Аллаһияр Вәлиуллин: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к clean up, replaced: Русия → Россия (2) using AWB |
edit reverted due to Википедия:Администратор вазыйфасыннан азат итү:Marat-avgust—IanraBot Тамга: кире кайтару |
||
Юл номеры - 8:
| Тулы исеме = Аллаһияр Гарифулла улы Вәлиуллин
| Туу көне = 05.07.1924
| Туу урыны = [[
| Үлү көне = 18.09.1972
| Үлү урыны = {{Үлем җире|Казан|Казанда}}
Юл номеры - 20:
| Псевдонимнар =
| Коллективлар =
| Хезмәттәшлек =
| Лейбллар =
| Бүләкләр = {{Хезмәт Кызыл Байрагы
| Сайт =
}}
{{Башка мәгънәләр/фамилия|Вәлиуллин}}
'''Аллаһияр Вәлиуллин''', Аллаһияр Гарифулла улы Вәлиуллин, {{lang-ru|Валиуллин Аллагиар Гарифуллович}} (''[[1924 ел]]ның [[5 июль|5 июле]], [[
== Тәрҗемәи хәле ==
[[Файл:А.Г.Вәлиуллин_1.jpg|200px|thumb|right|Грампластинкасы. [[1962 ел|1962]]]]
[[1924 ел]]ның [[5 июль|5 июлендә]] [[
===[[Бөек Ватан сугышы]]нда===
[[1942 ел]]дан [[Кызыл гаскәр]] сафында. [[Сталинград фронты]]нда сугышларда катнаша, контузия ала, яралана. [[1944 ел]]да сугыш инвалиды буларак, хәрби хезмәттән җибәрелә.<br/>
[[1944 ел|1944]]-[[1946 ел]]ларда яңадан [[Казан музыка укуханәсе]]ндә композиция буенча
=== Сугыштан соң ===
[[1946 ел]]да, сәламәтлеге начараеп, [[Ташкәнт]]кә күчәргә мәҗбүр була. Шул ук елны Ташкәнт дәүләт
[[1952 ел]]дан [[Казан]]да Халык иҗаты йортында методист, БөтенРоссия хор җәмгытенең Татарстан бүлеге өлкән методисты <ref>[http://vnotke.com/Info/InfoOll.aspx?ID=1260 Внотке.com сайтында]</ref>.
Юл номеры - 43:
== Иҗаты ==
[[Казан музыка укуханәсе]]ндә укыганда татар халык җырларын эшкәртә, [[Фатих Кәрим]], [[Нур Баян]], [[Хәй Вахит]], [[Әнәс Камал]], [[Зәки Нури]] һ.б. татар шагыйрьләренең сүзләренә җырлар иҗат итә. Гомер буе [[җыр]] жанрына тугърылыклы кала. Композиторлар берлегенә әгъза итеп алырга, А. Вәлиуллинның иҗатын югары бәяүләүче [[Салих Сәйдәшев]] тәкъдим итә.
* Симфоник әсәрләр язуга да игътибар бирә. Иң беренче язган «Бәйрәм
* [[1957 ел]]да [[Мәскәү]]дә узган [[Татар әдәбияты һәм сәнгате декадасы (1957)|Татар сәнгате һәм әдәбияты декадасында]] А. Вәлиуллин симфонияләре уңыш казана.
* «Спасс күтәрелеше» — композиторның иң яхшы әсәрләреннән берсе. Беренче редакциясе [[1958 ел]]да, икенче редакциясе [[1964 ел]]да иҗат ителгән. Поэмада [[1861 ел]]ның [[
* «Яшьлек» симфоник поэмасы рәссам [[Лотфулла Фәттахов]]ның шул исемдәге картинасы буенча язылган.
*
* [[Кави Нәҗми]]нең «Язгы җилләр» романы буенча опера яза (Р. Хисамов либреттосы). 2нче редакциясе [[1966 ел]]да иҗат ителә.
* [[Камал
* Тынлы оркестр өчен күп кенә инструменталь әсәрләр, ике кыллы квартет
* [[1971 ел]]да [[Тәтеш педагогия техникумы]]нда студентлар хоры оештыра һәм аңа җитәкчелек итә.
Юл номеры - 56:
* «Язгы җилләр» операсы (''[[Кави Нәҗми]] романы буенча Р. Хисамов либреттосы, II редакциясе – [[1967 ел|1967]]'')
* «Агыйдел» балеты (''Байдәүләтов либреттосы, 1нче картинасы – [[1955 ел]]да'')
* Увертюра
* «Дөнья сугышны җиңәр» симфоник поэмасы (''[[1952 ел|1952]]'')
* Симфония (''[[1956 ел|1956]], [[1972 ел|1972]]'')
Юл номеры - 64:
* Симфоник биюләр
* Ике кыллы квартет
* Кыллы квартет өчен
== Дискография ==
* [[1962 ел|1962]] «Симфоническая музыка татарских композиторов». Апрелев грампластинкалар
== Бүләкләре, мактаулы исемнәре ==
* [[1957 ел|1957]]
* [[1971 ел|1971]] [[Хезмәт Кызыл Байрагы
== Хәтер ==
[[1993 ел]]да [[Саба]] балалар сәнгать мәктәбенә [[Хөснулла Вәлиуллин|Хөснулла]] һәм Аллаһияр Вәлиуллиннар исеме бирелгән <ref>[https://edu.tatar.ru/saby/page718528.htm/read-news/684684 Саба балалар сәнгать мәктәбенең «ТР
== Чыганаклар ==
#
== Әдәбият ==
# Композиторы и музыковеды
# А. Валиуллин. Наша Родина. Песни. Казань, 1972.
Юл номеры - 94:
[[Төркем:Татарстан композиторлары]]
[[Төркем:Казан музыка көллиятен тәмамлаучылар]]
[[Төркем:Казан
[[Төркем:Бөек Ватан сугышында катнашучылар]]
|