнаша. Биредә әсирлеккә эләгә, Урал комендант канцеляриясе тикшерүе астында була, азат ителә.<ref name="ЭБЭ2013">{{ЭБЭ2013|index.php/component/content/article/8-statya/1324-ary-lan-ran-olov|автор=[[Ҡолбахтин Нәзир Мырҙабай улы|Кулбахтин Н. М.]]}}</ref>
 
1774 елның язы—көзендә Арыслан Рангуловның отрядлары [[Казан]] шәһәре янында, [[Уфа провинциясе|Уфа провинциясенең]] Бөре һәм [[Әңгәсәк (авыл)|Әңгәсәк]] шәраб куу заводлары янындагы сугышларда катнаша.<ref name="ЭБЭ2013"/> 1774 елда Пугачев җитәкчелегендә төп гаскәр Башкортстанның көнчыгышына чигенгән, анда яңа гаскәр җыелган, хөкүмәт гаскәрләре белән сугыш алып барган. Майда төп гаскәр тарафыннан Магнит, Петропавловск,Степнойы һәм Троицк ныгытмалары, сөйләшүләрдән соң Нарат кәлгасе алынган. 3 июньдә Үрге Кыйгы янында һәм 5 июньдә Себер даругасы Тырнаклы вулысы Уразмәт авылы янында төп гаскәр Михельсонның хөкүмәт гаскәре белән, 11 июньдә Папава гаскәре белән Әчет кәлгасе янында сугышкан. 20 июньдә, башка мәгълүматлар буенча, 12 июльдә штурм белән [[Казан]]ны алган. 15 июльдә Казан янында Михельсон гаскәре белән барган алышта төп гаскәр ватылган. Пугачев һәм аның юлдашлары тиз арада җыйган төп гаскәр 20 июльдә Курмыш каласын, 27 июльдә Саранск каласын, 2 августта Пенза каласын, 6 августта Сарытауны һәм башка торак пунктларны алган, Царицын каласы штурм белән алуга бирешмәгән.
1774 елның җәе—көзендә Арыслан Рангуловның отрядлары [[Казан]] шәһәре янында, [[Уфа провинциясе|Уфа провинциясенең]] Бөре һәм [[Әңгәсәк (авыл)|Әңгәсәк]] шәраб куу заводлары янындагы сугышларда катнаша.<ref name="ЭБЭ2013"/>
 
1774 елның 22 сентябрендә [[Нөркә (Балтач районы)|Нөркә]] авылы янында [[Салават Юлаев]] гаскәре составында И. К. Рылеев командалыгындагы патша гаскәрләренә каршы сугыша. Аннары [[Тере Танып]] елгасының югары агымы буенда көрәшне дәвам итә.<ref name="ЭБЭ2013"/>