Удмуртлар: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Nurbot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: Урыс → Рус (2), урыс → рус (3) using AWB
IanraBot (бәхәс | кертем)
к / using AWB
Тамга: кире кагылган
Юл номеры - 5:
|үз аталышы = Удмуртъёс
|гомуми сан = 552299 ([[2010 ел]]), 637 000 ([[2002 ел]])
|яшәү җире = [[Удмурт Республикасыҗɵмһүрᴎятсы|Удмурт]], [[Татарстан]], [[Башкортстан]], [[Мари Эл]] республикаларыҗɵмһүрᴎятлары, [[Киров өлкәсе]], [[ПермьΠиреᴍ төбәге]]
|үлеп беткән =
|арх =
Юл номеры - 11:
|раса =
|дин = Православие
|тамырдаш = [[коми]], [[коми-пермяклярпермәкләр]]
|бүтән халыкка керүе =
|кертә =
|чыгуы =
}}
'''Арлар''', '''Удму́ртлар''' ({{lang-udm|удмурт, удморт, күп. удмуртъёс}}) — [[Удмурт Республикасыҗɵмһүрᴎятсы]]нда һәм күрше регионнарда яшәүче [[фин-угыр халыклары|фин-угыр халкы]]. [[Рус теле|Рус]] һәм [[удмурт теле|удмурт]] телләрендә сөйләшәләр, диннәре – [[православие]] һәм җирле ышанулар.
 
== Тарих ==
Удмурт халкы төрки кабиләләрнең [[V гасыр]]дан [[XIII гасыр]]га кадәр экспансиясе һәм аларның җирле [[фин-угыр халыклары]] вәкилләре белән кушылуы нәтиҗәсендә барлыкка килгән.
 
Көньяк удмуртларныңaрларның борынгы бабалары [[Идел Болгары]] хакимияте астында булалар, соңрак - [[Алтын Урда]] һәм [[Казан ханлыгы]] хакимлеге астында. Төньяк удмуртларaрлар Русия составынаcастaфына Нократ җирләрен [[1489 ел]]да Мәскәү кенәзлегенә кушу белән керәләр. Удмурт җирләренең Русия составынаcастaфына тулысынча керүләре [[Казан]]ның русларуpыcлар тарафыннан алынуы белән була.
 
Удмуртлардаaрларда дәүләтчелек барлыкка килү [[1920 ел]]да [[Вотская автономная область]] барлыкка китерелү белән бәйле ([[1932 ел]]дан - [[Удмурт АО]], [[1934 ел]]дан - [[Удмурт АССР]], [[1991 ел]]дан - [[Удмурт Республикасыҗɵмһүрᴎятсы]]).
 
== Бәйрәмнәр ==
Юл номеры - 33:
* ''Выль шуд, сӥль сиён'' — хайван суюның башлануы.
 
Шулай ук елгаларның боздан (йёкелянйёкелән) һәм җирнең кардан ачыла башлавы (гуждор шыд) бәйрәм ителгән.
 
{{Фин-угыр халыклары}}
 
[[Төркем:УдмуртларAрлар]]
[[Төркем:Русия халыклары]]
[[Төркем:Татарстан халыклары]]