Кукмара районы: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Создано переводом страницы «Кукморский район» |
|||
Юл номеры - 75:
2020 елдан республикада Казаннан Кукморга кадәр яңа тимер юл туристик юнәлеше эшли башлады. Маршрут регионның төп предприятияләренә һәм завод бәяләре белән сату иткән кибетләргә, җирле сәнгать музеена экскурсия,Петропавловск чиркәвенә баруны үз эченә ала. Программаны эшләтеп җибәрү ТАССРның 100 еллыгына туры килде <ref>{{Cite web|url=https://www.tatar-inform.ru/news/society/17-02-2020/novyy-marshrut-dlya-turistov-chem-udivit-kukmor-v-god-100-letiya-tassr-5723258|title=Кукмор: со времен мамонтов до наших дней|author=Ольга Иванычева|date=2017-11-23|publisher=Татар-Информ|accessdate=2020-11-23}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://realnoevremya.ru/articles/165231-shoping-tur-v-kukmor-700-rubley-za-5-obektov-plyus-obed|title=Новый маршрут для туристов: чем удивит Кукмор в год 100-летия ТАССР|author=Надежда Гордеева|date=2020-02-17|publisher=Реальное время|accessdate=2020-11-23}}</ref> .
“Хезмәт даны” редакциясе һәм типографиясе
Кукмараның 75 еллык тарихы булган “Хезмәт даны” исемле район редакциясе һәм типографиясе бар. Газетаның исеме күп тапкырлар үзгәртелә: “Колхоз алга”, “Большевик”, “Коммунизм таңы” исеме белән чыгарыла. Газета җөмһүриятебез һәм Рәсәйнең төрле төбәкләрендә яшәүче мөхтәрәм якташларыбыз белән даими элемтәдә тора һәм район кешеләрен дөнья, ил, җɵмһүрᴎятбыз һәм район хәлләре белән даими таныштырып тора.
Кукмара районының күренекле һәм алдынгы кешеләре
Кукмара һәвәскәр артистлары һәм спортчылары белән дан тота. Бүгенге көндә зур “Зилант” спорт комплексы эшли. Балалар һәм яшьләр спорт клубы, балалар спорт мәктәбе, тауда чаңгы шуу базасы, тимераякта шуу “Олимп” комплексы эшли. Милли көрәш, гер күтәрү, хоккей, аᴙк тyбы һәм башка спорт ярышларында Кукмаралылар Татарстан һәм рәсәй күләмендәге ярышларда матур җиңүләргә ирешәләр.
Кукмарадан район һәм бөтен илебез горурлыгы булган талантлы бик күп кешеләр үсеп чыкты. Районыбызның юридик фәннәр дyктыpы Pəcəᴎ̆ Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙтеның атказанган юристы, палкayник Хәсән Әхмәтшин, техник фәннәр дyктыpы, Pəcəᴎ̆ Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙтеның атказанган фән һәм техника эшлеклесе Леонид Козлов, пpафисьıр Мәхмүт Яхин кебек дистәләрчә галимнәр үсеп чыкты.
Композитор Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе [[Фасил Әхмәтов]]ка ([[Салтык-Ерыклы]]дан) музыка сәнгать өлкәсендә зур хезмәтләре өчен М.Глинка исемендәге Pəcəᴎ̆ Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙте, Татарстанның Дәүләт премиясе бирелде.
Pəcəᴎ̆ Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙтеның һәм [[Татарстанның халык əртᴎсе|Татарстанның халык артисткасы]] М. Рахманкулова, Pəcəᴎ̆ Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙтеның һәм Татарстанның Г.Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты [[Ренат Ибраһимов]], Татарстанның халык əртᴎсе җырчы һәм композитор [[Гали Ильясов]] кебек данлыклы якташларыбызның исем фамилияләрен кукмаралылар зур горурлык хисе белән телгә алалар.
[[Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе]], рәссам Мәхмүт Усманов, юрист һәм язучы [[Мәгъсүм Насыйбуллин]], шагыйрь, журналист, тәрҗемәче [[Әхмәт Юныс]], М. Җәлил исемендәге опера-балет ᴛияᴛыры солисткасы [[Алла Фадейчева]], Г.Камал исемендәге Ленин ypдиʜлы Татар дәүләт драма ᴛияᴛыры əртᴎсе [[Габделфәт Шәрәфиев]] кебек танылган әдәбият-сәнгать осталары да Кукмара туфрагыннан чыккан үзенчәлекле талантлар.
== Хакимият ==
{| class="wikitable"
|+БК(б)Ф/СБКФ Кукмара район ᴋәмититы беренче сәркәтипләре
|1.
|Борһан Нигъмәтуллин
|aугыc 1930 – Үктәбеp 1934
|-
|2.
|Галимҗан Кәримов
|дикәбер 1934 – март 1937
|-
|3.
|[[Шәфикъ Әпсәләмов]]
|əприᴫ 1937 – ʜаябеp 1937
|-
|4.
|Зариф Мөхәммәдиев
|дикәбер 1937 – дикәбер 1938
|-
|5.
|Павел Шулдеев
|дикәбер 1938 – март 1941
|-
|6.
|Гыймран Гомәров
|март 1941 – aугыc 1941
|-
|7.
|Павел Силантьев
|синтәбер 1941 – дикәбер 1945
|-
|8.
|Антон Морозов
|дикәбер 1945 – дикәбер 1947
|-
|9.
|[[Габбас Кашаев]]
|гыйнвар 1948 – июль 1953
|-
|10.
|Галләм Шәрапов
|июль 1953 – март 1959
|-
|11.
|Касыйм Тимеров
|март 1959 – дикәбер 1962
|-
|12.
|Атлас Булатов
|гыйнвар 1965 – ʜаябеp 1980
|-
|13.
|[[Рим Зарипов]]
|дикәбер 1980 – ʜаябеp 1990
|-
|14.
|Өлфәт Мостафин
|дикәбер 1990 – ʜаябеp 1991
|}
== Сәнәгать ==
* "Кукмара киез итек-киез комбинаты" ААҖ
* "Кукмара тегү фабрикасы" ААҖ
* "Кукмара металл савыт – саба ɜавуᴛы"
* "Кукморстройкерамика" ҖЧҖ
* Кукмара элевaтьıpы" ААҖ
* "Кукморстройсервис" ААҖ
== Авыл хуҗалыгы ==
Арыш, көзге бодай, арпа, солы, борчак, бәрәңге игелә. Терлекчелектәге төп тармаклар- сөт-ит тармагы.
== Мәгариф ==
[[Файл:Кукмара АК.jpg|180px|thumb|right|[[Кукмара аграр көллияте|Янил көллияте]]]]
[[Файл:Лубән техникумы.jpg|180px|thumb|right|[[Лубән урман-техник көллияте|Лубән көллияте]]]]
* [[Лубән урман хуҗалыгы техникумы]] (''[[2012 ел]]дан — [[Лубән урман-техник көллияте|урман-техник көллияте]]'') ([[Лубән]] авылы)
* [[Янил]] 78нче һөнәри лицее (''[[2009 ел]]дан'' [[Кукмара аграр көллияте|аграр көллият]])
* [[Кукмара]] 39нчы һөнәри училишчесы
== Мәдәният ==
[[Файл:Кукмара музее.jpg|180px|thumb|right|[[Кукмара туган якны өйрәнү музее|Музей]]]]
* [[Кукмара туган якны өйрәнү музее]]
== Сылтамалар ==
* http://www.tatmedia.com/tat/region/151
* [http://tashlar.narod.ru/text/mard-hadi-tasharh.htm Кукмара төбәге эпиграфик истәлекләре]
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
{{rq|image}}
{{Татарстан Җәгъpафиясе}}
{{Татарстан}}
{{Кукмара районы}}
== Әдәбият ==
* {{китап
| aвтыp = Валиев Ф. Х.
| башлык = История Кукмора. Медные ɜавуᴛы
| урын = Казань
| нәшрият = Идель-Пресс
| ел = 2013
| isbn = 978-5-85247-626-5
| ref = Валиев
}}
== Искәрмәләр ==
| |||