Якут Автономияле Совет Социалистик Республикасы: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к clean up using AWB Тамга: кире кагылган |
edit reverted due to Википедия:Администратор вазыйфасыннан азат итү:Marat-avgust—IanraBot Тамга: кире кайтару |
||
Юл номеры - 3:
'''Якут Автономияле Совет Социалистик Республикасы''' ('''Якут АССР''', '''ЯАССР''', якут. Саха автономнай сэбиэскэй социалистическэй республиката, Саха АССР) — [[Русия Совет Федератив Социалистик Җөмһүрияте|РСФСР]] составында оешкан [[автономияле җөмһүрият]]. 1922-1992 елларда башкаласы белән [[Якутск]] шәһәрендә гамәлдә булган.
Ул [[Лена]], Анабара, [[Оленёк (елга)|Оленёк]], Яна, [[Индигирка]] елгалары бассейнында, [[Колыма]] түбәнлегендә урнашкан; төньягында — [[Лаптевлар диңгезе|Лаптевлар диңгезенең]]
== Тарих ==
ЯАССР РСФСР составында 1922 елның 27 апрелендә [[Өркет губернасы|Иркутск губернасының]] Кирен өязе составына кергән Түбән Тунгуска районыннан тыш, [[Якутск өлкәсе]] территориясендә оештырыла; республика шулай ук [[Янәсәй губернасы|Енисей губернасының]] Хатанга-Анаабыр районын, Иркутск губерниясе Кирен өязенең Олёкма-Сунтаар волостен һәм көнчыгыш озынлыгының 84° һәм 140½ ° меридианнары арасында урнашкан [[Төньяк Боз океаны]] утрауларын үз эченә ала<ref>[http://lawfirm.ru/comments/index.php?id=9601 Декрет ВЦИК "Об автономной Якутской Социалистической Советской Республике"] // Собрание узаконений и распоряжений Рабочего и Крестьянского правительства. Отдел I. №30. Ст. 370</ref>. Якут Автономияле Республикасы төзелеше нигезендә Максим Аммосов, [[Платон Ойунский]] һәм Исидор Барахов эшчәнлегеннән гыйбарәт. [[Бөек Ватан сугышы]] елларында ЯАССРның 50 меңнән артык кешесе фронтта сугышкан, шуларның 13е [[Советлар Берлеге каһарманы]] исеменә лаек булган. Шулай ук республика халкыннан оешкан бүлекчәләр дә булган, мәсәлән, [[Иске Русса|Иске Руссаның]]
[[1990 ел|1990 елның]]
1991 елның 27 декабрендә Саха-Саха ССР Югары Советы республиканың [[Якутия|Саха Республикасына (Якутия)]] исеменә үзгәртү турында карар кабул итә<ref>{{Cite web|url=http://docs.pravo.ru/document/view/18594078/|title=Постановление Верховного Совета Якутской-Саха ССР от 27 декабря 1991 года № 767-XII «О переименовании Якутской-Саха ССР»|archiveurl=https://archive.is/nvNCZ#selection-321.1-327.34|archivedate=2016-01-12}}</ref>. 1992 елның 21 апрелендәге канун белән Россия Федерациясе халык депутатлары җыены республиканың яңа атамасын Россия Конституциясенә кертә<ref>[https://ru.wikisource.org/wiki/Закон%20РФ%20от%2021.04.1992%20№%202708-I Закон Российской Федерации от 21 апреля 1992 года № 2708-I «Об изменениях и дополнениях Конституции (Основного Закона) Российской Советской Федеративной Социалистической Республики»]. Данный закон вступил в силу с момента опубликования в [[Российская газета|Российской газете]] [[16 мая]] [[1992 год|1992 года]]
[[Файл:Flag_of_Yakut_ASSR_(1954-1978).svg|мини|Республиканың 1954-1978 еллардагы байрагы]]
[[Файл:Flag_of_Yakut_ASSR_(1978-1982).svg|мини|Республиканың 1978-1982 еллардагы байрагы]]
Юл номеры - 26:
Халык саны:
{| border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="margin-left: 1em;"
![[Ел|еллар]]
!кешеләр
|-
Юл номеры - 50:
== Икътисад ==
[[Файл:The_Soviet_Union_1972_CPA_4117_stamp_(Yakut_Autonomous_Soviet_Socialist_Republic_(Established_on_1922.04.27)).jpg|мини|«Якут АССРның 50 еллыгы» уңаеннан чыгарылган СССР почта маркасы, 1972 ел.]]
1920-еллардан ЯАССР территориясендә алтынга бай Алдан ятмаларын эшкәртү башлана, Алдан алтын сәнәгате районы барлыкка килә. 1930-елларда [[Төньяк диңгез юлы]] эксплуатацияләнә башлый, Лена елгасы тамагында [[Тикси|Тиксиның]]
== Бүләкләре һәм мактаулы исемнәре ==
Юл номеры - 68:
== Искәрмәләр ==
{{Reflist}}
[[Төркем:Якутия тарихы]]
[[Төркем:Википедия:Викимәгълүмат элементы параметрларына өстенлек бирелгән мәкаләләр]]
|