Пётр I: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up using AWB
Тамга: кире кагылган
MBHbot (бәхәс | кертем)
Тамга: кире кайтару
Юл номеры - 8:
| һөнәр = [[патша]], [[император]]
| туу датасы = 9.06.1672
| туу җире = {{PəcəйРусия патшалыгы байрагы}}, {{Мәскәү гербы}}
| гражданлык =
| милләт = [[рус]]
| үлем датасы = 8.02.1725
| үлем җире = {{PəcəйРусия империясе байрагы}}, {{Санкт-Петербург гербы}}
| әти = [[Алексей Михайлович]]
| әни = [[Наталья Кирилловна]]
Юл номеры - 23:
}}
{{Фамилиядәшләр|Романов}}
'''Петр I''' (''Пётр Алексеевич'', [[1672 ел]]ның 30 мае (9 июне) – [[1725 ел]]ның 28 гыйнвары (8 феврале)), {{PəcəйРусия патшалыгы байрагы}} [[патша]]сы ([[1682]] елдан), {{PəcəйРусия империясе байрагы}} [[император]]ы ([[1721]] елдан).
 
== Тәрҗемәи хәл ==
Юл номеры - 37:
 
Петр I патшалык итә башлагач беренче зур дәүләт эше булып [[Азак]] яулары тора.
Яу белән баруның төп максаты, төрекләрнең [[Дон]]нан Азак диңгезенә чыгу юлын ябып торган Азак крепостен алу. 1695 нче елдагы [[Азак]] яулары PəcəйРусия өчен уңышсызлык белән тәмамлана. [[1696]] елгы икенче яу җиңү белән тәмамлана. [[Азак]] бирелә. PəcəйРусия көньяк диңгезләргә чыга. Ләкин көньякта ныгып калу өчен союзниклар кирәк була.
 
[[1697]] елда Петр боерыгы буенча Европага 250 волонтердан торга бөек илчелек җибәрелә.
Юл номеры - 46:
[[1700 еллар]]да Петр [[Швеция]] белән [[Төньяк сугыш|сугыша]], [[1703]] елда [[Нөтеборг]] калгасе янында [[Петербург]]ка нигез сала.
 
[[1708]] елда Pəcəйне[[Русия]]не губерналарга бүлү тәртибен кертә. Аның вакытында [[Казан губернасы]] оештырыла. [[Христан дине]]нә күчәргә теләмәгән [[Мөселманнар]]га карата гаделсез фәрманнары белән мәгълүм. [[1713]] елда игълан ителгән фәрман нигезендә татар [[морза]]ларына [[христиан дине]]ндәге [[крепостной]] крәстияннәр тоту тыела, шундый крепостнойлар булган авыллар һәм җирләр тартып алына; көчләп чукындыру чаралар көчәя; [[1718]]. елгы фәрман белән [[Йомышлы татарлар]] [[Адмиралтейство]] өчен агач чыгару эшендә тартыла ([[Лашманнар]]); [[1722]] елгы фәрманда 10-12 яшьлек татар малайларын хәрби хезмәткә (денщик, юнга һ.б. хезмәтләргә) алу карала.
 
[[Иран]]га яуга чыккач, [[1722]] елның Маенда Питер И [[Казан]]да туктала (кара [[Иранга Петр I яулары]]). [[Болгар шәһәре]]ндә булып, кабер ташларындагы язуларны күчереп алырга (кара [[Йосыф Ижбулатов]]), Зур Мәчет манарасын төзекләндерергә әмер бирә. Патшаның Казанга килү хөрмәтенә [[Петропавел чиркәве]] төзелә.
Юл номеры - 56:
 
==Җирле идарә реформасы==
1708 елда җирле хакимият аппаратын көчәйтү һәм идарш эшендә аның ролен күтәрү өчен PəcəйРусия сигез губернага – Мәскәү, Ингерманланд (соңрак Петербург), Смоленск, Киев, Азак, Казан, Архангелогород, Себер губерналарына бүленә. Аларның башында патша тарафыннан билгеләнгән, тулы административ,бхәрби һәм суд хакимиятенә ия булган губернаторлар торган. Губерналар үз чиратында өязләргә бүленгәннәр.
1719 елда Петр илне воеводалар җитәкләгән 50 провинциягә бүлә. Ләкин губернага бүленеш саклана, губернаторлар кулында фәкать хәрби һәм мәхкәмә вазифалары кала.
==Патриархияне бетерү==
Юл номеры - 76:
== Чыганаклар ==
* [http://16206s011.edusite.ru/DswMedia/gul-fira.ppt Петр I һәм аның реформалары. 7 класс]
* [http://nadirovo.narod2.ru/uchitelya/musina/prezentacciya_Petr_I.ppt PəcəйРусия ике гасыр чигендә. Петрның патшалык итә башлавы.]
 
{{PəcəйРусия патшалары}}
{{PəcəйРусия императорлары}}
 
{{DEFAULTSORT:Петр I}}
[[Төркем:Петр I]]
[[Төркем:PəcəйРусия императорлары]]