Йорт аты: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Nurbot (бәхәс | кертем)
к →‎top: clean up, replaced: урыс → рус using AWB
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up using AWB
Тамга: кире кагылган
Юл номеры - 20:
'''Йорт аты''' ({{lang-la|Equus ferus caballus}}) — [[атлар]] ыругына керүче, [[кеше]]ләр йөртү һәм йөк ташу, азык, чабыш өчен файдаланыла торган йорт хайваны, эре терлек. Ат кымызы һәм ат ите — сәламәтлек өчен иң файдалы ризыклар.
 
[[Кыргый атлар]]ның сакланып калган бердән-бер төре булып тора ([[ПржевальскийПржевальcкᴎ аты]]ннан тыш).
 
Йорт атлары, [[Антарктида]]дан тыш, барлык континентларда да таралган. Тарпаннарны беренче итеп [[төрки халыклар]] б.э.к. 7–8 гасырларда кулга ияләштерелгән дип уйланыла. Бу хәл [[Башкортстан]]ның [[Дәүләкән районы]] территориясендә булган дип фаразлана.<ref>МатюшинМатүшин Г. Н. АрхеологическийАрхеологичеcкᴎ словарь. — М.: ПросвещениеПросвешчение: АО «Учеб. лит.», 1996. — 304 с.: ил. ISBN 5-09-004958-0.</ref> АурупадаЯурупaда бозлык чоры тәмамлану белән кешеләр тарпаннарны кырып бетерәләр, анда атлар булмый. Шуңа күрә, мәсәлән рус һәм башка телләрдә ат лексикасында татар сүзләре күп: {{lang-ru|лошадь, мерин, табун, каурый, буланый}} һ.б.
 
== Атамалар ==
Юл номеры - 36:
 
== Ат төрләре ==
* Олау атлары — авыр йөкләр ташый торган атлар (мәсәлән, [[советсәвит олау аты]]).
* Җигем атлар — җигелә торган атлар (мәсәлән, [[беларус җигем аты]]).
** Юртак атлар — елдам юртаклауга тумыштан сәләте белән җиңел җигем атлар (мәсәлән, [[орлов юртагы]]).
Юл номеры - 48:
Дөньяда 200 артык ат токымнары бар.
* [[Асыл атлар]] — чабышкы атлар ([[ахалтәкә аты|ахалтәкә]], [[гарәп аты|гарәп]], [[асыл менге ат|асыл менге]])
* [[Юртак]]лар — узыш атлары ([[орлов юртагы|орлов]], [[рус юртагы|рус]], [[америка стандартбред аты|америка]], [[французфрансьıз юртагы|французфрансьıз]])
* «Ярым токымлы» алман атлары — спорт атлары ([[ганновер аты|ганновер]], [[ольдебург аты|ольденбург]], [[тракенен аты|тракенен]])
* Җирле токымнар — эшкә ярый һәм ит-кымыз бирә торган атлар ([[башкорт аты|башкорт]], [[казакъ аты|казакъ]], [[монгол аты|монгол]]) һ.б.